Έτοιμη για το κρίσιμο βήμα στις υποθαλάσσιες έρευνες σχετικά με τη διαδρομή του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου να εμφανίζεται η Αθήνα, έχοντας ανάψει πράσινο φως για την επιστροφή των ιταλικών ερευνητικών πλοίων σε διεθνή ύδατα νότια των Δωδεκανήσων.
Σύμφωνα με «ΤΑ ΝΕΑ» το χρονοδιάγραμμα που έχει εγκριθεί σε πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο, προβλέπει ο νέος κύκλος ερευνών να ανοίξει έως τα μέσα Μαρτίου, συνεπώς πριν από την επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Άγκυρα και τη νέα συνάντησή του με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Οι έρευνες για την ηλεκτρική διασύνδεση της Ελλάδας – Κύπρου προγραμματίζεται να κινηθούν το προσεχές διάστημα νοτιότερα και ανατολικότερα της Κάσου και είναι ζητούμενο πως αυτό θα αποτυπωθεί και στο πεδίο με πιθανές νέες «τριβές» και προκλήσεις από την πλευρά της Άγκυρας, οι οποίες έχουν ως αφετηρία τη στρατηγική της «Γαλάζιας Πατρίδας».
Το σκηνικό έντασης που στήθηκε από την Τουρκία τον περασμένο Ιούλιο, όταν ξεκίνησε έρευνες νοτίως της Κάσου το ιταλικό ερευνητικό «levoli Relume», ανέδειξε νέες διεκδικήσεις της Άγκυρας και ήρθε να προστεθεί στη δύσκολη ατζέντα των ελληνοτουρκικών.
Ωστόσο, παρά τις ενδεχόμενες αναταράξεις στα «ήρεμα νερά» και μια πιθανολογούμενη προκλητική αντίδραση από την πλευρά της Τουρκίας, σε Μαξίμου και υπουργείο Εξωτερικών επιλέγουν να βλέπουν τη «μεγάλη εικόνα», «αποδραματοποιώντας» προκλήσεις που καταγράφονται από τουρκικής πλευράς στον δρόμο προς τον Απρίλιο και το 6ο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας (ΑΣΣ), τις οποίες αποδίδουν κυρίως σε αξιώσεις εκτός του Διεθνούς Δικαίου που απορρέουν από τη μη οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ.
Το ζήτημα της παρενόχλησης των ερευνών που αφορούν το (συγχρηματοδοτούμενο από την ΕΕ) έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου από τουρκικά πλοία απασχόλησε και την πρόσφατη συνάντηση Γεραπετρίτη – Φιντάν στην Ντόχα, καθώς την ίδια ημέρα είχε σημειωθεί το πρώτο, νέο επεισόδιο βόρεια της Κρήτης, με αφορμή το οποίο ο κυβερνητικός εκπρόσωπος διαβεβαίωσε πως «το έργο συνεχίζεται χωρίς καμία πιθανότητα να γίνει κάτι διαφορετικό».
Επ΄αυτού, διπλωματικές πηγές και επισημαίνουν πως το «Διεθνές Δίκαιο προστατεύει απόλυτα την έρευνα, άρα δεν υπάρχει καμία απολύτως παρεμπόδιση». Όπως χαρακτηριστικά τονίζουν, «καμία από τις έρευνες που διεξάγονται δεν θα σταματήσει», διαβεβαιώνοντας ταυτόχρονα πως η Αθήνα ελπίζει στην «κατάλληλη συνεργασία με την Τουρκία προκειμένου να μη σημειώνονται παρενοχλήσεις», οι οποίες ευθύνονται και για την αίσθηση έντασης που δημιουργείται παρά την περίοδο «ήρεμων νερών», που διάγουν Αθήνα και Άγκυρα. Όσο για το ΑΣΣ, οι ίδιες πηγές διαμηνύουν πως αυτό δεν εξαρτάται από προϋποθέσεις και επιμένουν «πως θα γίνει κανονικά».
Το υπουργείο Εξωτερικών, πάντως, φαίνεται να έχει στα χέρια του τον έλεγχο των κινήσεων ως προς τις έρευνες για την GSI, καθώς όλα τα εμπλεκόμενα μέρη επαναλαμβάνουν πως το χρονοδιάγραμμα των ερευνών είναι συγκεκριμένο.
Το σήμα από το Μαξίμου και το νεοκλασσικό της Βασιλίσσης Σοφίας να μετακινηθούν στη συνέχεια οι έρευνες ακόμη πιο ανατολικά, μεταξύ Καρπάθου και Κύπρου, προεξοφλείται ότι θα έχει κεντρική θέση στη νέα συνάντηση κορυφής, αλλά και στις επαφές των ΥΠΕΞ που θα προηγηθούν.
