«Πιάσε το μέτωπό μου να δεις, έχω πυρετό. Μήπως έπαθα πνευμονία;», «με πονάνε τα κόκαλά μου, πρέπει να κάνω εξετάσεις πάλι. Κάτι έχω»: όταν ακούμε κάποιον να αγωνιά συνεχώς για την κατάσταση της υγείας του, η αλήθεια είναι ότι μπορεί να τον θεωρήσουμε υπερβολικό ή γραφικό και να τον αντιμετωπίσουμε με επιφύλαξη. Ωστόσο, αυτή η έντονη ανησυχία μπορεί να σχετίζεται με μια πιο σοβαρή κατάσταση που ονομάζεται υποχονδρίαση (όλοι έχουμε ακούσει το επίθετο «υποχόνδριος») ή αλλιώς νοσοφοβία.
Τι ακριβώς είναι η υποχονδρίαση
Πρόκειται για μια ψυχική και όχι σωματική νόσο, κατά την οποία το άτομο ανησυχεί τόσο για την κατάσταση της υγείας του, που του γίνεται εμμονή. Έτσι λοιπόν μπορεί να πιστεύει ότι είναι σοβαρά άρρωστος ενώ στην ουσία δεν έχει τίποτα και να εξωτερικεύει τον φόβο του στους κοντινούς του ανθρώπους. Ονομάζεται και νοσοφοβία για ευνόητους λόγους. Μακροπρόθεσμα η κατάσταση μπορεί να γίνει ιδιαίτερα σοβαρή και να επηρεάσει σε σημαντικό βαθμό τη ζωή και την καθημερινότητά του.
Πώς θα την αναγνωρίσετε
Συνήθως τα άτομα με υποχονδρίαση παρουσιάζουν κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά ή μοτίβα συμπεριφοράς:
-Η ανησυχία για την υγεία τους γίνεται μόνιμο άγχος που δεν υποχωρεί. Πιστεύουν ότι ακόμα και ένα μικρό, ασήμαντο σύμπτωμα μπορεί να είναι ένδειξη κάποιας πολύ σοβαρής ασθένειας.
– Συνεχίζουν να αγχώνονται και να πιστεύουν ότι «κάτι έχουν» παρά τις διαβεβαιώσεις των γιατρών για το αντίθετο. Είναι πολύ πιθανό ακόμα να αμφισβητούν και να απαξιώνουν τις διαγνώσεις τους.
-Ο φόβος τους μπορεί να τους επηρεάζει σε τέτοιο βαθμό που δεν είναι πια λειτουργικοί στην καθημερινότητά τους. Γι’ αυτό και αποφεύγουν εσκεμμένα άτομα, μέρη ή δραστηριότητες που θεωρούν ότι μπορεί να τους βλάψουν και να κάνουν κακό στην υγεία τους.
-Μιλούν συνεχώς για την υγεία τους και εξωτερικεύουν το άγχος τους.
-Αποκτούν εμμονή με μια συγκεκριμένη ασθένεια για την οποία υπάρχει ιστορικό στην οικογένεια.
– Κλείνουν συχνά ραντεβού σε γιατρούς για να βεβαιωθούν αν είναι καλά ή δεν απευθύνονται ποτέ σε ειδικούς για να μην ακούσουν κάτι που θα τους ανησυχήσει.
– Αναζητούν συχνά στο διαδίκτυο πληροφορίες για το τι μπορεί να σημαίνει το κάθε σύμπτωμα.
– Ελέγχουν το σώμα τους για σημάδια ή συμπτώματα πιθανής ασθένειας.
Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να συνυπάρχει με άλλες ψυχικές διαταραχές ή να οφείλεται σε άλλα γεγονότα που είναι εύκολο να σε στιγματίσουν. Η παιδική σεξουαλική κακοποίηση, μια περίοδος έντονου άγχους ή μια σοβαρή παιδική αρρώστια μπορεί να είναι μία από τις αιτίες της εμφάνισής της.
Γιατί η βοήθεια από έναν ειδικό είναι σημαντική
Πρόκειται για μια κατάσταση που μπορεί να γίνει ιδιαίτερα στρεσογόνα για το άτομο που την αντιμετωπίζει ενώ με την πάροδο του χρόνου μπορεί να επιδεινωθεί. Το πρώτο βήμα είναι η επίσκεψη σε έναν ειδικό που θα τον καθοδηγήσει σχετικά και ο οποίος μπορεί να κρίνει ότι η ψυχοθεραπεία θα βοηθήσει. Δεδομένου μάλιστα ότι «χτυπά» περισσότερο τις ηλικίες από 25-40 ετών, είναι κρίμα τόσο δραστήρια και νέα άτομα να αφήσουν μια τέτοια κατάσταση να επηρεάσει τη ζωή τους και ενδεχομένως να τους πάει πίσω.