Η ταχεία εξάπλωση των παράνομων μπαρ στην Κίνα υπογραμμίζει την αδύναμη κατανάλωση στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο. «Αντιμετωπίζουμε τη μεγαλύτερη αλλαγή στον κλάδο της εστίασης εδώ και 30 χρόνια» λένε οι επιχειρηματίες του κλάδου που υπέφερε ακόμη και πριν ξεσπάσει ο εμπορικός πόλεμος με τις ΗΠΑ
Το μπαρ του Kεν και της Ντολόρες στην καρδιά του Πεκίνου λειτουργεί χωρίς άδεια, πίσω από μια πόρτα χωρίς πινακίδα σε ένα κτήριο, όπου μια ομάδα ανδρών παίζει χαρτιά στο φουαγιέ. Στο ανακαινισμένο διαμέρισμα στην περιοχή του Ολυμπιακού Πάρκου του Πεκίνου, ο πολιτικός μηχανικός Κεν, ο οποίος ζήτησε να κατονομαστεί με το αγγλικό του ψευδώνυμο, σερβίρει κοκτέιλ σε τιμές που είναι οι μισές ή και χαμηλότερες από αυτές που χρεώνουν τα εξουσιοδοτημένα μπαρ της κινεζικής πρωτεύουσας.
Το «homebar» του ζεύγους είναι ένα από τα δεκάδες που έχουν ξεφυτρώσει στην πόλη, καθώς η οικονομική ύφεση ωθεί τους καταναλωτές να εγκαταλείψουν τις πιο ακριβές παραδοσιακές εναλλακτικές. Η εξάπλωσή τους αποτελεί υπενθύμιση ότι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο υπέφερε ήδη από την αδύναμη κατανάλωση, ακόμη και πριν ξεκινήσει ο Τραμπ τον εμπορικό του πόλεμο εναντίον της, γράφουν οι Financial Times.
«Η επιχείρηση εστίασης είναι γενικά πολύ κακή», δήλωσε η Ντολόρες, η οποία την ημέρα εργάζεται σε μια εταιρεία διαδικτυακής διδασκαλίας. «Γι’ αυτό το ζευγάρι άνοιξε το παράνομο ποτοπωλεία, το οποίο έχει χαμηλότερα γενικά έξοδα, καθώς δεν πληρώνει τέλη αδειοδότησης», είπε, χαϊδεύοντας τον μόνο άλλον…«υπάλληλο» του μπαρ, μια κοινωνική γάτα ονόματι Hulu. «Δεν υπάρχουν πολλά μπαρ που βγάζουν χρήματα στο Πεκίνο».
Τα πολυτελή εστιατόρια και μπαρ του Πεκίνου κάποτε φώτιζαν την λαμπερή ευημερία του οικονομικού θαύματος της Κίνας. Ωστόσο, οι κυβερνητικές καταστολές στους τομείς των ακινήτων, του διαδικτύου και της εκπαίδευσης έχουν πλήξει την απασχόληση και τους μισθούς της αστικής μεσαίας τάξης. Στον χρηματοπιστωτικό κλάδο, οι βίαιες περικοπές μισθών και το «πάγωμα» στα μπόνους από την κυβέρνηση έχουν πλήξει περαιτέρω το οικονομικό κλίμα.
Αυτό έχει επηρεάσει τον τομέα της εστίασης της πόλης, όπου τα κέρδη πέρυσι μειώθηκαν κατά 81% σε ετήσια βάση, σύμφωνα με την Στατιστική Υπηρεσία του Δήμου του Πεκίνου. Το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, ο κλάδος έχασε 7 δισεκατομμύρια δολάρια, ποσό καλύτερο από την περσινή απώλεια των 63 δισεκατομμυρίων δολαρίων κατά την ίδια περίοδο, αλλά εξακολουθεί να είναι αρνητικό. Οι συνολικές πωλήσεις συνέχισαν να μειώνονται κατά την περίοδο.
