Χωρίς κατάπαυση του πυρός και με μια πρόσκληση στη Μόσχα, η σχεδόν τρίωρη συνάντηση μεταξύ των δύο ηγετών έθεσε περισσότερα ερωτήματα παρά έδωσε απαντήσεις
Ένα σημαντικό βήμα προς την ειρήνη μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας ήταν η συνάντηση μεταξύ του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και του Ρώσου ομολόγου του Βλαντιμίρ Πούτιν που πραγματοποιήθηκε στην Αλάσκα.
Ωστόσο, χωρίς κατάπαυση του πυρός και με μια πρόσκληση στη Μόσχα, η σχεδόν τρίωρη συνάντηση μεταξύ των δύο ηγετών έθεσε περισσότερα ερωτήματα παρά έδωσε απαντήσεις.
Ακολουθούν πέντε βασικά συμπεράσματα από τη σύνοδο κορυφής στην Αλάσκα.
Ο Πούτιν καλωσορίστηκε ξανά στη διεθνή σκηνή με κόκκινο χαλί
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν επέστρεψε μετά από καιρό στην διεθνή σκηνή. Στον διάδρομο προσγείωσης της Joint Base Elmendorf-Richardson τον περίμενε ο Ντόναλντ Τραμπ αλλά και ένα κόκκινο χαλί. Καθώς ο Πούτιν πλησίαζε, ο Τραμπ χειροκρότησε και στη συνέχεια οι δύο ηγέτες αντάλλαξαν θερμή χειραψία και χαμόγελα.
Πρόκειται για μία αξιοσημείωτη στιγμή για τον Πούτιν καθώς οι περισσότερες δυτικές χώρες τον απομόνωσαν από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος Ρωσίας – Ουκρανίας με αποτέλεσμα τα διεθνή του ταξίδια να περιοριστούν σε μεγάλο βαθμό σε χώρες φιλικές προς τη Ρωσική Ομοσπονδία, όπως η Βόρεια Κορέα και η Λευκορωσία.
Από μόνο του το γεγονός ότι η σύνοδος πραγματοποιήθηκε ήταν μία νίκη για τον Πούτιν. Σε έξι μόνο μήνες, ο Πούτιν πέρασε από το να είναι παρίας στα μάτια της Δύσης στο να είναι ευπρόσδεκτος στο έδαφος των ΗΠΑ ως συνεργάτης και φίλος.
Για να ολοκληρώσει την εικόνα, σε μια φαινομενικά αυθόρμητη στιγμή, ο Πούτιν αποφάσισε να δεχτεί να τον μεταφέρει στην αεροπορική βάση η θωρακισμένη λιμουζίνα του Τραμπ, αντί να οδηγήσει το δικό του προεδρικό αυτοκίνητο με πινακίδες της Μόσχας.
Ο Πούτιν αντιμετωπίζει ερωτήσεις που δεν του έχουν τεθεί ποτέ
Στα 25 χρόνια σαν πρόεδρος της Ρωσίας ο Πούτιν έρχεται σπάνια αντιμέτωπος με εχθρικούς δημοσιογράφους. Ωστόσο, λίγα λεπτά αφότου αφίχθη στην Αλάσκα, ένας δημοσιογράφος του φώναξε: «Θα σταματήσετε να σκοτώνετε αμάχους;». Αν η ερώτηση τον ενόχλησε, δεν το έδειξε, και φάνηκε να αδιαφορεί και να αποστρέφει το βλέμμα του.
Οι ερωτήσεις από τους δημοσιογράφους δεν έλειψαν ούτε την ώρα της σύντομης φωτογράφισης με τον Τραμπ. Μεταξύ αυτών ήταν και μία ερώτηση στα ρωσικά για το αν ο Πούτιν θα ήταν έτοιμος να συναντήσει τον πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι για μια τριμερή σύνοδο κορυφής. Ωστόσο, δεν υπήρξε καμία εμφανής αντίδραση από του Ρώσο πρόεδρο πέρα από ένα αινιγματικό χαμόγελο.
Τι ειπώθηκε στις συνομιλίες που έληξαν νωρίτερα
Μετά τη συνάντησή των δύο προέδρων ακολούθησε μία κοινή συνέντευξη Τύπου, κατά την οποία οι δύο ηγέτες έκαναν δηλώσεις χωρίς ωστόσο να δεχθούν κάποια ερώτηση από τους δημοσιογράφους.
Πρώτος πήρε τον λόγο ο Πούτιν, κάνοπντας λόγο για «εποικοδομητική ατμόσφαιρα αμοιβαίου σεβασμού» και «φιλικών» συνομιλιών ενώ στη συνέχεια προχώρησε σε μια συνοπτική αναδρομή στην ιστορία της Αλάσκας ως ρωσικού εδάφους.
Καθώς ο Πούτιν μιλούσε, ο Τραμπ στεκόταν σιωπηλός. Πέρασαν αρκετά λεπτά πριν ο Ρώσος πρόεδρος αναφερθεί σε αυτό που ονόμασε «κατάσταση στην Ουκρανία» – φαινομενικά ο καταλύτης για τη σύνοδο κορυφής. Όταν το έκανε, ήταν για να δηλώσει ότι, παρόλο που είχε επιτευχθεί μια αδιευκρίνιστη «συμφωνία», οι «βασικές αιτίες» της σύγκρουσης έπρεπε να εξαλειφθούν πριν επιτευχθεί η ειρήνη.
