Αυτοί είναι οι κερδισμένοι και οι χαμένοι σε 10 τομείς από την εμπορική συμφωνία ΗΠΑ-ΕΕ, σύμφωνα με το Politico
Η εμπορική συμφωνία που επιτεύχθηκε από τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, και την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, την Κυριακή στην Σκωτία ήταν εξαιρετικά μονόπλευρη, σχολιάζει το Politico.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζει το βάρος των αμερικανικών δασμών κατά 15% επί των περισσότερων εξαγωγών της, ενώ αναγκάστηκε να αναλάβει οικονομικές δεσμεύσεις τεράστιου μεγέθους τόσο για την εισαγωγή ενέργειας από τις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και για επενδύσεις εκεί.
Ωστόσο, από την ισχυρή γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία έως τους ευρωπαϊκούς τομείς της αεροπορίας και των ημιαγωγών, υπάρχουν ορισμένοι νικητές από τη συμφωνία— η οποία δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί γραπτώς.
Αυτοί είναι, λοιπόν, οι κερδισμένοι και οι χαμένοι από την εμπορική συμφωνία ΗΠΑ-ΕΕ, σύμφωνα με το Politico.
Ενέργεια
Τι περιλαμβάνει η συμφωνία;
Στο πλαίσιο της συμφωνίας, ο Τραμπ και η φον ντερ Λάιεν συμφώνησαν ότι η ΕΕ θα αγοράσει πετρέλαιο και υγροποιημένο φυσικό αέριο αξίας 750 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τις ΗΠΑ — ποσό που θα περιλαμβάνει και άλλα ενεργειακά προϊόντα, όπως πυρηνικά καύσιμα. Αυτό σημαίνει 250 δισεκατομμύρια δολάρια σε νέες αγορές ενέργειας κάθε χρόνο, κάτι που, σύμφωνα με την πρόεδρο της Επιτροπής, θα συμβάλει επίσης στον τερματισμό της εναπομένουσας εξάρτησης της ΕΕ από τις ρωσικές εισαγωγές.
Ποιος κερδίζει, ποιος χάνει;
Θεωρητικά, η συμφωνία είναι μια τεράστια νίκη για τις αμερικανικές εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου. Στην πράξη, όμως, οι ειδικοί λένε ότι είναι ανεφάρμοστη. Κατ’ αρχάς, για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, η ΕΕ θα πρέπει να τριπλασιάσει τις εισαγωγές ενέργειας από τις ΗΠΑ, με βάση τα στοιχεία του περασμένου έτους, ενώ θα πρέπει να ζητήσει από τις αμερικανικές εταιρείες να διοχετεύσουν όλες τις ενεργειακές ροές τους παγκοσμίως προς την ΕΕ — και ακόμη περισσότερο. Συγκριτικά, οι συνολικές πωλήσεις ενέργειας της Ρωσίας προς την ΕΕ ανήλθαν σε μόλις 23 δισεκατομμύρια ευρώ πέρυσι. Οι Βρυξέλλες διαθέτουν επίσης περιορισμένα μέσα για να το επιτύχουν αυτό: οι εισαγωγές βρίσκονται σταθερά στα χέρια ιδιωτικών εταιρειών.
Αυτοκίνητα
Τι περιλαμβάνει η συμφωνία;
Οι αμερικανικοί δασμοί για τα αυτοκίνητα και τα ανταλλακτικά αυτοκινήτων μειώνονται στο βασικό επίπεδο του 15% — ένα επίπεδο που αντιστοιχεί στη συμφωνία που επιτεύχθηκε νωρίτερα αυτό το μήνα από τις ιαπωνικές αυτοκινητοβιομηχανίες. Σε αντάλλαγμα, η ΕΕ συμφώνησε να μειώσει τους δασμούς για τα αυτοκίνητα από 10% σε 0%, δήλωσε ο εκπρόσωπος για το εμπόριο Ολοφ Γκιλ.
Ωστόσο, «ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες», οι οποίες παραμένουν ασαφείς. Σύμφωνα με τη συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και Ιαπωνίας, η ασιατική χώρα θα δέχεται αυτοκίνητα που πληρούν τα αμερικανικά πρότυπα. Ένας ανώτερος αξιωματούχος της Επιτροπής δήλωσε ότι η συμφωνία της ΕΕ περιλαμβάνει «τη δέσμευση να συνεργαστούμε … για να δούμε πού τα πρότυπα είναι ήδη εναρμονισμένα ή πού πρέπει να συνεργαστούμε πιο στενά για να τα εναρμονίσουμε στο μέλλον».
