Η επόμενη μέρα, οι διεθνείς επιπτώσεις και τα σενάρια κλιμάκωσης
Η αεροπορική επιδρομή των ΗΠΑ στις 22 Ιουνίου στόχευσε τρεις από τις επτά πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν – το Φόρντο, το Νατάνζ και το Ισφαχάν και άνοιξε για τα καλά το κουτί της Πανδώρας στην ευρύτερη περιοχή.
Το ερώτημα πλέον είναι αν θα έχουμε διευρυμένο πόλεμο ή αν θα πρυτανεύσει η λογική και θα επικρατήσουν οι ειρηνοποιοί…
Τρεις Έλληνες αναλυτές δίνουν τη δική τους διάσταση μετά τα χθεσινοβραδινά γεγονότα.
Μπορεί να προκληθεί παγκόσμια σύρραξη;
Πολύ ενδιαφέρουσα είναι η άποψη του διδάκτορα Διεθνών Σχέσεων και Διεθνούς δικαίου Π.Δ.Μ. & Πανεπιστημίου Αθηνών, Νικόλα Παούνη, τόσο σχετικά με το χτύπημα όσο και αναφορικά με την επόμενη μέρα, τις διεθνείς επιπτώσεις και τα σενάρια κλιμάκωσης. Αξιοσημείωτη είναι η παρατήρησή του για τα Στενά του Ορμούζ, καθώς το ιρανικό κοινοβούλιο αποφάσισε να εγκρίνει το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ, μερικές ώρες μετά τις αμερικανικές επιθέσεις.
Αναλυτικά αναφέρει:
Ο τρόπος με τον οποίο επλήγησαν οι υπόγειες εγκαταστάσεις του Ιράν.
1) Άφεση βόμβας GBU-57 από αεροπλάνο B-2 Spirit, από ύψος 22.000 ποδών πάνω από το στόχο.
2) Μέσω συστήματος GPS κατευθύνεται με μεγάλη ταχύτητα – λόγω του ύψους άφεσης – προς το έδαφος, το οποίο και διαπερνά, διεισδύοντας σε βάθος 60 μέτρων.
3) πυροκροτητής χρόνο καθυστέρησης ενεργοποιεί βαθιά στο έδαφος την έκρηξη η οποία καταστρέφει τον υπόγειο στόχο.
* 12 τέτοιες βόμβες ερρίφθησαν το βράδυ από 6 βομβαρδιστικά στο Fordow και 30 πύραυλοι BGM-109 Tomahawk κατά των εγκαταστάσεων σε Natanz, Isfahan.
* Τα Στενά του Ορμούζ δεν ανήκουν μόνο στο Ιράν. Η δυτική ακτή ανήκει στο Ομάν. Αν το Ιράν προχωρήσει σε μονομερή ενέργεια, τότε οι ΗΠΑ και ενδεχομένως και άλλοι σύμμαχοι, θα ενεργήσουν εξίσου μονομερώς, για να αποκατασταθεί η διεθνής ναυσιπλοΐα.
* Η Επόμενη Ημέρα: Δεν μπορεί να προκληθεί Παγκόσμια Σύρραξη διότι δεν υπάρχει ανάλογη δυνατότητα από το Ιράν. Πρόκειται περί υπερβολής για εσωτερική κατανάλωση. Αν δεν υπάρξει εμπλοκή της Hizbolla και των Houtis – που ούτως ή άλλως έχουν ουδετοροποιηθεί κατόπιν Ισραηλινών πληγματων το προηγούμενο έτος – θα υπάρξει εκεχειρία. Καμία φοβερή κλιμάκωση και κυρίως κανένας παγκόσμιος πόλεμος. Αν απαιτηθεί, θα χτυπηθούν για επιπλέον ημέρες, στόχοι στο έδαφος του Ιράν.
Μόνο ο ειρηνικός ωκεανός την παρούσα στιγμή, μπορεί να παράξει Παγκόσμιο Πόλεμο.
Πώς θα γραφτεί η τελευταία παράγραφος;
Από την πλευρά του ο αμυντικός αναλυτής, Δημήτρης Τσαϊλάς, Ναύαρχος ε.α* παραθέτει την δική του πρώτη εκτίμηση της καταστάσεως μετά τους βομβαρδισμούς στο Ιράν. Το ζήτημα για εκείνον πλέον δεν είναι αν θα πέσει άλλη βόμβα MOP· είναι πώς θα γραφτεί η τελευταία παράγραφος.
