Ένα πιο αυστηρό θεσμικό πλαίσιο για την είσοδο, παραμονή και επιστροφή μεταναστών παρουσίασε ο υπουργός Εσωτερικών Μάκης Βορίδης στη χθεσινή συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου. Το νέο νομοσχέδιο έρχεται να ενισχύσει τη δυνατότητα του κράτους να ελέγχει τη μεταναστευτική ροή, εναρμονιζόμενο με τις προβλέψεις του νέου ευρωπαϊκού κανονισμού για τη μετανάστευση που αναμένεται να τεθεί σε ισχύ το 2026.
Αυστηρότεροι κανόνες εισόδου
Το σχέδιο νόμου προβλέπει ως υποχρεωτικό λόγο απαγόρευσης εισόδου οποιοδήποτε ζήτημα σχετίζεται με απειλή στη δημόσια τάξη, εθνική ασφάλεια ή δημόσια υγεία. Παράλληλα, η διάρκεια απαγόρευσης εισόδου επεκτείνεται από 5 σε 10 έτη, με δυνατότητα παράτασης για επιπλέον 5 έτη.
Αύξηση ποινών για παράνομη είσοδο
Για όσους εισέρχονται στη χώρα χωρίς νόμιμα έγγραφα, αυξάνονται σημαντικά οι ποινές. Η ελάχιστη φυλάκιση αυξάνεται από 3 μήνες σε 2 έτη, ενώ σε επιβαρυντικές περιπτώσεις φτάνει τα 3 έτη. Επιπλέον, η χρηματική ποινή μπορεί να ανέλθει έως και τις 10.000 ευρώ.
Ποινικοποίηση της παράνομης παραμονής
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην παράνομη παραμονή μετά την απόρριψη αιτήματος ασύλου. Πλέον, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον 3 ετών και πρόστιμο 10.000 ευρώ. Δεν προβλέπεται μετατροπή ή αναστολή της ποινής, παρά μόνο υπό την προϋπόθεση οικειοθελούς αναχώρησης, η οποία ενεργοποιεί την αναστολή με την αποχώρηση από τη χώρα.
Κατάργηση άδειας διαμονής μετά από 7 χρόνια παραμονής χωρίς έγγραφα
Αίρεται η δυνατότητα λήψης άδειας διαμονής για όσους βρίσκονται παράνομα στη χώρα για πάνω από επτά χρόνια, χωρίς να έχουν υποβάλει αίτημα ασύλου ή να διαθέτουν άλλο νόμιμο τίτλο παραμονής.
Μείωση προθεσμιών για οικειοθελή αναχώρηση και ηλεκτρονική επιτήρηση
Οι προθεσμίες για την εθελοντική αποχώρηση περιορίζονται από 25 σε 14 ημέρες, ενώ οι εξαιρέσεις για παράταση της προθεσμίας μειώνονται από 120 σε 60 ημέρες. Στο μεσοδιάστημα, προβλέπεται επιβολή μέτρων ηλεκτρονικής επιτήρησης.
Διεύρυνση εννοιών και αυστηροποίηση όρων επιστροφής
Το νομοσχέδιο ενσωματώνει τις αλλαγές του ευρωπαϊκού Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Aσυλο. Επεκτείνεται η έννοια της «χώρας επιστροφής», η οποία πλέον μπορεί να είναι:
-
η χώρα συνήθους διαμονής,
-
η ασφαλής τρίτη χώρα (σύμφωνα με τον ν. 4939/2022),
-
ή η πρώτη χώρα ασύλου.
Παράλληλα, διευρύνονται τα αντικειμενικά κριτήρια για τον χαρακτηρισμό κινδύνου διαφυγής, περιλαμβάνοντας πλέον την έλλειψη σταθερής κατοικίας, την ανεξήγητη μεταβολή τόπου διαμονής και την άρνηση υποβολής σε βιομετρική ταυτοποίηση.
Το εν λόγω νομοσχέδιο αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση εντός Ιουνίου και να κατατεθεί στη Βουλή προς ψήφιση στα τέλη του ίδιου μήνα.