Η Τουρκία και η Λιβύη εμφανίζονται πλέον να εκφωνούν κοινό λόγο στη διεθνή σκηνή, με απόλυτη συμφωνία σε φράσεις, νομικές αναφορές και πολιτική επιχειρηματολογία. Η σύμπτωση στη φρασεολογία τους, η παράλληλη προσφυγή σε θεσμικά εργαλεία όπως ο ΟΗΕ και η χρήση πανομοιότυπων όρων για το Δίκαιο της Θάλασσας δείχνουν ότι έχει διαμορφωθεί ένας ενοποιημένος γεωπολιτικός λόγος. Πέρα από τη διπλωματική συνεργασία, καταγράφεται πλέον μια στρατηγική ταύτιση που παράγει κοινό αφήγημα, κοινή ρητορική άμυνα και κοινό ορίζοντα ενεργειών.
Ταυτισμένη αναφορά στο διεθνές δίκαιο
Η φράση «σύμφωνο με το διεθνές δίκαιο» εμφανίζεται με ταυτόσημη μορφή τόσο σε τουρκικές όσο και σε λιβυκές τοποθετήσεις. Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών χρησιμοποιεί συστηματικά τον όρο «uluslararası hukuka uygun» για να περιγράψει τη συμφωνία του 2019. Η Εθνική Εταιρεία Πετρελαίου της Λιβύης υιοθετεί ακριβώς τον ίδιο λεκτικό τύπο.
Η επιλογή δεν περιορίζεται σε τεχνική γλώσσα. Αποτελεί θεμελιώδη βάση του αφηγήματος που εκπέμπουν οι δύο κυβερνήσεις. Η νομιμότητα παρουσιάζεται ως αυταπόδεικτη και οι όροι της δεν επιδέχονται διαπραγμάτευση.
Συγχρονισμένη καταγραφή στον ΟΗΕ
Η λιβυκή κυβέρνηση απέστειλε νέο φάκελο στον ΟΗΕ στα τέλη Ιουνίου με επικαιροποιημένο χάρτη της συμφωνημένης θαλάσσιας ζώνης με την Τουρκία. Η καταγραφή βασίζεται στο Άρθρο 102 του Καταστατικού Χάρτη. Στη συνοδευτική ρηματική διακοίνωση γίνεται λόγος για πλήρη συμβατότητα με το διεθνές δίκαιο.
Η Τουρκία από την πλευρά της αξιοποιεί την ίδια αποστολή για να τεκμηριώσει την αναγνώριση της συμφωνίας. Τα κρατικά πρακτορεία της Άγκυρας αναφέρονται στην «συμφωνία που έχει καταχωριστεί στα μητρώα του ΟΗΕ» με τρόπο που παραπέμπει σε διεθνή συνθήκη.
Το ίδιο λεκτικό μοτίβο επαναλαμβάνεται από επίσημους εκπροσώπους και στα δύο κράτη. Η προσφυγή στον ΟΗΕ αναδεικνύεται σε κοινό εργαλείο θεσμικής κατοχύρωσης.
Δημόσια αναγνώριση στρατηγικής συμμαχίας
Η φράση «Η Λιβύη είπε Τουρκία» έχει γίνει πρωτοσέλιδο σε μεγάλα ΜΜΕ τουρκικά μέσα. Η φράση αυτή αποδίδεται ως πολιτική δήλωση επιλογής και επαναλαμβάνεται χωρίς αποστασιοποίηση από λιβυκής πλευράς.
Η πολιτική ηγεσία της Τρίπολης σε συνεντεύξεις και δημόσιες δηλώσεις τονίζει ότι η συνεργασία με την Τουρκία εξυπηρετεί τη σταθερότητα και διασφαλίζει την προστασία των θαλάσσιων ζωνών της Λιβύης. Η τουρκική πλευρά παρουσιάζει την επανάληψη αυτής της στάσης ως επιβεβαίωση βαθιάς στρατηγικής σχέσης.
Αναλυτές επισημαίνουν ότι ο δημόσιος λόγος έχει προσαρμοστεί ώστε να εμφανίζεται συντονισμένος σε επίπεδο ρητορικής. Η σχέση Λιβύης και Τουρκίας αποκτά σταθερό θεσμικό βάθος.
Ομοφωνία στην αποτροπή παραβιάσεων
Η χρήση της έκφρασης «θα υπάρξει παρέμβαση σε κάθε παραβίαση» καταγράφεται ταυτόχρονα σε τουρκικές και λιβυκές τοποθετήσεις. Η κυβέρνηση της Βεγγάζης, η οποία είχε διαφοροποιηθεί στο παρελθόν από την κυβέρνηση της Τρίπολης, συντάσσεται σήμερα στην ίδια γραμμή. Η ίδια φράση εμφανίζεται και σε τουρκικές δηλώσεις με στόχο την αποτροπή ερευνών από τρίτες χώρες σε περιοχές που εμπίπτουν στο τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Η διατύπωση ενισχύει την εικόνα οργανωμένης άμυνας με νομικό υπόβαθρο. Η κοινή ρητορική υποδεικνύει ότι κάθε απόπειρα ενεργειακής παρουσίας άλλων κρατών θα απαντάται συντεταγμένα και με επίκληση νομιμότητας.
Ενοποιημένο γεωπολιτικό αφήγημα
Η ταυτότητα φράσεων, οι κοινές νομικές αναφορές και η επαναλαμβανόμενη προσφυγή στο διεθνές δίκαιο συγκροτούν ενιαίο λόγο με επιχειρησιακή συνέπεια. Η Τουρκία και η Λιβύη παρουσιάζονται ως χώρες που εκφράζουν συντονισμένη ερμηνεία των θαλάσσιων ζωνών της Ανατολικής Μεσογείου.
Η ρητορική ταύτιση δεν αποτελεί τεχνική λεπτομέρεια. Αποκαλύπτει βάθος συνεννόησης. Οι φράσεις δεν επιλέγονται για να ενισχύσουν μόνο την επικοινωνία. Λειτουργούν ως πολιτική πράξη. Η Λιβύη ενσωματώνει το τουρκικό λεξιλόγιο και το χρησιμοποιεί για να τεκμηριώσει τη δική της κυριαρχία. Η Τουρκία εξάγει την ερμηνεία της για το διεθνές δίκαιο μέσω ενός τρίτου κράτους.
Η σύγκλιση Τουρκίας και Λιβύης δημιουργεί έναν νέο τύπο γεωπολιτικού μπλοκ που βασίζεται όχι μόνο σε κοινά συμφέροντα αλλά και σε κοινή εκφορά λόγου. Αυτό το χαρακτηριστικό καθιστά τη συμμαχία πιο σταθερή, πιο συνεκτική και πιο δύσκολη στην αμφισβήτηση.