Ο Πούτιν θα αντιμετωπίσει «πολύ σοβαρές συνέπειες» εάν δεν συμφωνήσει κατάπαυση του πυρός στη Σύνοδο Κορυφής στην Αλάσκα, δήλωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ , Ντόναλντ Τραμπ, προαναγγέλοντας μία δεύτερη τριμερή Σύνοδο Κορυφής με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Οι Ευρωπαίοι ωστόσο φοβούνται ότι ο Τραμπ είναι αποφασισμένος να βελτιώσει τις σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας με κάθε κόστος
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ διεμήνυσε ότι θα πιέσει για τριμερή σύνοδο κορυφής με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι εάν η συνάντηση στην Αλάσκα πάει καλά και ότι ο Πούτιν αντιμετωπίζει «πολύ σοβαρές συνέπειες» εάν δεν συμφωνηθεί εκεχειρία στην Ουκρανία.
Μιλώντας μετά από τηλεφωνική επικοινωνία με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι και άλλους Ευρωπαίους ηγέτες, συμπεριλαμβανομένου του Βρετανού πρωθυπουργού Κιρ Στάρμερ και του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν, ο Τραμπ άφησε επίσης να εννοηθεί ότι θα πιέσει για μια δεύτερη Σύνοδο Κορυφής εάν η συνάντησή του με τον Πούτιν πάει καλά – αυτή τη φορά συμπεριλαμβανομένου του Ουκρανού ομολόγου του.
«Εάν η πρώτη πάει καλά, θα έχουμε μια γρήγορη δεύτερη», δήλωσε ο Τραμπ σε δημοσιογράφους στην Ουάσινγκτον. «Θα ήθελα να το κάνω σχεδόν αμέσως και θα έχουμε μια γρήγορη δεύτερη συνάντηση μεταξύ του προέδρου Πούτιν και του προέδρου Ζελένσκι και εμού, εάν θέλουν να με έχουν εκεί».
Ο Τραμπ δεν έδωσε χρονοδιάγραμμα για μια δεύτερη συνάντηση. Θα συναντηθεί με τον Πούτιν στο Άνκορατζ της Αλάσκας αύριο Παρασκευή (15/8). Η συνάντηση φέρεται θα πραγματοποιηθεί στην Κοινή Βάση Έλμεντορφ-Ρίτσαρντσον, μια στρατιωτική εγκατάσταση κρίσιμη για την αντιμετώπιση της Σοβιετικής Ένωσης κατά την κορύφωση του Ψυχρού Πολέμου.
Ερωτηθείς αν η Ρωσία θα αντιμετωπίσει συνέπειες εάν ο Πούτιν δεν συμφωνήσει να σταματήσει τον πόλεμο μετά τη συνάντηση στην Αλάσκα, ο Τραμπ απάντησε: «Ναι, … πολύ σοβαρές συνέπειες».
Οι δηλώσεις του προέδρου ακολούθησαν αυτό που χαρακτήρισε ως μια πολύ καλή τηλεφωνική συνομιλία με Ευρωπαίους ηγέτες, στην οποία μίλησε για τον στόχο και τη στρατηγική της συνόδου κορυφής του. Ικανοποίησε την ηγεσία της Ευρώπης δίνοντας διαβεβαιώσεις ότι η κατάπαυση του πυρός ήταν η προτεραιότητά του και ότι δεν θα έκανε εδαφικές παραχωρήσεις χωρίς την πλήρη συμμετοχή του Κιέβου.
Η προσέγγιση του Τραμπ στην τηλεδιάσκεψη, όπως περιγράφηκε από τον Γάλλο Εμανουέλ Μακρόν, φάνηκε να καθησυχάζει ορισμένους από τους ηγέτες, οι οποίοι έκαναν μια τελευταία συλλογική έκκληση στον απρόβλεπτο πρόεδρο των ΗΠΑ ότι είχε καθήκον να προστατεύσει την κυριαρχία της Ουκρανίας – και την ευρωπαϊκή ασφάλεια – στις συνομιλίες.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες μίλησαν με τον Τραμπ και τον αντιπρόεδρό του, Τζέι Ντι Βανς, σε μια βιαστικά συνάντηση διάρκειας μίας ώρας που συγκλήθηκε βιαστικά, σε μια προσπάθεια να διαμορφώσουν τη διαπραγματευτική στρατηγική του Τραμπ. Ο Ζελένσκι και οι Ευρωπαίοι ηγέτες έχουν αποκλειστεί από τη σύνοδο κορυφής και φοβούνται ότι ο Τραμπ, αποφασισμένος να εκπληρώσει την προεκλογική του εγγύηση ότι θα μπορούσε εύκολα να τερματίσει την αιματοχυσία στην Ουκρανία, θα κάνει παραχωρήσεις που θα θέσουν σε κίνδυνο τη μελλοντική κυριαρχία της Ουκρανίας.
