Πολύ αυστηρά κριτήρια χρηματοοικονομικής και οικονομικής επάρκειας, διοικητικής οργάνωσης, επενδυτικής εμπειρίας και προσωπικής κατάστασης έχουν θέσει το υπουργείο Οικονομικών και η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, για τους υποψηφίους επενδυτές που θα επιδιώξουν να αναλάβουν τα καθήκοντα και τις αρμοδιότητες του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων που προβλέπει ο νέος Πτωχευτικός.
Στόχος της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους είναι ο Φορέας να τεθεί σε λειτουργία το αργότερο μέχρι τον προσεχή Μάρτιο, κάτι που προϋποθέτει πως η σχετική διαγωνιστική διαδικασία θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του έτους. Και οι προκλήσεις είναι πολλές για τον Φώτη Κουρμούση, τον Ειδικό Γραμματέα Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, ο οποίος τρέχει μια διαδικασία που όμοια της δεν έχει υπάρξει σε διεθνή κλίμακα.
Υπενθυμίζεται πως ο Φορέας Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων θα αγοράζει τα ακίνητα από τις τράπεζες και τα funds που έχουν αποκτήσει τα σχετικά ενυπόθηκα «κόκκινα» δάνεια. Στη συνέχεια θα δίνει τη δυνατότητα στα υπερήμερα δανειακά νοικοκυριά να συνεχίσουν να μένουν στα σπίτια τους καταβάλλοντας ενοίκιο. Σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται στον πτωχευτικό κώδικα, ο οφειλέτης θα μπορεί να λάβει επιδότηση από το Δημόσιο προκειμένου να καλύψει ένα μέρος της δόσης του ενοικίου που θα πρέπει να πληρώνει στον Φορέα. Το ύψος του επιδόματος θα ξεκινά από 70 ευρώ και μπορεί να φτάσει κατ’ ανώτατο στα 210 ευρώ, ανάλογα με τον αριθμό των προστατευόμενων μελών του κάθε νοικοκυριού.
Η διάρκεια της μίσθωσης θα είναι 12ετής και εφόσον ο οφειλέτης καταβάλει το σύνολο των μισθωμάτων για όλη τη διάρκεια της μίσθωσης, τότε θα δικαιούται να αγοράσει το ακίνητο από το Φορέα καταβάλλοντας το αντίτιμο της εμπορικής του αξίας.
Ο επενδυτής του Φορέα
Ο επενδυτής που θα αναλάβει τα καθήκοντα και τις αρμοδιότητες του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων θα δεσμευτεί πως ο Φορέας θα δαπανήσει σε αγορές πρώτων κατοικιών ευάλωτων οφειλετών έως και 2 δισ. ευρώ. Μάλιστα, η σύμβαση παραχώρησης θα προβλέπει μηχανισμό βάσει του οποίου ο Φορέας, πριν την εξάντληση των αρχικών δεσμεύσεών του, θα δικαιούται να αυξήσει τη διάρκεια ή και το ύψος των υποχρεώσεων του για αγορά πρώτων κατοικιών ευάλωτων οφειλετών και να επεκτείνει την υπέρ αυτού περίοδο αποκλειστικότητας της σύμβασης παραχώρησης.
Αλλά η ανάληψη μίας τόσο μεγάλης οικονομικής δέσμευσης προϋποθέτει πως ο επενδυτής ή οι επενδυτές που θα αναλάβουν το σχετικό έργο θα έχουν πραγματική οικονομική ευρωστία, εμπειρία, αλλά και ήθος για να φέρουν εις πέρας το όλο έργο, το οποίο εκτός από οικονομική λογική έχει και κοινωνικό σκοπό.
Για το λόγο αυτό το υπουργείο Οικονομικών και η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους έθεσαν ειδικά κριτήρια για τους υποψήφιους που θέλουν να αναλάβουν να «τρέξουν» τον Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων.
Έτσι, θα αποκλειστούν από τη διαγωνιστική διαδικασία υποψήφιοι σε βάρος των οποίων υπάρχει αμετάκλητη καταδικαστική απόφαση για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση, ενεργητική δωροδοκία, απάτη, εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της ΕΕ, απιστία, τρομοκρατικά εγκλήματα ή εγκλήματα συνδεόμενα με τρομοκρατικές δραστηριότητες, αλλά και για νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ή χρηματοδότηση της τρομοκρατίας.
