Το Ιράν έχει ξεκινήσει απευθείας επικοινωνία με την ηγεσία των αντικαθεστωτικών ανταρτών στη Συρία, ακολουθώντας την ανατροπή του Μπασάρ αλ Άσαντ από την προεδρία. Σύμφωνα με αποκάλυψη υψηλόβαθμου Ιρανού αξιωματούχου στο Reuters, η κίνηση αυτή στοχεύει στην αποτροπή εχθρικών εξελίξεων στη Μέση Ανατολή.
Η ξαφνική πτώση του Άσαντ και η αστραπιαία προέλαση των ανταρτών της Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ, μιας οργάνωσης με δεσμούς με την Αλ Κάιντα, σηματοδότησαν μία από τις μεγαλύτερες γεωπολιτικές ανακατατάξεις στην περιοχή εδώ και δεκαετίες. Η ανατροπή του Άσαντ στερεί από το Ιράν ένα σημαντικό στρατηγικό πλεονέκτημα στη Μέση Ανατολή, θέτοντας σε αμφισβήτηση την επιρροή του στη Συρία και σε γειτονικές χώρες.
Ιρανικές προσδοκίες για συνεργασία
Παρά την πτώση του Άσαντ, το Ιράν δήλωσε ότι προσβλέπει στη διατήρηση των σχέσεων με τη Συρία και υποστηρίζει τη δημιουργία μιας πολυδιάστατης κυβέρνησης που θα εκπροσωπεί όλες τις κοινωνικές ομάδες της χώρας. Η Τεχεράνη εστιάζει στη συνεργασία με μέλη της νέας ηγεσίας της Συρίας, ελπίζοντας να διατηρήσει την επιρροή της.
«Το Ιράν ανησυχεί μήπως η νέα κυβέρνηση απομακρύνει τη Συρία από την τροχιά της Τεχεράνης», δήλωσε Ιρανός αξιωματούχος. «Η ενίσχυση των σχέσεων με φιλικές φωνές στη νέα ηγεσία είναι ζωτικής σημασίας για την αποφυγή περιφερειακών εντάσεων».
Προκλήσεις για την Τεχεράνη
Η απώλεια της Συρίας ως συμμάχου θα μπορούσε να περιορίσει σημαντικά την πρόσβαση του Ιράν στη Μεσόγειο και τη δυνατότητά του να υποστηρίξει τη Χεζμπολάχ στον Λίβανο. Παράλληλα, η πιθανότητα επιστροφής του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ εντείνει τις ανησυχίες της Τεχεράνης για νέες κυρώσεις και αυξημένη πίεση.
Σύμφωνα με πηγές, η Τεχεράνη έχει ήδη δημιουργήσει διαύλους επικοινωνίας με δύο ομάδες εντός της νέας ηγεσίας της Συρίας, ενώ σχεδιάζει να αξιολογήσει τη στρατηγική της σε συνεδρίαση του Ανώτατου Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας.
Η ανατροπή του Άσαντ και οι περιφερειακές επιπτώσεις
Η πτώση του Άσαντ πλήττει τον λεγόμενο «Άξονα Αντίστασης» του Ιράν κατά του Ισραήλ και των ΗΠΑ. Οι δεκαετίες στρατιωτικής και οικονομικής υποστήριξης του Άσαντ από την Τεχεράνη φαίνεται να φτάνουν σε αδιέξοδο, με την Τεχεράνη να χάνει έναν από τους σημαντικότερους συμμάχους της στην περιοχή.
Παράλληλα, η ενίσχυση των Ισραηλινών στρατιωτικών επιχειρήσεων κατά της Χεζμπολάχ και της Χαμάς δημιουργεί νέα δεδομένα για τη στρατηγική του Ιράν. Ο συνδυασμός αυτών των παραγόντων αναγκάζει την Τεχεράνη να αναπροσαρμόσει τις προτεραιότητές της, ενώ αναζητά τρόπους να παραμείνει ενεργός παίκτης στη Μέση Ανατολή.