Με φόντο την εντεινόμενη ένταση μεταξύ Ιράν και Ισραήλ, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ καλείται να λάβει μία από τις πιο κρίσιμες αποφάσεις της θητείας του. Συγκεκριμένα πρέπει να αποφασίσει αν θα επιλέξει τη στρατιωτική εμπλοκή ή τη διπλωματία.
Σήμερα, στη Γενεύη, Ευρωπαίοι υπουργοί Εξωτερικών συναντούν τον Ιρανό ομόλογό τους, Αμπάς Αραγτσί, σε μια προσπάθεια να αποτραπεί η κλιμάκωση της κρίσης. Στο μεταξύ, στον Λευκό Οίκο επικρατεί διπλωματικός και στρατιωτικός αναβρασμός, καθώς ο Τραμπ ζυγίζει τα δεδομένα, πριν αποφασίσει εάν οι ΗΠΑ θα συμμετάσχουν σε στρατιωτική επιχείρηση κατά των πυρηνικών υποδομών του Ιράν.
Διπλωματικά παζάρια εν μέσω πολεμικού πυρετού
Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Καρολάιν Λέβιτ, δήλωσε πως ο πρόεδρος θα λάβει την τελική του απόφαση εντός των επόμενων δύο εβδομάδων, τονίζοντας ότι προτιμά μια διπλωματική επίλυση, χωρίς όμως να αποκλείει την επίδειξη στρατιωτικής ισχύος. Όπως είπε, «ο πρόεδρος Τραμπ πιστεύει στην ειρήνη μέσω ισχύος».
Σύμφωνα με το Reuters, παράλληλα με τις δημόσιες τοποθετήσεις, υπάρχουν δίαυλοι επικοινωνίας ανάμεσα στις δύο πλευρές, με τον ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ, Στιβ Γουίτκοφ, να διατηρεί επαφή με τον Ιρανό ΥΠΕΞ.
Οι ΗΠΑ επιμένουν πως οποιαδήποτε νέα συμφωνία θα πρέπει να απαγορεύει πλήρως τον εμπλουτισμό ουρανίου από την Τεχεράνη. Στον αντίποδα, το Ιράν διαμηνύει πως αν τρίτη χώρα –ιδίως οι ΗΠΑ– εμπλακεί στη σύγκρουση, η απάντησή του θα είναι «σφοδρή και απρόβλεπτη».
Στα χέρια του Τραμπ η τύχη της σύγκρουσης
Ο Ντόναλντ Τραμπ συνεδριάζει συνεχώς με τους επιτελείς του, έχοντας ήδη εγκρίνει στρατιωτικά σχέδια, αλλά δεν έχει ανάψει ακόμη το «πράσινο φως». Όπως χαρακτηριστικά είπε, του αρέσει να αποφασίζει την τελευταία στιγμή: «Σε περιόδους πολέμου, τα πάντα αλλάζουν σε δευτερόλεπτα».
Η απόφαση περιπλέκεται και από τις εσωτερικές πολιτικές πιέσεις. Εντός του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος υπάρχει διαφωνία: άλλοι ζητούν δυναμική απάντηση, ενώ προσωπικότητες του κινήματος MAGA, όπως ο Τάκερ Κάρλσον και ο Στιβ Μπάνον, συνιστούν ψυχραιμία και αποφυγή στρατιωτικής εμπλοκής.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση του Fox News, οι Αμερικανοί ψηφοφόροι εμφανίζονται διχασμένοι, αν και επικρατεί η άποψη ότι μια επίθεση κατά του Ιράν ίσως φέρει περισσότερους κινδύνους παρά λύσεις.
Κογκρέσο και Ισραήλ ασκούν πίεση
Στο Κογκρέσο, οι Δημοκρατικοί ζητούν να τεθεί φραγμός στην προεδρική εξουσία περί πολέμου. Ο γερουσιαστής Τιμ Κέιν πρότεινε νομοθετική ρύθμιση που θα απαιτεί τη συναίνεση του Κογκρέσου πριν από κάθε στρατιωτική εμπλοκή με το Ιράν.
Από την πλευρά του, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου καλεί την Ουάσινγκτον να σταθεί στο πλευρό του Τελ Αβίβ, υπογραμμίζοντας πως η πυρηνική απειλή του Ιράν δεν αφορά μόνο το Ισραήλ αλλά και τη Δύση. Ο υπουργός Άμυνας Ισραήλ Κατζ έφτασε να χαρακτηρίσει τον ανώτατο ηγέτη του Ιράν «ανύπαρκτο στόχο», εντείνοντας τον λεκτικό πόλεμο.
Η διεθνής διπλωματία προσπαθεί να κερδίσει χρόνο
Ενώ το ενδεχόμενο πολεμικής σύρραξης παραμένει ανοιχτό, η διεθνής διπλωματία δεν εγκαταλείπει τις προσπάθειες. Ο Βρετανός ΥΠΕΞ Ντέιβιντ Λάμι δήλωσε ότι υπάρχει ακόμη «παράθυρο για συμφωνία» και τάχθηκε υπέρ της αποτροπής του Ιράν από την απόκτηση πυρηνικών όπλων, μέσω ειρηνικών διαπραγματεύσεων.
Η σημερινή συνάντηση στη Γενεύη, με τη συμμετοχή των υπουργών Εξωτερικών από Γαλλία, Γερμανία και Βρετανία, αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι θα επιχειρήσουν να επανεκκινήσουν τον διάλογο με το Ιράν και να αποτρέψουν μια σύγκρουση που θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει ολόκληρη τη Μέση Ανατολή.
Η ένταση ενισχύθηκε μετά την ισραηλινή επίθεση στις 13 Ιουνίου, που στόχευσε πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν. Έκτοτε, οι φόβοι για ευρύτερη σύρραξη αυξάνονται καθημερινά.
Το ρολόι της κρίσης χτυπά
Με τα στρατεύματα σε επιφυλακή, τη διπλωματία να δίνει μάχη με τον χρόνο και τον κόσμο να παρακολουθεί με κομμένη την ανάσα, η απόφαση του Τραμπ θα κρίνει την πορεία των διεθνών εξελίξεων. Μια απόφαση που ίσως καθορίσει όχι μόνο τη στρατηγική των ΗΠΑ, αλλά και τη σταθερότητα μιας ολόκληρης περιοχής – και ενδεχομένως, του πλανήτη.