Μετά το γνωστό κίνημα της «πετσέτας», ένα νέο ψηφιακό εργαλείο φιλοδοξεί να δώσει τέλος στο άναρχο καθεστώς κατάληψης δημόσιων χώρων από τραπεζοκαθίσματα. Η πλατφόρμα mystreet, που θεσμοθετείται με Κοινή Υπουργική Απόφαση, θα επιτρέπει στους πολίτες να αναφέρουν παραβάσεις σε πεζοδρόμια, πλατείες και πεζοδρόμους, απευθείας από το κινητό τους.
Η αναγκαιότητα του μέτρου αποτυπώνεται στα πρόσφατα στοιχεία του Ελεγκτικού Συνεδρίου: περίπου το 50% των καταστημάτων λειτουργούν χωρίς καμία άδεια κατάληψης κοινόχρηστου χώρου, ενώ ένα επιπλέον 25% παρότι διαθέτει άδεια, καταλαμβάνει μεγαλύτερη επιφάνεια από τη νόμιμη. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2023, από πρόστιμα ύψους άνω των 2 εκατ. ευρώ, εισπράχθηκαν μόλις 50.000 ευρώ.
Τι θα περιλαμβάνει η εφαρμογή
Η πλατφόρμα στηρίζεται στη δημιουργία του Μητρώου Καταχώρισης Αδειών Χρήσης Κοινόχρηστων Χώρων, όπου θα καταγράφονται με γεωχωρικά δεδομένα όλες οι άδειες που εκδίδουν οι δήμοι. Πιο αναλυτικά:
-
Οι παραχωρημένοι χώροι θα εμφανίζονται πάνω σε χάρτη ως πολύγωνα.
-
Επιλέγοντας ένα πολύγωνο, οι πολίτες θα βλέπουν πληροφορίες όπως:
-
Στοιχεία του δικαιούχου της άδειας (ονοματεπώνυμο ή επωνυμία, ΑΦΜ, διεύθυνση, τηλέφωνο)
-
Χαρακτηριστικά της άδειας (διάρκεια ισχύος, χρήση, εμβαδόν, τοποθεσία)
-
Γεωχωρικά δεδομένα παραχώρησης
-
Αντίστοιχα, οι καταγγελίες που θα υποβάλλουν οι πολίτες θα εμφανίζονται ως σημεία στο χάρτη με στοιχεία όπως ο τύπος (ανώνυμη ή επώνυμη), η ημερομηνία καταχώρισης, ο λόγος της αναφοράς και μία σύντομη περιγραφή.
Τα δεδομένα θα ενημερώνονται από εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους των δήμων, ενώ η πρόσβαση στο Μητρώο και τις πληροφορίες θα είναι διαθέσιμη μέσω της εφαρμογής mystreet.
Το πρόβλημα της ανοργανωσιάς
Η Έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατέδειξε σοβαρές αδυναμίες στον τρόπο με τον οποίο οι δήμοι οργανώνουν και ελέγχουν τις παραχωρήσεις:
-
Το ισχύον ρυθμιστικό πλαίσιο είναι συχνά παρωχημένο και δεν έχει προσαρμοστεί στις αλλαγές που έχουν επιφέρει οι νέες πεζοδρομήσεις και οι πολεοδομικές παρεμβάσεις.
-
Η οριοθέτηση των χώρων γίνεται αποσπασματικά και όχι με ενιαία απόφαση για το σύνολο της δημοτικής επικράτειας.
-
Σε κάποιες περιπτώσεις, οι κανονιστικές αποφάσεις λαμβάνονται κατά περίπτωση για να εξυπηρετηθούν αιτήματα επιχειρηματιών.
-
Απουσιάζουν σαφείς όροι για το τι επιτρέπεται και τι όχι (π.χ. πλάτος διάβασης πεζών, περιορισμοί σταθερών κατασκευών, προσβασιμότητα ΑμεΑ, διαδικασία προστίμων).
Αξιοσημείωτο είναι ότι πολλοί δήμοι δεν διαθέτουν καθόλου ηλεκτρονικό μητρώο παραχωρήσεων, ενώ ακόμη και όπου υπάρχει σχετικό λογισμικό, συχνά παραμένει ανενεργό.
Ελλείψεις και ολιγωρία
Η κατάσταση επιβαρύνεται από την ελλιπή τεκμηρίωση στις αιτήσεις αδειών:
-
-
Σε πολλές περιπτώσεις λείπουν βασικά δικαιολογητικά, όπως η άδεια λειτουργίας του καταστήματος ή τοπογραφικά διαγράμματα.
-
Δεν αποδεικνύεται αν έγινε αυτοψία πριν από τη χορήγηση της άδειας.
-
Οι άδειες εγκρίνονται με φωτογραφίες που δείχνουν αυθαίρετες καταλήψεις, δημιουργώντας ασάφεια στους ελεγκτές και τους επιχειρηματίες.
-
Σε πολλές περιοχές της περιφέρειας, οι έλεγχοι είναι σπάνιοι με πρόσχημα την έλλειψη προσωπικού, με αποτέλεσμα να καταλαμβάνονται ακόμη και ολόκληροι δρόμοι, παρεμποδίζοντας πεζούς και οχήματα.