Η Γαλλία μπαίνει σε περίοδο έντονης πολιτικής αβεβαιότητας, μετά την αιφνίδια πρωτοβουλία του πρωθυπουργού Φρανσουά Μπαϊρού να καταθέσει αίτημα ψήφου εμπιστοσύνης στην Εθνοσυνέλευση στις 8 Σεπτεμβρίου.
Η κίνηση αυτή θεωρείται υψηλού ρίσκου και μπορεί να σημάνει το τέλος της –ήδη βραχύβιας– πρωθυπουργίας του.
Το πολιτικό στοίχημα του Μπαϊρού
Σύμφωνα με το BBC, ο Μπαϊρού επέλεξε να προκαλέσει μια πρόωρη κοινοβουλευτική δοκιμασία ώστε να αποφύγει τη σταδιακή πολιτική φθορά, παρόμοια με εκείνη που οδήγησε στην πτώση του προκατόχου του, Μισέλ Μπαρνιέ. Ο ίδιος υπογραμμίζει ότι η χώρα απειλείται από μια «υπαρξιακή κρίση» λόγω του συνεχώς διογκούμενου δημοσίου χρέους και ζητά σαφείς απαντήσεις από το Σώμα.
Ωστόσο, η κοινοβουλευτική αριθμητική δεν είναι ευνοϊκή. Οι τέσσερις φιλοκυβερνητικές παρατάξεις διαθέτουν μόλις 210 έδρες, τη στιγμή που η αντιπολίτευση –από την Αριστερά έως την Ακροδεξιά– κατέχει 353. Χωρίς τη συνδρομή είτε των Σοσιαλιστών είτε του RN της Μαρίν Λεπέν, η κυβέρνηση δεν έχει πλειοψηφία.
Ο Μπαϊρού απευθύνεται στους Σοσιαλιστές
Ο Γάλλος πρωθυπουργός επικεντρώνει τις προσπάθειές του στην αναζήτηση στήριξης από τους Σοσιαλιστές, οι οποίοι με τον αριθμό των εδρών τους μπορούν να διασώσουν την κυβέρνησή του.
Σε πρόσφατη ομιλία του σε θερινό πανεπιστήμιο, τόνισε ότι οι βουλευτές έχουν «13 ημέρες για να διαλέξουν ανάμεσα στο χάος ή την υπευθυνότητα».
Ο Μπαϊρού δεσμεύτηκε ότι τα υψηλά εισοδήματα θα συνεισφέρουν μια «ουσιαστική συμβολή» στον προϋπολογισμό 2026, ενώ πρότεινε να δοθεί στα συνδικάτα η διαχείριση της ασφάλισης γήρατος, εφόσον λάβει την ψήφο εμπιστοσύνης.
Οικονομικοί κίνδυνοι και πιθανότητα ΔΝΤ
Παράλληλα, η οικονομική αβεβαιότητα οξύνει το σκηνικό. Ο υπουργός Οικονομικών Ερίκ Λομπάρντ, σε δηλώσεις στην Telegraph, δεν απέκλεισε ενδεχόμενη προσφυγή στο ΔΝΤ αν συνεχιστεί η πολιτική στασιμότητα και καθυστερήσουν τα μέτρα για τον περιορισμό του δημοσίου χρέους. «Είναι ένας πραγματικός κίνδυνος μπροστά μας», ανέφερε, γεγονός που ανησύχησε έντονα τις αγορές.
Αναταράξεις στις αγορές και κοινωνική αναβρασμός
Σύμφωνα με το Reuters, η αβεβαιότητα προκάλεσε σημαντικές πτώσεις στα χρηματιστήρια. Οι μετοχές των BNP Paribas και Société Générale υποχώρησαν έντονα την Τρίτη, ενώ οι αποδόσεις των γαλλικών ομολόγων κατέγραψαν άνοδο.
Την ίδια ώρα, οι κοινωνικές αντιδράσεις εντείνονται. Το κίνημα Bloquons Tout ανακοίνωσε πανεθνική κινητοποίηση για τις 10 Σεπτεμβρίου, ενώ τα μεγάλα εργατικά συνδικάτα προετοιμάζουν απεργιακές κινητοποιήσεις απέναντι στη σχεδιαζόμενη «λιτότητα».
Η χώρα ετοιμάζεται για νέες ημέρες «κίτρινων γιλέκων», σε μια κλιμακωτή συνέχεια των διαδηλώσεων του 2018. Πολλά σωματεία της ιστορικής συνομοσπονδίας CGT δήλωσαν ότι θα συμμετάσχουν στη γενική απεργία της 10ης Σεπτεμβρίου, ημερομηνία συμβολική καθώς σηματοδοτεί την επιστροφή στα σχολεία. Η Ανυπότακτη Γαλλία του Ζαν-Λυκ Μελανσόν καλεί επίσης σε μαζική παρουσία στο κίνημα «Να μπλοκάρουμε τα πάντα!», το οποίο στηρίζεται και από πλήθος ακροδεξιών λογαριασμών στα κοινωνικά δίκτυα.
Ο Μακρόν σε αδιέξοδο – Πιθανά σενάρια
Σε εξαιρετικά δύσκολη θέση βρίσκεται και ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν. Αν ο Μπαϊρού ηττηθεί στην ψηφοφορία εμπιστοσύνης, το Σύνταγμα τον υποχρεώνει είτε να διορίσει νέο πρωθυπουργό είτε να προχωρήσει σε διάλυση της Βουλής και πρόωρες εκλογές. Ωστόσο, καμία επιλογή δεν εξασφαλίζει σταθερότητα.
Οι τελευταίοι 18 μήνες της θητείας Μακρόν απειλούνται να χαθούν μέσα σε πολιτικό αδιέξοδο, κοινωνική ένταση και θεσμική παράλυση.
Η Ευρώπη σε επιφυλακή
Η κρίση στη Γαλλία ξεπερνά τα εσωτερικά της σύνορα. Μια ενδεχόμενη προσφυγή στο ΔΝΤ από μία από τις ισχυρότερες οικονομίες της Ευρωζώνης θα αποτελούσε σοκ, με ευρείες συνέπειες για τη σταθερότητα της ΕΕ.
Προς το παρόν, όλα εξαρτώνται από την κρίσιμη ψηφοφορία της 8ης Σεπτεμβρίου. Ωστόσο, όπως σημειώνουν οι αναλυτές, χωρίς ένα «πολιτικό θαύμα», η Γαλλία οδεύει σε νέα περίοδο αστάθειας, με αβέβαιες προεκτάσεις.