Μια νέα εποχή στις σχέσεις ΗΠΑ-Ουκρανίας εγκαινιάστηκε με τη συμφωνία για την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της Ουκρανίας, σε μια χρονική στιγμή που η στρατιωτική στήριξη από την Ουάσινγκτον παρουσιάζει αβεβαιότητα και οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με τη Μόσχα παραμένουν στάσιμες.
Η συμφωνία, που υπεγράφη στην Ουάσινγκτον καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ συμπλήρωνε 100 ημέρες στη δεύτερη προεδρική του θητεία, εξασφαλίζει στις ΗΠΑ προνομιακή πρόσβαση σε έργα εξόρυξης φυσικών πόρων όπως το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο, ο γραφίτης και το αλουμίνιο. Ταυτόχρονα, δίνει ώθηση στη δημιουργία ενός κοινά διαχειριζόμενου ταμείου επενδύσεων, το οποίο θα χρηματοδοτείται από τα έσοδα της εξόρυξης και θα κατευθύνεται στην ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.
Ο Αμερικανός υπουργός Οικονομικών, Σκοτ Μπέσεντ, χαρακτήρισε τη συμφωνία “σαφές μήνυμα προς τη Ρωσία” για την προσήλωση των ΗΠΑ σε μια ελεύθερη και κυρίαρχη Ουκρανία. Παράλληλα, τόνισε ότι κανείς που έχει στηρίξει τον ρωσικό στρατό δεν θα επωφεληθεί από την ανοικοδόμηση της χώρας.
Η υπουργός Οικονομίας της Ουκρανίας, Γιούλια Σβιριντένκο, υπογράμμισε τη σημασία του νέου Ταμείου Παγκόσμιων Επενδύσεων, το οποίο θα αποτελέσει κινητήριο μοχλό για την οικονομική ανάκαμψη της χώρας της.
Παρά το θετικό πρόσημο της συμφωνίας, αναλυτές όπως ο Τσάρλς Λίτσφιλντ του Atlantic Council, επισημαίνουν ότι η μακροπρόθεσμη αμερικανική οικονομική βοήθεια προς την Ουκρανία θα είναι περιορισμένη, ενώ σημαντικό παραμένει το μοίρασμα πληροφοριών μεταξύ των δύο πλευρών για τις κινήσεις των ρωσικών δυνάμεων.
Thanks to @POTUS @realDonaldTrump’s tireless efforts to secure a lasting peace, I am glad to announce the signing of today’s historic economic partnership agreement between the United States and Ukraine establishing the United States-Ukraine Reconstruction Investment Fund to help… pic.twitter.com/N1jPa35DYh
— Treasury Secretary Scott Bessent (@SecScottBessent) April 30, 2025
Η συμφωνία δεν περιλαμβάνει στρατιωτικές εγγυήσεις, ούτε κάνει αναφορά στον υπό ρωσική κατοχή πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια. Ωστόσο, εξασφαλίζει ότι το 50% των εσόδων από νέες άδειες εξόρυξης θα διοχετεύεται στο κοινό ταμείο ανοικοδόμησης, υποκαθιστώντας εν μέρει την ανάγκη για νέα στρατιωτική βοήθεια.
On behalf of the Government of Ukraine, I signed the Agreement on the Establishment of a United States–Ukraine Reconstruction Investment Fund.
Together with the United States, we are creating the Fund that will attract global investment into our country. pic.twitter.com/8ryyAMqW83
— Yulia Svyrydenko (@Svyrydenko_Y) April 30, 2025
Σύμφωνα με τον Ουκρανό πρωθυπουργό Ντένις Σμίχαλ, οι ΗΠΑ απέσυραν την απαίτησή τους για επιστροφή της ήδη παρεχόμενης βοήθειας, υποχωρώντας από προηγούμενο αίτημα του Τραμπ για ανταλλαγή με σπάνιες γαίες αξίας 500 δισ. δολαρίων.
Την ίδια ώρα, οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία παραμένουν στάσιμες, ενώ η απογοήτευση του Τραμπ για την αργή πρόοδο ενδέχεται να επηρεάσει την περαιτέρω στήριξη προς το Κίεβο. Η νέα συμφωνία, όμως, προσφέρει προσωρινή σταθερότητα στις σχέσεις των δύο χωρών και εξασφαλίζει την αμερικανική παρουσία στην ουκρανική οικονομία – ένα μήνυμα με πολλαπλούς αποδέκτες.