Η συμφωνία για τα ορυκτά φαίνεται να είναι περισσότερο μια μακροπρόθεσμη πρόταση για κοινή συνεργασία για το οικονομικό μέλλον της Ουκρανίας
Το βραδινό deal μεταξύ ΗΠΑ και Ουκρανίας για τα ορυκτά εξασφαλίζει, έστω και προσωρινά την ευμενή διάθεση του Τραμπ.
Μπορεί ωστόσο η συμφωνία αυτή να αποτελέσει οιωνό εξελίξεων στην οδό για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία;
Ο ειδικός αναλυτής του Skynews, Dominic Waghorn, χαρακτηρίζει τη συμφωνία σημαντική στιγμή σε αυτόν τον πόλεμο. Ενισχύει τους δεσμούς μεταξύ της Ουκρανίας και των ΗΠΑ, οι οποίες είχαν φθαρεί σε σημείο διάλυσης.
Αλλά θα αυξήσει τις πιθανότητες για μια διπλωματική πρόοδο προς την ειρήνη; Πιθανώς όχι, εξηγεί ο αναλυτής.
Ωστόσο, δίνει στον Ντόναλντ Τραμπ ένα προσωπικό πολιτικό κίνητρο σε μια σύγκρουση που πάντα φαινόταν να θεωρεί ως λάθος κάποιου άλλου, πρόβλημα κάποιου άλλου και οικονομική καταστροφή για τους πόρους των ΗΠΑ.
Εκ πρώτης όψεως, πρόκειται για μια καθαρά οικονομική συμφωνία. Η Ουκρανία ήθελε να εξασφαλίσει ρητές εγγυήσεις για τη συνέχιση της στρατιωτικής υποστήριξης των ΗΠΑ. Οι λεπτομέρειες είναι λιγοστές, ωστόσο, η επίτευξη οποιασδήποτε συμφωνίας αποτελεί σημαντικό διπλωματικό επίτευγμα και για τις δύο πλευρές.
Οι διαπραγματεύσεις ήταν επώδυνες. Η ιδέα μιας συμφωνίας για τα ορυκτά προτάθηκε αρχικά από τον πρόεδρο Ζελένσκι, αλλά κατά καιρούς πρέπει να το μετάνιωσε, καθώς οι σκληρές διαπραγματεύσεις απειλούσαν να υπονομεύσουν εντελώς την αμερικανική υποστήριξη προς την Ουκρανία.
Η υπογραφή της συμφωνίας είχε προγραμματιστεί για τον Φεβρουάριο, πριν από τη διαβόητη σύγκρουση μεταξύ Ζελένσκι, Τραμπ και Βανς στο Οβάλ Γραφείο. Σε κάποιο σημείο, η συμφωνία έμοιαζε με εκβιασμό, καθώς, σύμφωνα με τον Waghorn, οι ΗΠΑ φαινόταν να απαιτούν όλους τους ορυκτούς πόρους της Ουκρανίας σε αντάλλαγμα για τη συνέχιση της υποστήριξής τους. Ωστόσο, οι όροι της συμφωνίας φαίνονται πλέον λιγότερο επαχθείς.
Το κομβικό σημείο
Το πιο σημαντικό είναι ότι η κυβέρνηση Τραμπ δεν φαίνεται να ζητά εκ των υστέρων την επιστροφή των δισεκατομμυρίων που έδωσε η κυβέρνηση Μπάιντεν, μέσω αυτής της συμφωνίας εξόρυξης ορυκτών πόρων.
Οι όροι είναι ασαφείς και όχι λεπτομερείς, αλλά η συμφωνία φαίνεται να είναι περισσότερο μια μακροπρόθεσμη πρόταση για κοινή συνεργασία για το οικονομικό μέλλον της Ουκρανίας. Η Αμερική θα επενδύσει στην εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της Ουκρανίας, αλλά θα μοιραστεί και τα κέρδη μετά από χρόνια.
Η υπογραφή έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή για την Ουκρανία. Οι δυνάμεις της χάνουν έδαφος στο πεδίο της μάχης. Και οι προσπάθειες του Ντόναλντ Τραμπ να μεσολαβήσει για την ειρήνη φαίνονται σαφώς μονόπλευρες.
Η συμμόρφωση με αυτή τη συμφωνία ήταν απαραίτητη για τους Ουκρανούς.