«Οι κύριοι πελάτες μας προέρχονταν από τους κλάδους των ακινήτων, των χρηματοοικονομικών, του κινηματογράφου, της διαφήμισης και των μέσων ενημέρωσης», δήλωσε ο Wang, εστιάτορας σε ένα μπιστρό που ειδικεύεται στην κουζίνα της νοτιοδυτικής Γιουνάν, ο οποίος ζήτησε να κατονομαστεί μόνο με το επώνυμό του. Σήμερα «αυτή η ομάδα είτε ξοδεύει λιγότερα, είτε έχει σταματήσει εντελώς να έρχεται, είτε έχει επιλέξει άλλες εναλλακτικές λύσεις».
Το πλήγμα ήταν αισθητό σε ολόκληρο τον κλάδο της εστίασης, δήλωσε ο Wang Puzhong, διευθύνων σύμβουλος της τοπικής επιχείρησης της υπηρεσίας κατ’ οίκον παράδοσης Meituan, σε συνέδριο τον Σεπτέμβριο. «Αντιμετωπίζουμε τη μεγαλύτερη αλλαγή στον κλάδο της εστίασης της Κίνας εδώ και 30 χρόνια», δήλωσε ο Wang.
Η κυβέρνηση φέτος άφησε να εννοηθεί ότι θέλει να τονώσει την εγχώρια κατανάλωση και ο Σι Τζινπίνγκ συναντήθηκε με επιχειρηματίες του ιδιωτικού τομέα, γεγονός που δείχνει οτι η εποχή της καταστολής έχει τελειώσει. Αλλά το μήνυμα δεν έχει ακόμη περάσει. Ένας συνιδιοκτήτης μιας αλυσίδας εστιατορίων στο Πεκίνο δήλωσε ότι μέρος του προβλήματος ήταν η έξοδος από την πρωτεύουσα πλούσιων και νέων ανθρώπων που αναζητούσαν εργασία ή καλύτερες ευκαιρίες αλλού.
Οι πελάτες έκαναν και άλλες οικονομικές επιλογές, με ορισμένους να επιλέγουν φαγητό σε πακέτο ή να μαγειρεύουν στο σπίτι αντί να τρώνε έξω. Ταυτόχρονα, άνοιγαν νέα εμπορικά κέντρα γεμάτα με εστιατόρια, αυξάνοντας την υπερπροσφορά και επιδεινώνοντας τον αδίστακτο ανταγωνισμό, δήλωσε ο συνιδιοκτήτης.
«Τα εστιατόρια με υψηλότερη μέση δαπάνη πλήττονται περισσότερο», είπαν.
Ένας ιδιοκτήτης εστιατορίων ιαπωνικής fusion κουζίνας υψηλής ποιότητας στο Πεκίνο δήλωσε ότι παλαιότερα κέρδιζε κατά μέσο όρο 1 δολάριο ανά γεύμα, αλλά αυτό το ποσό είχε μειωθεί περίπου στο μισό. Προηγουμένως, κάθε εστιατόριο άνοιγε 15-20 μπουκάλια κρασιού την ημέρα, ενώ τώρα σε μία «καλή μέρα» ανοίγει τέσσερα έως πέντε μπουκάλια.
Οι πρώην πελάτες στους τομείς των χρηματοοικονομικών και του διαδικτύου περνούν «πολύ δύσκολες στιγμές», με τα εισοδήματά τους να μειώνονται κατά περίπου 40-70%, είπε. «Οι πελάτες σήμερα, ειδικά στη μεσαία τάξη, αναζητούν πλέον υψηλή σχέση ποιότητας-τιμής, επομένως δεν είναι διατεθειμένοι να ξοδέψουν χρήματα για φαγητό».
