Με τις γεωπολιτικές εντάσεις να αυξάνονται, η ανάγκη για σαφή ενημέρωση γύρω από τα ζητήματα εθνικής άμυνας γίνεται πιο επιτακτική από ποτέ. Ένα από τα πιο κρίσιμα θέματα είναι η επιστράτευση, η οποία ενεργοποιείται σε περιόδους κρίσης για την άμεση ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεων.
Τι είναι η επιστράτευση και πότε ενεργοποιείται
Η επιστράτευση αποτελεί μέτρο εθνικής άμυνας που εφαρμόζεται σε έκτακτες συνθήκες, με στόχο την ταχεία ενίσχυση των στρατιωτικών μονάδων με εφέδρους. Ενεργοποιείται είτε καθολικά (γενική επιστράτευση), είτε επιλεκτικά (μερική επιστράτευση) ανάλογα με τις ανάγκες – π.χ. κατά ηλικιακή ομάδα, ειδικότητα ή γεωγραφική περιοχή.
Η ειδοποίηση των εφέδρων γίνεται μέσω:
-
Ατομικής Πρόσκλησης (ΦΑΠ),
-
Δημοσίου διαγγέλματος,
-
Ανακοινώσεων από τα μέσα ενημέρωσης ή δημόσιους χώρους.
Η διανομή του ΦΑΠ μπορεί να πραγματοποιηθεί ακόμη και τις νυχτερινές ώρες, μέσω αστυνομικών ή στρατιωτικών οργάνων. Ο χρόνος αντίδρασης είναι κρίσιμος – ειδικά σε παραμεθόριες περιοχές μπορεί να απαιτείται παρουσία εντός 2-4 ωρών.
Ποιοι καλούνται – Όρια ηλικίας και κατηγορίες εφέδρων
Οι έφεδροι διακρίνονται κυρίως σε δύο ηλικιακές κατηγορίες:
-
Α’ Σειρά Εφεδρείας: Έως 40 ετών.
-
Β’ Σειρά Εφεδρείας: Από 41 έως 45 ετών.
Άτομα άνω των 45 ετών απαλλάσσονται προσωρινά, εκτός εάν οι συνθήκες απαιτήσουν την ενεργοποίησή τους. Η υποχρέωση συμμετοχής ισχύει για όλους όσοι έχουν υπηρετήσει ή έχουν εκπαιδευτεί, καθώς και για εν αποστρατεία μόνιμο στρατιωτικό προσωπικό, μέχρι συγκεκριμένα ηλικιακά όρια.
Διαδικασία ειδοποίησης και μετακίνησης
Η μετάβαση των εφέδρων στις μονάδες γίνεται δωρεάν με κάθε διαθέσιμο μέσο, με τα έξοδα να καλύπτονται από το κράτος. Οι εφεδρικές υποχρεώσεις προϋποθέτουν επίσης τακτική ενημέρωση των ατομικών στοιχείων στις στρατολογικές αρχές.
Για τον σκοπό αυτό λειτουργεί η ηλεκτρονική πλατφόρμα «ΕΦΕΔΡΟΣ», που επιτρέπει την επικαιροποίηση δεδομένων και την αποστολή στοχευμένων ανακοινώσεων από το Γενικό Επιτελείο Στρατού.
Τι πρέπει να έχει μαζί του ο επίστρατος
Κατά την κλήση για επιστράτευση, ο επίστρατος πρέπει να είναι πλήρως προετοιμασμένος.
Στα απαραίτητα περιλαμβάνονται:
-
Αστυνομική ταυτότητα
-
Στρατιωτικά έγγραφα (ΦΑΠ, ΕΦΠ)
-
Άδειες οδήγησης
-
Τρόφιμα για 2-3 ημέρες
-
Εάν υπάρχει, επιτασσόμενο μεταφορικό μέσο
-
Πιστοποιητικά σπουδών ή ειδικοτήτων (εφόσον δεν έχουν ήδη δηλωθεί)
Επιπλέον, συνίσταται η τακτοποίηση οικογενειακών υποθέσεων πριν από την αναχώρηση.
Ιστορική αναδρομή – Πότε εφαρμόστηκε τελευταία φορά επιστράτευση στην Ελλάδα
Η τελευταία φορά που εφαρμόστηκε γενική επιστράτευση στην Ελλάδα ήταν το καλοκαίρι του 1974, ως απάντηση στην τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Έκτοτε, έχουν σημειωθεί μόνο περιορισμένες, τοπικού χαρακτήρα επιστρατεύσεις – όπως στις κρίσεις του 1987 και του 1996 με την Τουρκία