Αναλυτικά αναφέρει:
Τί σημαίνει αυτό για το «σχέδιο-Ισραήλ-πρώτα»;
• Χερσαία επιχείρηση Sayeret Matkal τώρα θα ήταν μια ανασκαφή στα ερείπια, όχι διάνοιξη σπηλαίου. Παρ’ όλα αυτά, ειδικές δυνάμεις ίσως χρειαστούν για κατά τόπους επαλήθευση και συλλογή δειγμάτων, ωστόσο το ρίσκο παραμένει οι υπόγειες στοές να αντέξουν τμήμα της επίθεσης.
• Τεχνικά όρια MOP: αυτές οι βόμβες τρυπάν ~60 m γη ή 18 m οπλισμένο σκυρόδεμα· αν οι Ιρανοί όντως έχουν μπετόν αντοχής 30 000 psi, κάποιες κοιλότητες ίσως επιβιώσουν.
• Η ίδια η Ισραηλινή Αεροπορία δεν διαθέτει B-2, άρα δεν μπορεί να επαναλάβει το χτύπημα χωρίς ΗΠΑ
Τι «χαρτιά» κρατά η Ουάσινγκτον;
1. Αναστολή αποστολών όπλων – ήδη συζητιέται στον Λευκό Οίκο, ενώ το Κογκρέσο βλέπει αυστηρά τις απώλειες αμάχων στο Ιράν και την κλιμάκωση με Χεζμπολάχ.
2. Επαλήθευση από ισραηλινά συνεργεία + IAEA· όποια συμφωνία κατάπαυσης πρέπει να δέσει «Fordow τέλος = πόλεμος τέλος». Χωρίς πιστοποίηση, τα γεράκια στην Τεχεράνη δεν θα γυρίσουν στο τραπέζι.
3. Διπλωματικό “γάντζωμα”: Τώρα που το σκληρό κομμάτι έγινε, προτείνεται προσχέδιο “3F” (Fordow-Finished-Freeze) – πάγωμα εμπλουτισμού >60 % με αντάλλαγμα άρση κυρώσεων.
Σενάρια εξέλιξης
1ον Σενάριο: Επαλήθευση & Deal με Ειδ. δυνάμεις Ισραήλ+ IAEA έχοντας Διπλωματικό “μαξιλάρι” από ΗΠΑ με μέτριο ρίσκο, αναμένοντας κατάπαυση πυρός, σταδιακή αποκλιμάκωση
2ον Σενάριο: Τίποτε «Δεν τέλειωσε», με νέα χτυπήματα από Ισραήλ, με ρίσκο υψηλό, αναμένοντας διάχυση συγκρούσεων σε Λίβανο/Περσικό
3ον Σενάριο: Πλήρης ρήξη και Ανεξάρτητη κλιμάκωση από Ισραήλ με Αμερικανικούς βομβαρδισμούς. Πολύ υψηλό ρίσκο αναμένοντας χάος στην αγορά ενέργειας
Πρακτικές κινήσεις «τώρα»
• Σύνδεση της άρσης της ισραηλινής πολιορκίας στη Γάζα (σημείο πίεσης στην κοινή γνώμη) με τη δέσμευση «Fordow-τέλος-πόλεμος-τέλος».
• Ένα κοινό επιχειρησιακό κέντρο επαλήθευσης (USAF + IAF + IAEA) για real-time δεδομένα: δορυφόροι L-band, ρομπότ-άντλησης αέρα στην είσοδο τούνελ.
• Ανοίγει το χαρτί της «εμπορικής βεντάλιας» προς Ιράν: προαναγγελία σταδιακής άρσης κυρώσεων σε λιπάσματα/φάρμακα εφόσον υλοποιηθεί το πάγωμα εμπλουτισμού – δίνει κίνητρο στους μετριοπαθείς της Τεχεράνης.
*Ο Δημήτριος Τσαϊλάς είναι απόστρατος Αξιωματικός του ΠΝ, δίδαξε επί σειρά ετών στις έδρες Επιχειρησιακής Σχεδιάσεως καθώς και της Στρατηγικής και Ασφάλειας, σε ανώτερους Αξιωματικούς στην Ανώτατη Διακλαδική Σχολή Πολέμου. Σήμερα είναι συνεργάτης και ερευνητής του Institute for National and International Security(INIS), και του Strategy International (SI). Συγγραφέας του βιβλίου «Ο Σύγχρονος Πόλεμος» Προκλήσεις για την Ελληνική Ασφάλεια. Εκδόσεις Ινφογνώμων.
Κορύφωση της ανασφάλειας: Η αντίδραση της Ρωσίας και οι…απανταχού Σιίτες
Ο αμυντικός αναλυτής, αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Κούσαντας «ζυγίζει» τα τεκταινόμενα και αποτυπώνει όλες τις παραμέτρους.