Όπως αποκάλυψε το Politico, η εκτελεστική εξουσία είχε προηγουμένως προτείνει την ιδέα της ευθυγράμμισης με τα πρότυπα αυτόνομης οδήγησης των ΗΠΑ, η οποία αναφέρθηκε στην τεχνική ενημέρωση της Δευτέρας ως «πιθανότητα».
Ποιος κερδίζει, ποιος χάνει;
Σύμφωνα με τη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία, πρόκειται για μια κακή συμφωνία που θα συνεχίσει να επιβαρύνει τον κλάδο. Συμμετείχε μαζί με την αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία στην καταδίκη των δασμών επί των αυτοκινήτων και ανταλλακτικών που παράγονται στο Μεξικό, οι οποίοι παραμένουν στο υψηλότερο ποσοστό του 25%.
Ο πραγματικός χαμένος δεν είναι οι αυτοκινητοβιομηχανίες, αλλά οι εργαζόμενοι τους, σύμφωνα με τον Φερντινάντ Ντούντενχοφερ, διευθυντή του Γερμανικού Κέντρου Έρευνας Αυτοκινήτου. Εκτιμά ότι έως και 70.000 θέσεις εργασίας στις ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες και στους προμηθευτές τους θα μπορούσαν να χαθούν, καθώς οι αυτοκινητοβιομηχανίες μεταφέρουν την παραγωγή τους στις ΗΠΑ για να αποφύγουν τον δασμό 15%.
Αεροπορία
Τι περιλαμβάνει η συμφωνία;
Η συμφωνία μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ για μηδενικούς δασμούς σε «όλα τα αεροσκάφη και τα εξαρτήματά τους», που ανακοίνωσε η φον ντερ Λάιεν, επιτρέπει τόσο στους κατασκευαστές αεροσκαφών όσο και στις αεροπορικές εταιρείες να «πάρουν μια ανάσα».
Η παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού που βρίσκεται πίσω από κάθε αεροσκάφος καθιστά αυτόν τον τομέα πιο ευάλωτο σε σχέση με άλλους. Μετά τη 17ετή διαμάχη μεταξύ της Airbus και της Boeing που έληξε το 2021, ούτε η ευρωπαϊκή ούτε η αμερικανική βιομηχανία είχαν ενδιαφέρον να εμπλακούν σε έναν νέο εμπορικό πόλεμο που θα αφορούσε την αεροπορία.
Ποιος κερδίζει, ποιος χάνει;
Αν και η Boeing μπορεί να επωφελήθηκε βραχυπρόθεσμα από τους δασμούς που επιβλήθηκαν στον ανταγωνιστή της Airbus, οι αναλυτές σημειώνουν ότι ο αμερικανικός κατασκευαστής αεροσκαφών θα υποστεί μεγαλύτερες απώλειες από τα αντίποινα της ΕΕ. Αντίθετα, ορισμένες αμερικανικές αεροπορικές εταιρείες που διαθέτουν στόλο Airbus, όπως η Delta Air Lines και η Spirit Airlines, θα αισθάνθηκαν πιθανώς αμέσως τον αντίκτυπο των δασμών στους ευρωπαίους προμηθευτές τους. Μεταξύ των χαμένων είναι οι εταιρείες leasing και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, οι οποίες — εάν είχαν εισαχθεί δασμοί ανταπόδοσης — θα ήταν το εργαλείο που θα χρησιμοποιούσαν οι αεροπορικές εταιρείες για να αποφύγουν τις επιπλέον χρεώσεις.
Φαρμακευτικά προϊόντα
Τι περιλαμβάνει η συμφωνία;
Ο Τραμπ και η φον ντερ Λάιεν διαφώνησαν κατηγορηματικά μεταξύ τους την Κυριακή όσον αφορά την φαρμακοβιομηχανία, με τον πρόεδρο των ΗΠΑ να δήλωσε ότι η εμπορική συμφωνία δεν θα περιλαμβάνει φαρμακευτικά προϊόντα και την πρόεδρο της Επιτροπής να δήλωσε το αντίθετο. Αξιωματούχοι της Επιτροπής διευκρίνισαν τη Δευτέρα ότι ο συντελεστής παραμένει στο μηδέν προς το παρόν.