Από την πλευρά του, το ΓΕΕΘΑ δηλώνει πως είναι σε ετοιμότητα για οτιδήποτε του ζητηθεί. «Οι έρευνες συνεχίζονται κανονικά και θα συνεχιστούν και μετά τον Απρίλιο» υποστηρίζουν αρμόδιες πηγές, υπογραμμίζοντας πως τα «ερευνητικά πλοία δεν έχουν καν βγει σε διεθνή ύδατα». Και με δεδομένο ότι σε περίπτωση καθυστέρησης «τρέχουν» οικονομικά πέναλτι από τη γαλλική κατασκευάστρια εταιρεία προς του αρμόδιους φορείς, η απόφαση της Αθήνας για την τήρηση του χρονοδιαγράμματος, ει δυνατόν απρόσκοπτα, δείχνει μονόδρομος.
Σε ετοιμότητα το Πολεμικό Ναυτικό για προστασία της έρευνας
Με την τουρκική κορβέτα κλάσης Βurak να έχει βρεθεί στα 20 ναυτικά μίλια από το ερευνητικό σκάφος «NG Worker» που διενεργεί εργασίες για την πόντιση του καλωδίου της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης με την Κύπρο, η Αθήνα προετοιμάζεται τόσο από πλευράς στρατιωτικής όσο και ψυχολογίας για τη στιγμή που το συγκεκριμένο project, το «levoli Relume», να πλεύσουν ανατολικότερα της Κάσου και να βγουν στα διεθνή ύδατα σε περιοχές της ΑΟΖ που έχει οριοθετηθεί με την Αίγυπτο και στη δυνητική ελληνική που απομένει μέχρι τα όρια με την Κυπριακή.
Στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας, βλέποντας πως η Τουρκία θέλει να παγιώσει την αποστολή πολεμικών πλοίων της κάθε φορά που η Ελλάδα θα επιχειρεί κάτι πέραν των 6 ναυτικών μιλιών, εκτιμούν πως όταν ξεκινήσουν οι εργασίες στην περιοχή μεταξύ Κάσου και Κύπρου, η Άγκυρα θα σπεύσει να εμποδίσει όλη την διαδικασία.
Αν και πηγές της Αθήνας τονίζουν πως το τι θα κάνει σε περιοχές κυριαρχίας της ή κυριαρχικών της δικαιωμάτων δεν θα πρέπει να αφορούν την Τουρκία ούτε να επηρεάζουν το κλίμα ενόψει της επόμενης συνάντησης Μητσοτάκη – Ερντογάν, βλέπουν πως με την εξόχως αναθεωρητική στάση της Τουρκίας θα υπάρξει πιθανότατα και πάλι μια μεγάλη αριθμητικά αποστολή πλοίων του τουρκικού στόλου.
Συνοδεία
Από στρατιωτικής πλευράς επισημαίνουν πως ήδη από το προηγούμενο θερμό σκηνικό νοτίως της Κάσου, το Πολεμικό Ναυτικό έχει προετοιμαστεί για κάθε πιθανή νέα πρόκληση. Με αυτά τα δεδομένα, μόλις δοθεί το σήμα για την πλεύση του «levoli Relume», θα υπάρξει εξαρχής συνοδεία του από ελληνικής πλευράς. Η συνοδεία που θα παρασχεθεί, όπως επισημαίνεται, θα είναι τέτοια που να μην ανέβει η ένταση αχρείαστα.
Βέβαια οι ίδιες πηγές τονίζουν πως αν διαπιστωθεί αποστολή μεγαλύτερου αριθμού πλοίων από την πλευρά της Τουρκίας , η Ελλάδα θα κινηθεί ανάλογα. Στην προκειμένη περίπτωση δε, επισημάνθηκε στα «ΝΕΑ», που προβεί σε αυτές τις ενέργειες η Τουρκία, θα υπάρξει αμέσως ενημέρωση και συμμαχικών χωρών, όπως η Γαλλία και ενδιαφερόμενων για το έργο, όπως το Ισραήλ.
Σε κάθε περίπτωση, η Αθήνα δεν είναι διατεθειμένη να μείνει μόνη της όπως της εποχή της εξόδου του «Oruc Reis». Ούτε να σημειωθούν νέες καθυστερήσεις που θα αυξήσουν αντίστοιχα και το κόστος του έργου, το οποίο ήδη παρουσιάζει καθυστερήσεις, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για την υλοποίησή του, παρότι το έργο θέλουν για οικονομικούς και γεωστρατηγικούς λόγους τόσο η Αθήνα όσο και το Τελ Αβίβ.