Ωστόσο, ο Τραμπ υπογράμμισε την υπόσχεσή του ότι η Σύνοδος Κορυφής δεν ήταν από μόνη της μια ουσιαστική διαπραγμάτευση αλλά μία «προετοιμασία» για να δοκιμάσει τους όρους του Πούτιν για την υπογραφή προσωρινής εκεχειρίας που θα οδηγούσε στη συνέχεια σε συνομιλίες με το Κίεβο. Ο Τραμπ είπε ότι ήταν μια πολύ καλή απόφαση και ότι τη βαθμολόγησε με 10 στα 10.
Η Βρετανία, η Γαλλία και η Γερμανία, συμπρόεδροι του λεγόμενου «συνασπισμού των προθύμων», αργότερα παρουσίασαν τη θέση τους για τις συνομιλίες, επαναλαμβάνοντας ότι τα διεθνή σύνορα δεν πρέπει να αλλάξουν με τη βία και επιμένοντας ότι η Ουκρανία πρέπει να έχει «ισχυρές και αξιόπιστες εγγυήσεις ασφαλείας για να υπερασπιστεί αποτελεσματικά την κυριαρχία και την εδαφική της ακεραιότητα».
Οι τρεις χώρες επανέλαβαν ότι ουσιαστικές διαπραγματεύσεις μπορούν να πραγματοποιηθούν μόνο με την εφαρμογή εκεχειρίας και κάλεσαν τη Ρωσία να αντιμετωπίσει περαιτέρω οικονομικές κυρώσεις εάν δεν συμφωνήσει να σταματήσει τις εχθροπραξίες στη σύνοδο κορυφής.
Μιλώντας μαζί με τον Ζελένσκι στο Βερολίνο, ο Γερμανός καγκελάριος, Φρίντριχ Μερτς, δήλωσε ότι η Ευρώπη θέλει ο Τραμπ να πετύχει στην Αλάσκα, αλλά ότι έχει καταστήσει σαφές στον πρόεδρο των ΗΠΑ ότι τα ουκρανικά και ευρωπαϊκά συμφέροντα πρέπει να προστατευθούν στη Σύνοδο Κορυφής. Ο Μερτς ζήτησε 30ήμερη εκεχειρία και στη συνέχεια ουσιαστικές συνομιλίες. Ο Πούτιν αντιστέκεται στην εκεχειρία εδώ και μήνες.
Καθορίζοντας τις βασικές αρχές στις οποίες είναι ενωμένη η Ευρώπη, είπε: «Οι διαπραγματεύσεις πρέπει να αποτελούν μέρος μιας κοινής διατλαντικής στρατηγικής. Τότε είναι τελικά πιο πιθανό να επιτύχουν. Αυτή η στρατηγική πρέπει να συνεχίσει να βασίζεται στην ισχυρή υποστήριξη της Ουκρανίας και στην απαραίτητη πίεση κατά της Ρωσίας. Αυτό σημαίνει επίσης ότι, εάν δεν υπάρξει καμία κίνηση από τη ρωσική πλευρά στην Αλάσκα, τότε οι Ηνωμένες Πολιτείες και εμείς οι Ευρωπαίοι θα πρέπει… να αυξήσουμε την πίεση».
Πρόσθεσε ότι δεν θα μπορούσε να υπάρξει καμία ρωσική νόμιμη ιδιοκτησία ουκρανικού εδάφους. «Ο Πρόεδρος Τραμπ γνωρίζει αυτή τη θέση, την συμμερίζεται εκτενώς και ως εκ τούτου μπορώ να πω ότι είχαμε μια πραγματικά εξαιρετικά εποικοδομητική και καλή συζήτηση μεταξύ μας».
Ο Μακρόν δήλωσε ότι δεν έχουν πραγματοποιηθεί σοβαρές συζητήσεις σχετικά με ανταλλαγές εδαφών μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας που αφορούν την παραχώρηση ουκρανικού εδάφους και ότι ο Τραμπ έχει ούτως ή άλλως υπογραμμίσει ότι οποιεσδήποτε τέτοιες συζητήσεις μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης μόνο με το Κίεβο. Είπε ότι ο Τραμπ θα αγωνιστεί για μια τριμερή συνάντηση μεταξύ Ουκρανίας, ΗΠΑ και Ρωσίας και ότι μια τέτοια συνάντηση θα πραγματοποιηθεί στην Ευρώπη.
Ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης δήλωσε: «Συνολικά, η συνάντηση ήταν καθησυχαστική, καθώς τα σημεία μας συναντήθηκαν, αλλά παραμένει το ερώτημα εάν ο Τραμπ θα τηρήσει το συμφωνημένο σενάριο όταν μπει στην αίθουσα με τον Πούτιν».