Ωστόσο, οι Βρυξέλλες αναμένουν ότι θα τεθεί σε ισχύ ανώτατος δασμολογικός συντελεστής 15% μόλις ολοκληρωθεί η έρευνα της αμερικανικής κυβέρνησης βάσει του άρθρου 232 για τον τομέα αυτό, σύμφωνα με το οποίο μπορούν να επιβληθούν δασμοί για λόγους εθνικής ασφάλειας. Υπάρχουν ορισμένες εξαιρέσεις για «ορισμένα φάρμακα», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν, αν και δεν είναι ακόμη σαφές ποια.
Ποιος κερδίζει, ποιος χάνει;
Οι εταιρείες γενόσημων φαρμάκων — αυτές που παράγουν τα φθηνότερα φάρμακα — λένε ότι έχουν τα περισσότερα να χάσουν λόγω των μικρών περιθωρίων κέρδους τους, ακόμη και αν ο τελικός δασμολογικός συντελεστής είναι σημαντικά χαμηλότερος από το 200%, που είχε απειλήσει ο Τραμπ πριν από μερικές εβδομάδες. Η βιομηχανική ένωση «Medicines for Europe» θέλει μεγαλύτερη σαφήνεια σχετικά με τα φάρμακα στα οποία θα εφαρμοστούν μηδενικοί δασμοί και πιέζει την ΕΕ και τις ΗΠΑ να «επεκτείνουν όσο το δυνατόν περισσότερο τον κατάλογο των φαρμάκων που απαλλάσσονται από δασμούς».
Η φαρμακευτική εταιρεία «Merck» δήλωσε ότι χαιρετίζει το γεγονός ότι τουλάχιστον επιτεύχθηκε μια συμφωνία, ενώ στην Ιρλανδία — η οποία είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένη λόγω του τεράστιου φαρμακευτικού της τομέα — η επιχειρηματική ένωση Ibec δήλωσε ότι η Ευρώπη «υπέκυψε».
Τεχνολογία
Τι περιλαμβάνει η συμφωνία;
Η συμφωνία της Κυριακής περιελάμβανε τον εξοπλισμό τσιπ ως έναν από τους τομείς που έλαβαν δασμό μηδέν προς μηδέν, πράγμα που σημαίνει ότι εξαιρείται από τον βασικό δασμό 15%. Η φον ντερ Λάιεν υπογράμμισε ότι η ΕΕ είναι και θα παραμείνει ένας σημαντικός αγοραστής αμερικανικών τσιπ τεχνητής νοημοσύνης. «Τα αμερικανικά τσιπ τεχνητής νοημοσύνης θα συμβάλουν στην τροφοδοσία των γιγαντιαίων εργοστασίων τεχνητής νοημοσύνης μας και θα βοηθήσουν τις ΗΠΑ να διατηρήσουν το τεχνολογικό τους πλεονέκτημα», δήλωσε.
Ποιος κερδίζει, ποιος χάνει;
Ο δασμός μηδέν-μηδέν θεωρήθηκε ευρέως μια νίκη για τον ολλανδικό κατασκευαστή μηχανών εκτύπωσης τσιπ ASML, μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες της Ευρώπης από άποψη κεφαλαιοποίησης. Οι μηχανές που κατασκευάζει η ASML αξίζουν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ η καθεμία. Η ASML δεν δεσμεύτηκε να αναπτυχθεί φέτος στα μέσα Ιουλίου εν μέσω της αβεβαιότητας σχετικά με τους δασμούς, αλλά η μετοχή της σημείωσε άνοδο 4% τη Δευτέρα. Η δέσμευση της φον ντερ Λάιεν να αγοράσει αμερικανικά τσιπ τεχνητής νοημοσύνης αποτελεί όμως ένα πλήγμα για τους υποστηρικτές μιας πιο τεχνολογικά κυρίαρχης Ευρώπης, καθώς η συνέχιση της αγοράς τους επέκτεινε την εξάρτηση της από την αμερικανική τεχνολογία.
Ψηφιακή ρύθμιση
Τι περιλαμβάνει η συμφωνία;
Τίποτα. Η Επιτροπή αποκάλυψε την μπλόφα της κυβέρνησης Τραμπ στην προσπάθειά της να παρακάμψει τους κανόνες της ΕΕ — και προς το παρόν αυτό έχει αποδώσει καρπούς, όπως τονίζει το Politico.
