Με το χαρακτηριστικό του σαρκαστικό ύφος, ο Αρκάς μας καλημερίζει για άλλη μια φορά μέσα από ένα σκίτσο που σηκώνει κουβέντα καθώς απεικονίζει μια φιγούρα που κρατά μια μάσκα, συνοδευόμενη από το σχόλιο: «Πολιτική ορθότητα: Όταν δεν μιλάς για τους ανθρώπους, αλλά μιλάς για το πώς πρέπει να μιλάς γι’ αυτούς.»
Μέσα σε μία μόνο φράση, ο γνωστός σκιτσογράφος επιλέγει να ασκήσει κριτική σε αυτό που πολλοί θεωρούν το βασικό πρόβλημα της πολιτικής ορθότητας: τη μετάθεση της προσοχής από την ουσία στον τύπο.
Τι είναι πολιτική ορθότητα;
Ο όρος «πολιτική ορθότητα» αναφέρεται στην αποφυγή όρων ή συμπεριφορών που ενδέχεται να θεωρηθούν προσβλητικές ή περιθωριοποιητικές για ομάδες ανθρώπων που βιώνουν κοινωνικές διακρίσεις. Παρόλο που το κίνημα έχει συνεισφέρει σημαντικά στην προώθηση της ισότητας και της συμπερίληψης, δεν λείπουν οι φωνές που προειδοποιούν για τους κινδύνους της υπερβολής.
Από την υπεράσπιση του αδύναμου, στην εμμονή με τον τύπο
Ο Αρκάς, με τη σημερινή του ανάρτηση, φαίνεται να θίγει το γεγονός ότι πολλές φορές, στην προσπάθειά μας να φανούμε σωστοί και ευαίσθητοι, καταλήγουμε να αποφεύγουμε να μιλήσουμε ουσιαστικά για τα ίδια τα προβλήματα ή τους ανθρώπους που μας απασχολούν. Το κέντρο βάρους μεταφέρεται από την κοινωνική ουσία στην επιφανειακή συμμόρφωση με τους «κανόνες» του σωστού λόγου.
Η μάσκα της ευγένειας
Η μάσκα που κρατά η φιγούρα στο σκίτσο ίσως υποδηλώνει ακριβώς αυτή τη μεταμφίεση καθώς πίσω από τις λέξεις, χάνεται η αυθεντικότητα και η πρόθεση. Ένα σχόλιο για τη σημερινή κοινωνία, όπου πολλές φορές προτιμάμε να μη θίξουμε κάτι από φόβο μήπως δεν το πούμε με «τον σωστό τρόπο», καταλήγοντας τελικά να μη λέμε τίποτα.
Όπως συνηθίζει, ο Αρκάς δεν δίνει έτοιμες απαντήσεις. Μας προσφέρει όμως ένα έναυσμα για να σκεφτούμε μήπως τελικά, στην προσπάθεια να γίνουμε πολιτικά ορθοί, ξεχνάμε να είμαστε απλώς ανθρώπινοι;
Ποιος είναι ο σκιτσογράφος Αρκάς
Ο Αρκάς είναι Έλληνας σκιτσογράφος και συγγραφέας. Ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του ’80 δημοσιεύοντας τη σειρά Ο Κόκορας στο περιοδικό Βαβέλ και στη συνέχεια στο Παρά Πέντε και στο Μικρό Παρά Πέντε. Το έργο του αποτελείται κυρίως από σειρές με συγκεκριμένο θέμα – πρωταγωνιστές που δημοσιεύονται σε περιοδικά και εφημερίδες και συγκεντρώνονται στη συνέχεια σε άλμπουμ. Από τα έργα του ο Ισοβίτης έχει γίνει σειρά με μαριονέτες για την ελληνική τηλεόραση από τον Μάνθο Σαντοριναίο. Δουλειές του έχουν μεταφραστεί σε άλλες γλώσσες (αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά, ισπανικά, πορτογαλικά, πολωνικά, ρουμανικά, σέρβικα και βουλγάρικα), ενώ έχει γράψει και θεατρικά έργα.
Το πραγματικό ονοματεπώνυμο του εν λόγω συγγραφέα είναι άγνωστο, καθώς ο ίδιος δεν το έχει αποκαλύψει, ενώ τα ονόματα Αντώνης Ευδαίμων και Γεράσιμος Σπανοδημήτρης που έχει χρησιμοποιήσει σε έργα του, θεωρούνται ψευδώνυμα. Επίσης, έχει προταθεί το όνομα Άρης Καστρινός (απ’ όπου υποτιθέμενα προέρχεται και το ΑΡ-ΚΑΣ).
Κατά καιρούς ασκήθηκε κριτική στο έργο του, κυρίως (αλλά όχι αποκλειστικά) από τον πολιτικό χώρο της Αριστεράς. Οι επικρίσεις αφορούν κυρίως ορισμένα σκίτσα του που κατηγορήθηκαν ότι είναι μισογυνικά και «χοντροφοβικά». Τον Ιούλιο του 2019 η σελίδα του στο Facebook, σύμφωνα με τον ίδιο, απενεργοποιήθηκε για διάστημα μίας εβδομάδας λόγω συνεχών αναφορών από χρήστες που κατηγόρησαν τις αναρτήσεις του.
Αρκάς: ΜΜΕ & αρθρογράφοι έχουν εστιάσει στις πολιτικές του πεποιθήσεις
Ο ίδιος ο Αρκάς, καθώς και ΜΜΕ και αρθρογράφοι, χαρακτήρισαν τις επικρίσεις απόπειρα λογοκρισίας, ενώ υποστήριξαν ότι η σάτιρα του Αρκά στοχεύει το φαινόμενο της πολιτικής ορθότητας, επειδή το θεωρεί επικίνδυνο και ικανό να απειλήσει κατοχυρωμένα δημοκρατικά δικαιώματα και την ελευθερία του λόγου.