Ο Τραμπ συναντήθηκε με αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων από τη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, την Ιταλία, την Πολωνία και τη Φινλανδία, καθώς και με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Το ζήτημα των εγγυήσεων ασφαλείας για την Ουκρανία τέθηκε στην τηλεφωνική επικοινωνία με τον Τραμπ, αλλά δεν σημειώθηκε καμία πρόοδος στην προσφορά των ΗΠΑ να παράσχουν πρακτική υποστήριξη στον συνασπισμό.
Ο κύριος στόχος των Ευρωπαίων ήταν να ζητήσουν διαβεβαιώσεις από τον απρόβλεπτο Τραμπ ότι δεν θα παρασυρθεί να δώσει αμετάκλητες δεσμεύσεις που θα απαιτούσαν από την Ουκρανία να κάνει παραχωρήσεις γης ως τίμημα για την εξασφάλιση της συμφωνίας του Πούτιν για κατάπαυση του πυρός. Προσπάθησαν επίσης να αποσπάσουν διαβεβαιώσεις ότι ο Τραμπ ήταν ακόμη έτοιμος να χρησιμοποιήσει οικονομικούς μοχλούς που δεν είχαν χρησιμοποιηθεί ακόμη και θα μπορούσαν να βλάψουν τα ρωσικά έσοδα.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες ήταν προσεκτικοί δημόσια, αλλά κατ’ ιδίαν φοβούνται ότι ο Τραμπ είναι αποφασισμένος να βελτιώσει τις σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας και βλέπει την απώλεια της ουκρανικής κυριαρχίας ως ένα απαραίτητο και αναπόφευκτο τίμημα για την εξασφάλιση αυτού του στόχου. Ο Τραμπ ήταν ασαφής σχετικά με τη στρατηγική του, συμπεριλαμβανομένων των όρων που θα προσφέρει για να πείσει τον Πούτιν να συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός.
Ο Ζελένσκι έχει ορκιστεί ότι ο ουκρανικός στρατός δεν θα παραδώσει οικειοθελώς εδάφη στο Ντόνετσκ και το Λουγκάνσκ, αλλά η Ρωσία επιμένει ότι τουλάχιστον τέσσερις ουκρανικές περιοχές θα γίνουν ρωσικές είτε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων είτε μέσω της βίας.
Νωρίτερα την Τετάρτη, ο Τραμπ εξέφρασε την οργή του για τις αναφορές των μέσων ενημέρωσης για τη συνάντησή του με τον Πούτιν, γράφοντας στο Truth Social: «Τα μέσα ενημέρωσης είναι πραγματικά, πραγματικά άδικα για τη συνάντησή μου με τον Πούτιν. Συνεχίζουν να αναφέρουν απολυμένους ηττημένους και πραγματικά ηλίθιους ανθρώπους όπως ο Τζον Μπόλτον, ο οποίος μόλις είπε ότι παρόλο που η συνάντηση γίνεται σε αμερικανικό έδαφος, “ο Πούτιν έχει ήδη κερδίσει”. Τι στο καλό είναι αυτό; Κερδίζουμε τα πάντα».
Ο υπουργός Οικονομικών, Σκοτ Μπέσεντ, δήλωσε ότι θα μπορούσαν να επιβληθούν περαιτέρω κυρώσεις ή δευτερογενείς δασμοί στους εμπορικούς εταίρους της Ρωσίας, εάν η συνάντηση στην Αλάσκα δεν πάει καλά.
Η Μόσχα απέρριψε τη σημασία της διαβούλευσης της Ευρώπης με τον Τραμπ. Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Αλεξέι Φαντέγιεφ, δήλωσε: «Θεωρούμε τις διαβουλεύσεις που ζήτησαν οι Ευρωπαίοι ως πολιτικά και πρακτικά ασήμαντες ενέργειες. Προφορικά, οι Ευρωπαίοι υποστηρίζουν τις διπλωματικές προσπάθειες της Ουάσιγκτον και της Μόσχας για την επίλυση της ουκρανικής κρίσης, αλλά στην πραγματικότητα η Ευρωπαϊκή Ένωση τις σαμποτάρει».
Η Ρωσία λέει ότι η συνάντηση στην Αλάσκα είναι πιθανό να ασχοληθεί με το πλήρες φάσμα των διμερών σχέσεων Ρωσίας-Αμερικής, και όχι μόνο με την Ουκρανία. «Ελπίζουμε ότι αυτή η συνάντηση θα επιτρέψει στους ηγέτες να επικεντρωθούν σε όλο το φάσμα των θεμάτων, από την κρίση στην Ουκρανία έως τα εμπόδια που εμποδίζουν τον κανονικό και εποικοδομητικό διάλογο, ο οποίος είναι κρίσιμος για τη διασφάλιση της διεθνούς ειρήνης και σταθερότητας», δήλωσε ο εκπρόσωπος. Ο βετεράνος υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας, Σεργκέι Λαβρόφ, θα είναι παρών στις συνομιλίες.