Επιπλέον, θα αποκλείεται από την συμμετοχή στο Διαγωνισμό οποιοσδήποτε υποψήφιος, έχει αθετήσει ή παραβεί τις υποχρεώσεις του όσον αφορά στην καταβολή φόρων ή εισφορών κοινωνικής ασφάλισης ή τελεί υπό πτώχευση ή έχει υπαχθεί σε διαδικασία ειδικής εκκαθάρισης ή τελεί υπό αναγκαστική διαχείριση από εκκαθαριστή ή από το δικαστήριο ή έχει υπαχθεί σε διαδικασία πτωχευτικού συμβιβασμού ή έχει αναστείλει τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες ή έχει υπαχθεί σε διαδικασία εξυγίανσης και δεν τηρεί τους όρους αυτής ή εάν βρίσκεται σε οποιαδήποτε ανάλογη κατάσταση που προκύπτει από παρόμοια διαδικασία, προβλεπόμενη σε εθνικές διατάξεις νόμου.
Ακόμη, θα αποκλείεται από την συμμετοχή στον διαγωνισμό υποψήφιος που έχει αθετήσει υποχρεώσεις που εφαρμόζονται στις διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων, εάν έχει συνάψει συμφωνίες με άλλους οικονομικούς φορείς με στόχο τη στρέβλωση του ανταγωνισμού, ή εάν έχει επιδείξει σοβαρή ή επαναλαμβανόμενη πλημμέλεια κατά την εκτέλεση ουσιώδους απαίτησης στο πλαίσιο προηγούμενης δημόσιας σύμβασης.
Το ίδιο θα συμβεί εάν η αναθέτουσα αρχή μπορεί να αποδείξει, με κατάλληλα μέσα, ότι ο υποψήφιος έχει διαπράξει σοβαρό επαγγελματικό παράπτωμα, το οποίο θέτει εν αμφιβόλω την ακεραιότητά του ή εάν ο υποψήφιος επιχειρήσει να επηρεάσει με αθέμιτο τρόπο τη διαδικασία λήψης αποφάσεων της αναθέτουσας αρχής ή αποκτήσει εμπιστευτικές πληροφορίες που ενδέχεται να του αποφέρουν αθέμιτο πλεονέκτημα στη διαδικασία σύναψης σύμβασης ή παράσχει με απατηλό τρόπο παραπλανητικές πληροφορίες που ενδέχεται να επηρεάσουν ουσιωδώς τις αποφάσεις που αφορούν στον αποκλεισμό, την επιλογή ή την ανάθεση.
Η οικονομική ευρωστία
Κάθε υποψήφιος θα πρέπει να αποδείξει κατά τη δεύτερη φάση του διαγωνισμού ότι διαθέτει χρηματοοικονομική και οικονομική επάρκεια και ικανότητα που να εξασφαλίζει τη χρηματοδότηση της υλοποίησης του αντικειμένου της σύμβασης παραχώρησης ύψους έως 2 δισ. ευρώ.
Έτσι, σε περίπτωση που ο υποψήφιος αποτελεί φυσικό πρόσωπο, πρέπει να αποδείξει ότι διαθέτει άμεση προσωπική κυριότητα και κατοχή διαθέσιμων, ρευστοποιήσιμων και ελευθέρων βαρών χρηματοοικονομικών μέσων με συνολική αγοραία αξία τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ.
Στην περίπτωση που ο υποψήφιος αποτελεί νομικό πρόσωπο θα πρέπει τα ίδια κεφάλαια όπως προκύπτουν από τις πιο πρόσφατες ελεγμένες οικονομικές καταστάσεις του να υπερβαίνουν το 1 δισ. ευρώ. Σε περίπτωση υποψηφίου ή μέλους αυτού, ο οποίος είναι εταιρεία επιχειρηματικών συμμετοχών ή επενδυτικό κεφάλαιο (fund) θα πρέπει αποδεδειγμένα τα διαθέσιμα, δεσμευμένα και μη επενδεδυμένα κεφάλαια του να υπερβαίνουν το 1 δισ. ευρώ ή τα υπό διαχείριση κεφάλαια να υπερβαίνουν τα 5 δισ. ευρώ, κατά την τελευταία ελεγμένη οικονομική χρήση πριν από την ημερομηνία δημοσίευσης της πρόσκλησης.
Τέλος, κάθε υποψήφιος θα πρέπει να αποδείξει ότι έχει πρόσφατη προηγούμενη επενδυτική εμπειρία κατά τα τελευταία δέκα χρόνια. Στην περίπτωση δε που ο υποψήφιος επικαλεστεί εμπειρία ως μέλος κοινοπραξίας ή ένωσης, θα πρέπει να αποδεικνύεται η συμμετοχή του, με το ανωτέρω οριζόμενο ελάχιστο ποσοστό συμμετοχής, στην κοινοπραξία/ένωση για το χρονικό διάστημα της κατ’ ελάχιστον απαιτούμενης εμπειρίας.