«Δεν υπάρχει απολύτως καμία δέσμευση όσον αφορά την ψηφιακή ρύθμιση, ούτε τους ψηφιακούς φόρους», δήλωσε ένας ανώτερος αξιωματούχος της ΕΕ, προσθέτοντας ότι η υπεράσπιση της Επιτροπής για την αυτονομία των ρυθμιστικών αρχών της Ένωσης δεν έτυχε της δέουσας προσοχής.
Ποιος κερδίζει, ποιος χάνει;
Ο ψηφιακός κανονισμός της ΕΕ — και ιδίως ο νόμος για τις ψηφιακές αγορές και ο νόμος για τις ψηφιακές υπηρεσίες — βγήκε αλώβητος. Το γεγονός αυτό δεν οφείλεται σε έλλειψη πίεσης από την πλευρά των ΗΠΑ, καθώς οι μεγάλοι παίκτες της τεχνολογίας, όπως η Meta και η Apple, γίνονται όλο και πιο φανερά εχθρικοί απέναντι στον νόμο για τις ψηφιακές αγορές.
Συνεχίζουν να ασκούν πίεση, καθώς η ομάδα πίεσης της βιομηχανίας υπολογιστών και επικοινωνιών «Computer & Communications Industry Association» μόλις δημοσίευσε μια μελέτη που υπολογίζει το κόστος και τις απώλειες εσόδων από τους ψηφιακούς κανόνες της ΕΕ σε 97,6 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, συμπεριλαμβανομένων περίπου 1 δισεκατομμυρίου δολαρίων μόνο για το κόστος συμμόρφωσης με τον νόμο για τις ψηφιακές αγορές.
Άμυνα
Τι περιλαμβάνει η συμφωνία;
Ο Τραμπ διαφήμισε την αγορά «τεράστιων ποσοτήτων» αμερικανικού στρατιωτικού εξοπλισμού, αλλά ανώτεροι αξιωματούχοι της ΕΕ αντέδρασαν, τονίζοντας ότι η προμήθεια όπλων δεν ήταν μέρος των διαπραγματεύσεων της συμφωνίας. «Η προμήθεια όπλων δεν είναι θέμα που αφορά την Επιτροπή», δήλωσε ένας αξιωματούχος, προσθέτοντας ότι «δεν υπολογίστηκε με κανέναν τρόπο στα στοιχεία που συζητήσαμε».
Εν ολίγοις: Δεν υπάρχει επίσημη δέσμευση για την αγορά αμερικανικών όπλων.
Ποιος κερδίζει, ποιος χάνει;
Η αμερικανική αμυντική βιομηχανία δεν εξασφάλισε μια εγγυημένη νίκη — αλλά μπορεί ακόμα να επωφεληθεί.
Αξιωματούχοι της ΕΕ αναγνώρισαν ότι οι αυξανόμενοι στρατιωτικοί προϋπολογισμοί της Ευρώπης θα μπορούσαν να ευνοήσουν τις αμερικανικές εταιρείες. «Στον απόηχο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στη Χάγη, υπάρχει, φυσικά, η κατανόηση ότι τα κράτη μέλη μας, με την πολύ ενεργή υποστήριξη της Επιτροπής, αυξάνουν τις αμυντικές δαπάνες, και ως εκ τούτου αυτό θα ωφελήσει άμεσα ή έμμεσα τις Ηνωμένες Πολιτείες», δήλωσε ένας αξιωματούχος. Αυτή η δυναμική θα μπορούσε να προκαλέσει ανησυχία στις ευρωπαϊκές αμυντικές εταιρείες, καθώς οι αποφάσεις για προμήθειες αυξάνονται.
Χάλυβας
Τι περιλαμβάνει η συμφωνία;
Περιλαμβάνει μια επιστροφή σε ποσοστώσεις που μοιάζουν αρκετά με αυτές της κυβέρνησης Μπάιντεν. Πέρα από αυτό, ο δασμός 50% θα παραμείνει (πιθανότατα) σε ισχύ. Ένας αξιωματούχος της ΕΕ δήλωσε τη Δευτέρα ότι το επίπεδο των ποσοστώσεων δεν έχει ακόμη διαπραγματευτεί. Επιπλέον, οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν σε κάποιο βαθμό ότι η ΕΕ δεν είναι το πρόβλημα όσον αφορά την παγκόσμια υπερπαραγωγή χάλυβα και αλουμινίου. Οι Βρυξέλλες και η Ουάσιγκτον θα συζητήσουν ένα «περίφραγμα» για να απομονωθούν από τον αθέμιτα παραγόμενο χάλυβα από την Κίνα, την Ινδονησία, την Αίγυπτο, την Τουρκία και πολλές άλλες χώρες.