Σημειωτέον πως ο κ. Κούσαντας έχει υπηρετήσει στο ΝATOϊκό Στρατηγείο Ταχείας Επεμβάσεως στην Ισπανία, στην Βαλένθια ως Βοηθός Επιτελάρχη στο βαθμό του Ταξίαρχου και είναι κάτοχος δύο Masters στη Διεθνή Ασφάλεια (Plymouth) και στις Διεθνείς Σχέσεις (Brussels).
Αναλυτικά αναφέρει:
Η επίθεση των ΗΠΑ στο Ιράν αποτελεί την ΚΟΡΎΦΩΣΗ της ανασφάλειας ανά τον κόσμο, εν μέσω 2 μεγάλων πολέμων, παρά την παραπλανητική δήλωση του Τραμπ ότι θέλει χρόνο 2 εβδομάδων να αποφασίσει εάν θα εμπλακούν οι ΗΠΑ στον πόλεμο Ισραήλ Ιράν
1. Η συγκέντρωση 43.000 Αμερικανών στρατιωτών στις Αμερικανικές Βάσεις στο Μπαχρέιν (εγκαταστάσεις 5ου Στόλου των ΗΠΑ), στο Κατάρ (έδρα του CENTRAL COMMAND των ΗΠΑ στην Μέση Ανατολή) στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, στο Κουβέιτ, καθιστούν την κατάσταση εύφλεκτη και επικίνδυνη για τυχόν ανταποδοτικά χτυπήματα από το μέρος του Ιράν
2. Πολλές σιϊτικές παραστρατιωτικές οργανώσεις που δρουν στο Ιράκ, στην Συρία, στον Λίβανο, στην Υεμένη ενδέχεται να θελήσουν να πραγματοποιήσουν αντίποινα όχι μόνο σε στρατιωτικούς στόχους των ΗΠΑ αλλά και κρατών που συνεργάζονται με τις ΗΠΑ στην Μέση Ανατολή
3. Η αντίδραση της Ρωσίας ενδέχεται να είναι επιχειρησιακά υποτονική, λόγω της επικέντρωσής της στον Ρώσο Ουκρανικό πόλεμο, αλλά θα αντιδράσει διότι το Ιράν αποτελεί σημαντικό εταίρο της
4. Τα τεράστια συμφέροντα της Κίνας στο Ιράν που βρίσκεται στον “δρόμο του μεταξιού” θα δημιουργήσουν άμεση αντίδραση σε πολιτικό ή εμπορικό – οικονομικό επίπεδο, κυρίως εάν πληγούν τα ενεργειακά συμφέροντά της απο το Ιράν που αποτελεί βασικό προμηθευτή πετρελαίου έως και 16% συνολικά
5. Ο γεωπολιτικός άξονας της Ανατολής (ανταγωνιστικός του ΙΜΕC της Δύσης) με Κίνα, Πακιστάν, Ιράν, Κατάρ, Τουρκία πλήττεται καθώς ένας μεγάλος δρώντας όπως το Ιράν ενδέχεται να αλλάξει πολιτικά – πολιτειακά μέσα από εσωτερικές διαδικασίες και ταυτόχρονη πίεση των ΗΠΑ (Δύσης)
6. Ο Οργανισμός Συνεργασίας της Σαγκάης συλλογικά ενδεχομένως να αντιδράσει διότι Ρωσία, Κίνα, Πακιστάν και Ιράν αποτελούν τους κύριους συμμάχους με τεράστια γεωγραφική περιοχή ανά τον κόσμο διαθέτοντας τεράστια στρατιωτική ισχύ
7. Η ΕΕ παρακολουθεί τα γεγονότα ως θεατής ενώ η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική, πρώην Εσθονή ΠΘ, η οποία έχτισε την καριέρα της επάνω στον Ρώσο Ουκρανικό πόλεμο, έχει σιωπήσει εντελώς, χωρίς καμία πρωτοβουλία ειρηνικής συνέργειας από την ΕΕ, αφήνοντας την επιτήδεια Τουρκία να αναλάβει πρωτοβουλίες ειρηνευτικής προσέγγισης
Το timing της ΕΙΡΗΝΗΣ που δήλωσε ο Τραμπ μετά τον βομβαρδισμό των ΗΠΑ στις 3 περιοχές του πυρηνικού προγράμματος του Ιραν, δύσκολα θα επιτευχθεί καθώς και το Ιράν και οι σύμμαχοι του θα αντιδράσουν αυξάνοντας την παγκόσμια ανασφάλεια σε όλα τα επίπεδα