Η φράση αυτή θα σημάνει συναγερμό στο Κίεβο και πέρα από αυτό. Από την αρχή του πολέμου, έχει γίνει συνώνυμο μιας σειράς δυσεπίλυτων και μαξιμαλιστικών απαιτήσεων που, σύμφωνα με τον Πούτιν, εμποδίζουν την κατάπαυση του πυρός.
Αυτές περιλαμβάνουν την αναγνώριση της ρωσικής κυριαρχίας επί των ουκρανικών περιοχών της Κριμαίας, του Ντόνετσκ, του Λουγκάνσκ, του Ζαπορίζια και του Χερσόν, καθώς και τη συμφωνία της Ουκρανίας για αποστρατιωτικοποίηση, ουδετερότητα, μη συμμετοχή ξένων στρατευμάτων και νέες εκλογές. Ουσιαστικά, ισοδυναμούν με συνθηκολόγηση – απαράδεκτη για το Κίεβο, αλλά σαφώς – ακόμη και μετά από τρεισήμισι χρόνια αιματηρών συγκρούσεων – εξακολουθεί να είναι υψίστης σημασίας για τη Μόσχα.
Με αυτό, ήταν σαφές ότι δεν υπήρχε συμφωνία.
Τι δεν ειπώθηκε στις συνομιλίες
Παραδόξως – δεδομένου του πλαισίου και της προϋπόθεσης της συνόδου κορυφής – όταν ήρθε η σειρά του Τραμπ να μιλήσει, δεν ανέφερε ούτε μία φορά την Ουκρανία ή την πιθανότητα κατάπαυσης του πυρός. Το πιο κοντινό που έφτασε στο να αναφερθεί στη σύγκρουση ήταν να πει ότι «πέντε, έξι, επτά χιλιάδες άνθρωποι την εβδομάδα» σκοτώνονται και να σημειώσει ότι και ο Πούτιν ήθελε να τελειώσει η αιματοχυσία.
Ο συνήθως φλύαρος Τραμπ φάνηκε να έχει λιγότερα να πει από τον Πούτιν. Η δήλωσή του ήταν αξιοσημείωτη για τη σχετική και ασυνήθιστη συντομία της, αλλά κυρίως για την αοριστία της. «Υπήρχαν πολλά, πολλά σημεία στα οποία συμφωνήσαμε», είπε ο Τραμπ, προσθέτοντας ότι είχε σημειωθεί «μεγάλη πρόοδος» σε μια «εξαιρετικά παραγωγική συνάντηση».
Ωστόσο, δεν μοιράστηκε καμία λεπτομέρεια και δεν φάνηκε να έχουν ληφθεί συγκεκριμένα μέτρα για την επίλυση της ουκρανικής σύγκρουσης. Δεν ανακοινώθηκαν σημαντικές συμφωνίες ή τριμερής συνάντηση με τον πρόεδρο Ζελένσκι.
Και – προς ανακούφιση της Μόσχας – δεν έγινε καμία αναφορά στις «σοβαρές συνέπειες» που ο Τραμπ απείλησε ότι θα ακολουθούσαν αν δεν επιτευχθεί εκεχειρία.
«Δεν φτάσαμε εκεί», παραδέχτηκε ο Τραμπ.
Στη συνέχεια, με αισιοδοξία αλλά και αοριστία, πρόσθεσε: «Αλλά έχουμε πολύ καλές πιθανότητες να φτάσουμε εκεί».
«Την επόμενη φορά στη Μόσχα» – Η σπάνια παρατήρηση του Πούτιν στα αγγλικά
Η σύνοδος κορυφής μπορεί να μην κατάφερε να επιτύχει κάποια απτή πρόοδο προς την ειρήνη στην Ουκρανία, αλλά εδραίωσε την προσέγγιση μεταξύ Ρωσίας και ΗΠΑ.
Φωτογραφίες των δύο προέδρων να σφίγγουν επανειλημμένα τα χέρια και να χαμογελούν διαδόθηκαν ευρέως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Πριν ολοκληρώσει τη δήλωσή του, ο Πούτιν αναφέρθηκε σε ένα από τα συχνά θέματα συζήτησης του Αμερικανού προέδρου – ότι η σύγκρουση στην Ουκρανία δεν θα είχε ξεκινήσει ποτέ αν ο Τραμπ ήταν στην εξουσία.
Παρά την ισχυροποίηση του Τραμπ για «μεγάλη πρόοδο», δεν αποκαλύφθηκε τίποτα ουσιαστικό στη σύνοδο κορυφής της Αλάσκας – ωστόσο, οι δύο ηγέτες άφησαν ανοιχτό το ενδεχόμενο για μια άλλη συνάντηση, αυτή τη φορά σε ρωσικό έδαφος. «Πιθανότατα θα σας ξαναδώ πολύ σύντομα», είπε ο Τραμπ.
Ολοκληρώνοντας μια κοινή δήλωση στην οποία δεν χρειάστηκε να δώσει υποσχέσεις, να κάνει παραχωρήσεις ή συμβιβασμούς, ο Πούτιν ίσως ένιωσε αρκετά άνετα για να μιλήσει στα αγγλικά – κάτι που συμβαίνει σπάνια. Χαμογελώντας, κοίταξε τον Τραμπ και είπε: «Την επόμενη φορά στη Μόσχα».
«Ω, αυτό είναι ενδιαφέρον», είπε ο Τραμπ. «Θα δεχτώ κάποιες κριτικές για αυτό, αλλά – μπορώ να το δω να συμβαίνει».
Με πληροφορίες από BBC