Ποιος κερδίζει, ποιος χάνει;
Εάν η ευρωπαϊκή βιομηχανία χάλυβα μπορεί — τουλάχιστον σε κάποιο βαθμό — να συνεχίσει να στέλνει εξειδικευμένα προϊόντα στις ΗΠΑ, θα το προτιμήσει από έναν γενικό δασμό 50%.
Ωστόσο, ο πραγματικός χαμένος εδώ μπορεί να είναι η Κίνα. Αν οι ΗΠΑ και η ΕΕ καταφέρουν πράγματι να χτίσουν ένα «τείχος» χάλυβα γύρω από τις αγορές τους — κάτι που θα ήταν πολύ δύσκολο — η κινεζική πλευρά μπορεί να αντιμετωπίσει ένα σοβαρό αντίβαρο.
Τρόφιμα και ποτά
Τι περιλαμβάνει η συμφωνία;
Ορισμένα γεωργικά προϊόντα θα μπορούσαν να απολαύσουν μηδενικούς δασμούς με τις ΗΠΑ, δήλωσε η φον ντερ Λάιεν στους δημοσιογράφους, αλλά η πρόεδρος της Επιτροπής δεν διευκρίνισε ποια προϊόντα θα είναι αυτά.’
Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες από ανώτερο αξιωματούχο της Επιτροπής, η ΕΕ θα μειώσει τους δασμούς σε γεωργικά προϊόντα από τις ΗΠΑ που θεωρεί «μη ευαίσθητα», ενώ οι «ευαίσθητες» γεωργικές εισαγωγές θα συνεχίσουν να υπόκεινται στους ισχύοντες δασμούς.
Ποιος κερδίζει, ποιος χάνει;
Είναι πολύ νωρίς για να ξέρουμε. Υπάρχουν ενδείξεις ότι οι ξηροί καρποί και οι τροφές για κατοικίδια των ΗΠΑ θα έχουν ευκολότερη πρόσβαση στις αγορές της ΕΕ ως «μη ευαίσθητα» γεωργικά προϊόντα, ενώ το αμερικανικό βόειο κρέας — που θεωρείται «ευαίσθητο» — θα συνεχίσει να υπόκειται σε δασμούς.
Ωστόσο, οι διαπραγματευτές εξακολουθούν να συζητούν για δασμούς μηδέν προς μηδέν και να καθορίζουν την τοποθέτηση βασικών γεωργικών προϊόντων διατροφής, συμπεριλαμβανομένων των οινοπνευματωδών ποτών και του κρασιού, στο πλαίσιο της συνολικής συμφωνίας των ηγετών.
Επενδύσεις
Τι περιλαμβάνει η συμφωνία;
Περιλαμβάνει μια δέσμευση από τις εταιρείες της ΕΕ να επενδύσουν επιπλέον 600 δισεκατομμύρια δολάρια στις ΗΠΑ.
«Όμως, είναι σε μεγάλο βαθμό ένα πρόσχημα», δήλωσε ο Νιλς Ρέντεκερ από το think tank «Jacques Delors Centre». Στην πραγματικότητα, οι Βρυξέλλες δεν θα έχουν τη δύναμη να υλοποιήσουν αυτή την υπόσχεση, καθώς οι επενδύσεις θα προέρχονται αποκλειστικά από τον ιδιωτικό τομέα, σύμφωνα με δύο ανώτερους αξιωματούχους της Επιτροπής. Ο ένας από αυτούς δήλωσε ότι το ποσό «βασίστηκε σε λεπτομερείς συζητήσεις με διάφορες επιχειρηματικές ενώσεις και εταιρείες, προκειμένου να διαπιστωθούν οι επενδυτικές τους προθέσεις».
Ποιος κερδίζει, ποιος χάνει;
Οι επιπλέον επενδύσεις από την Ευρώπη είναι πιθανό να τονώσουν την οικονομία των ΗΠΑ.
Ωστόσο, είναι πολύ νωρίς για να πούμε αν αυτή η πρόσθετη χρηματοδότηση θα γίνει σε βάρος των επενδύσεων εντός της Ευρώπης, κάτι που θα έπληττε την ανάπτυξη της ΕΕ.