Ένας άλλος ιδιοκτήτης εστιατορίου, ο οποίος διατηρεί ένα μικρό μπιστρό στην αριστοκρατική περιοχή Σανλιτούν του Πεκίνου και ζήτησε να κατονομαστεί μόνο με το επώνυμό του Κάο, είπε ότι οι πελάτες του έχουν σε μεγάλο βαθμό σταματήσει να παραγγέλνουν κρασί σε μπουκάλι. «Και όταν παραγγέλνουν σε ποτήρι, οι πελάτες μπορεί επίσης να δίνουν μεγαλύτερη προσοχή στην τιμή».
Τα προβλήματα των εστιατορίων του επίσημου τομέα του Πεκίνου έχουν οδηγήσει ορισμένους επιχειρηματίες στον τομέα της φιλοξενίας να στραφούν σε παράνομα homebars. Το μπαρ σε ένα άρτια εξοπλισμένο διαμέρισμα στο βορειοανατολικό Πεκίνο, κοντά στα γραφεία μεγάλων εγχώριων εταιρειών διαδικτύου και γερμανικών αυτοκινητοβιομηχανιών, προσφέρει απεριόριστο ουίσκι και κοκτέιλ για 27 δολάρια- πολύ χαμηλότερη τιμή σε σύγκριση με τα πολυτελή μπαρ που προσφέρουν παρόμοια εξατομικευμένη ατμόσφαιρα.
«Οι άνθρωποι έχουν την ανάγκη να διασκεδάζουν και να κοινωνικοποιούνται, αλλά τα νυχτερινά κέντρα είναι τόσο ακριβά», δήλωσε η συνιδιοκτήτρια Ντόροθι, η οποία επευφημούσε μια ομάδα νεαρών ανδρών από μια διαδικτυακή εταιρεία που έπαιζαν ένα παιχνίδι. Ο συνεργάτης της Γιάνγκ που δουλεύει παράλληλα σε μία γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία είπε ότι εμπνεύστηκε από τις φοιτητικές του μέρες στη Γερμανία, όταν οι φοιτητές διοργάνωναν πάρτι σε σπίτια — κάτι που είναι ασυνήθιστο στην Κίνα.
Διοργανώνουν ακόμη και ειδικές βραδιές «γνωριμιών» για να βοηθήσουν τους νέους να συναντηθούν σε μια κοινωνία όπου ο έρωτας βρίσκεται σε παρακμή, με το 57% των φοιτητών να μην εκφράζει κανένα ενδιαφέρον για τις σχέσεις σε έρευνα που δημοσιεύτηκε από την εφημερίδα της επιτροπής υγείας China Population Daily πέρυσι.
Αλλά ο Γιάνγκ παραδέχτηκε ότι το άτυπο καθεστώς του μπαρ και η ασυνήθιστη τοποθεσία του δυσκόλευαν την έλευση ανύπαντρων γυναικών, και ακόμη και με το χαμηλότερο κόστος, η επιχείρησή τους αντιμετωπίζει οικονομική δυσκολία. «Είμαστε πολύ μακριά από το να βγάζουμε χρήματα… το ενοίκιο και η διακόσμηση κοστίζουν πολύ και αυτή τη στιγμή ανοίγουμε μόνο μία ή δύο φορές την εβδομάδα».
Οι αστυνομικές καταστολές ήταν επίσης ένας συνεχής κίνδυνος, είπε ο Kεν στο home bar του Ολυμπιακού Πάρκου, όπου τα κοκτέιλ περιλαμβάνουν το «Hotpot Coffee», εμπνευσμένο από το παραδοσιακό κινέζικο πιάτο, αλλά και δυτικού τύπου «Zombie» με θέμα το Halloween. Ο Κεν ανέφερε την εμπειρία ενός άλλου ζευγαριού που διατηρούσε ένα home bar, αλλά ανακρίθηκε από την αστυνομία αφού αναφέρθηκε από γείτονες. «Είναι πολύ τρομοκρατημένοι για να ανοίξουν ξανά», είπε.