Το αν θα τους σώσει από την αποχώρηση του προέδρου Τραμπ και τον τερματισμό της στρατιωτικής υποστήριξης προς αυτούς, δεν είναι καθόλου βέβαιο.
Τι προβλέπει η συμφωνία ΗΠΑ και Ουκρανίας για τα ορυκτά
Η συμφωνία, η οποία τελικά υπεγράφη παρά το θρίλερ της τελευταίας στιγμής πρόκειται να παρέχει στις ΗΠΑ προνομιακή πρόσβαση σε νέα επενδυτικά έργα για την ανάπτυξη των φυσικών πόρων της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένου του αλουμινίου, του γραφίτη, του πετρελαίου και του φυσικού αερίου. Σύμφωνα με τους αναλυτές θεωρείται καίριας σημασίας για να διατηρηθεί το καλό κλίμα του Τραμπ μεταξύ του Κιέβου που πιέζει για τον τερματισμό του πολέμου, που ξεκίνησε το 2022.
«Αυτή η συμφωνία σηματοδοτεί ξεκάθαρα στη Ρωσία ότι η κυβέρνηση Τραμπ είναι προσηλωμένη σε μια ειρηνευτική διαδικασία με επίκεντρο μια ελεύθερη, κυρίαρχη και ευημερούσα Ουκρανία μακροπρόθεσμα», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Σκοτ Μπέσεντ. «Και για να είμαστε σαφείς, κανένα κράτος ή άτομο που χρηματοδότησε ή προμήθευσε τη ρωσική πολεμική μηχανή δεν θα επιτρέπεται να επωφεληθεί από την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας».
«Μαζί με τις Ηνωμένες Πολιτείες, δημιουργούμε το Ταμείο που θα προσελκύσει παγκόσμιες επενδύσεις στη χώρα μας», ανέφερε σε ανάρτησή της η υπουργός Οικονομίας της Ουκρανίας, Γιούλια Σβιριντένκο.
Στην Ουάσιγκτον οι υπογραφές
Η τελετή υπογραφής της συμφωνίας ολοκλήρωσε μια αρκετά δύσκολη δίμηνη διαπραγμάτευση, διώχνοντας οριστικά τα σύννεφα της ρήξης μεταξύ ΗΠΑ και Ουκρανίας. Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι είχε επισκεφθεί τον Φεβρουάριο τον Λευκό Οίκο για να σφραγίσει τη συμφωνία, ωστόσο τελικά είχε φύγει με άδεια χέρια μετά τη διαφωνία που είχε τόσο με τον Ντόναλντ Τραμπ όσο και με τον αντιπρόεδρο Τζει Ντι Βανς, μπροστά στις κάμερες.
Η υπογραφή της συμφωνία συνέπεσε με τον πρόεδρο Τραμπ να συμπληρώνει τις πρώτες 100 ημέρες της δεύτερης θητείας του στον Λευκό Οίκο.
Τι προβλέπει η συμφωνία για τα ορυκτά
Οι ΗΠΑ θα έχουν την πρώτη αξίωση επί των κερδών από την εκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου της Ουκρανίας, όπως προβλέπει η συμφωνία. Μάλιστα τα κέρδη πρόκειται να μεταφερθούν σε ειδικό επενδυτικό ταμείο ανασυγκρότησης, το οποίο θα διαχειρίζονται από κοινού οι δύο χώρες.
Η συμφωνία αποσκοπεί στην αποζημίωση των ΗΠΑ για μελλοντική στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία. Το ταμείο θα χρηματοδοτηθεί από το 50% των εσόδων από νέες άδειες σε έργα που σχετίζονται με κρίσιμα υλικά, πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Ακόμη, η ίδρυση του ταμείου δεν πρόκειται να επηρεάσει την πορεία της Ουκρανίας για την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η συμφωνία δεν περιλαμβάνει επίσης καμία αναφορά στον υπό ρωσική κατοχή ουκρανικό πυρηνικό σταθμό ηλεκτροπαραγωγής Ζαπορίζια (ZNPP), ανέφερε η WP. Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν προτείνει την ανάληψη του ελέγχου της εγκατάστασης από πλευράς των ΗΠΑ στο πλαίσιο μιας μελλοντικής ειρηνευτικής συμφωνίας.
