Αυξάνονται σημαντικά οι εκκλήσεις για τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής στρατιωτικής δύναμης ταχείας αντίδρασης, στον απόηχο του χάους στο Αφγανιστάν.
Όλο και περισσότεροι στην ΕΕ είναι αυτοί που ζητούν κινήσεις για τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής στρατιωτικής δύναμης ταχείας αντίδρασης, στον απόηχο των δραματικών εξελίξεων στο Αφγανιστάν, που έλαβαν χώρα στο ευρύτερο πλαίσιο της απόσυρσης των ξένων στρατευμάτων μετά από 20ετή παρουσία.
Η Γερμανία κάλεσε την Πέμπτη την ΕΕ να επιτρέψει «συνασπισμούς προθύμων» εντός της Ένωσης για την ταχεία ανάπτυξη στρατιωτικών δυνάμεων σε περιπτώσεις κρίσεων, καθώς μέλη της Ένωσης συζητούσαν τα «μαθήματα» από την κρίση στο Αφγανιστάν.
Οι προσπάθειες της ΕΕ για τη δημιουργία μιας δύναμης ταχείας αντίδρασης έχουν «βαλτώσει» εδώ και πάνω από μια δεκαετία, παρά τη δημιουργία το 2007 ενός συστήματος «ομάδων/ σχηματισμών μάχης» (battlegroups) των 1.500 στρατιωτών, που δεν έχει χρησιμοποιηθεί ποτέ λόγω διαφωνιών ως προς τη χρηματοδότηση και μια διστακτικότητα για πραγματοποίηση αποστολών.
Ωστόσο, η αποχώρηση των δυνάμεων υπό την ηγεσία των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν έχει φέρει το θέμα ξανά στο προσκήνιο, καθώς η ΕΕ από μόνη της ενδεχομένως να μην είναι σε θέση να απομακρύνει προσωπικό από χώρες όπου εκπαιδεύει ξένες δυνάμεις – πχ στο Μάλι.
«Κάποιες φορές υπάρχουν γεγονότα που λειτουργούν ως καταλύτες στην ιστορία…και νομίζω ότι το Αφγανιστάν είναι μία από αυτές τις περιπτώσεις» δήλωσε ο επικεφαλής της διπλωματίας της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, στη Σλοβενία, προσθέτοντας ότι ελπίζει σε ένα σχέδιο τον Οκτώβριο ή τον Νοέμβριο.
Ο Μπορέλ κάλεσε την Ένωση να δημιουργήσει μια δύναμη ταχείας αντίδρασης «πρώτης εισόδου» με 5.000 στρατιώτες για τη μείωση της εξάρτησης από τις ΗΠΑ. Όπως τόνισε, ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν είναι ο τρίτος συνεχόμενος Αμερικανός πρόεδρος που προειδοποιεί τους Ευρωπαίους πως η χώρα του αποσύρεται από τις παρεμβάσεις στο εξωτερικό, στην «αυλή» της Ευρώπης. «Είναι μια προειδοποίηση για τους Ευρωπαίους πως πρέπει να αφυπνιστούν και να αναλάβουν τις υποχρεώσεις τους» είπε μετά από συνάντηση των υπουργών Άμυνας της ΕΕ στη Σλοβενία.
Διπλωμάτες στη συνάντηση είπαν στο Reuters ότι δεν έχει ληφθεί κάποια απόφαση σχετικά με το πώς θα προχωρήσουν τα πράγματα, με την ΕΕ να μην είναι σε θέση να καταλήξει σε συμφωνία ως προς το πώς θα μπορούσε να εγκρίνει γρήγορα τη διεξαγωγή μιας αποστολής χωρίς τη συμμετοχή και των 27 μελών, των κοινοβουλίων τους και αυτών που επιθυμούν την έγκριση των Ηνωμένων Εθνών.
Ερωτηθείς σχετικά με τη γερμανική έκκληση, ο Νεντ Πράις, εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, είπε πως μια «ισχυρότερη, ικανότερη Ευρώπη είναι προς το κοινό μας συμφέρον» και ότι η Ουάσινγκτον υποστηρίζει τη βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ του ΝΑΤΟ και της ΕΕ.
Πάντως, όπως σημειώνει το Reuters, το ενδεχόμενο δημιουργίας μιας δύναμης ταχείας αντίδρασης φαντάζει ισχυρότερο τώρα που η Βρετανία έχει εξέλθει από την ΕΕ: Σημειώνεται πως το Ηνωμένο Βασίλειο, που αποτελούσε μια από τις μεγαλύτερες στρατιωτικές δυνάμεις της ΕΕ (μαζί με τη Γαλλία), έδειχνε πάντα σκεπτικισμό απέναντι σε πιθανές πολιτικές συλλογικής άμυνας.
Διπλωμάτες της ΕΕ έχουν πει ότι επιθυμούν μια τελική συμφωνία ως προς θέματα χρηματοδότησης και σχεδιασμού ως τον Μάρτιο. Σημειώνεται πως η Γαλλία αναλαμβάνει την προεδρία (την οποία έχει επί της παρούσης η Σλοβενία) τον Ιανουάριο.
Ο Σλοβένος υπουργός Άμυνας, Ματέι Τόνιν, είπε ότι μια δύναμη ταχείας αντίδρασης θα μπορούσε να έχει από 5.000 μέχρι 20.000 στρατιώτες, μα η ανάπτυξή της δεν θα έπρεπε να χρειάζεται ομόφωνη απόφαση από τις 27 χώρες- μέλη της ΕΕ. «Αν μιλάμε για τους ευρωπαϊκούς σχηματισμούς μάχης, το πρόβλημα είναι πως, λόγω της ομοφωνίας, δεν ενεργοποιούνται ποτέ» είπε σε δημοσιογράφους. «Ίσως η λύση είναι η δημιουργία ενός μηχανισμού όπου θα επαρκεί η πλειοψηφία και όσοι είναι πρόθυμοι θα μπορούν να προχωρήσουν» πρόσθεσε.
Με πληροφορίες από Reuters
Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.