Κάτοικοι του Αφγανιστάν λένε ότι έχασαν παιδιά και άλλους συγγενείς στον καταστροφικό σεισμό των 6 Ρίχτερ, ενώ έσκαψαν με τα χέρια τους δρόμο για να βγουν από τα ερείπια.
Ήταν σχεδόν μεσάνυχτα όταν ο Χαμίντ Τζαν ξύπνησε από ένα βαθύ βουητό. Ισχυρές δονήσεις ταρακουνουσαν το μικρό του σπίτι στο χωριό Πιράν, στην περιοχή Kουνάρ του Αφγανιστάν, και μπορούσε να δει τους τοίχους να αρχίζουν να ραγίζουν.
«Πήδηξα από το κρεβάτι και έτρεξα εκεί που κοιμόντουσαν τα παιδιά και οι γονείς μου», είπε. «Κατάφερα να σώσω δύο από τα παιδιά μου και να τα βγάλω έξω σε ασφαλές μέρος. Επέστρεψα μέσα για να σώσω τα μικρότερα αδέρφια μου, αλλά καθώς το έκανα, η στέγη και οι τοίχοι κατέρρευσαν γύρω μου».
Καθώς ο σεισμός μεγέθους 6 Ρίχτερ έπληξε το ανατολικό Αφγανιστάν αργά το βράδυ της Κυριακής, ο Τζαν βρέθηκε θαμμένος στα ερείπια του ίδιου του του σπιτιού. Όσο κι αν προσπαθούσε να πιαστεί από τα συντρίμμια, πάλευε να σπρώξει το κεφάλι του μέσα από τα συντρίμμια. Χρειάστηκαν πέντε ώρες για να τον απελευθερώσουν τελικά οι χωρικοί. Όταν τελικά κατάφερε να ξεφύγει, έζησε σκηνές τραγωδίας και καταστροφής.
Η σύζυγός του, οι δύο γιοι του και οι δύο αδελφοί του ήταν μεταξύ των νεκρών μετά τον ισχυρό σεισμό που ισοπέδωσε ολόκληρα χωριά σε όλη την περιοχή. Στο φτωχό, ορεινό έδαφος του Κουνάρ, τα περισσότερα σπίτια στα χωριά που επλήγησαν ήταν φτιαγμένα μόνο από λάσπη, δίνοντας στους ανθρώπους ελάχιστη προστασία από τα συντρίμμια και τις πλημμύρες που προκάλεσε ο σεισμός όταν χτύπησε ενώ κοιμόντουσαν.
Τα περισσότερα σπίτια βρίσκονταν σε σωρούς από ερείπια ή είχαν παρασυρθεί εντελώς. «Ένιωθα σαν να κατέρρεε ολόκληρο το βουνό πάνω μας», είπε ο Τζαν. «Το χωριό μας έχει καταστραφεί ολοσχερώς και οι κατοικημένες περιοχές έχουν εξαφανιστεί».
Ο επίσημος αριθμός των νεκρών ανήλθε σε 800 το βράδυ της Δευτέρας, με περισσότερους από 2.500 τραυματίες ενώ αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά. Πολλοί κάτοικοι στα χωριά του Κουνάρ παρέμειναν αγνοούμενοι και οι διασώστες συνεχίζουν να ανασύρουν πτώματα από τα ερείπια, καθώς όλα τα τοπικά νοσοκομεία κήρυξαν κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Οι Ταλιμπάν, οι οποίοι ανέλαβαν τον έλεγχο της χώρας πριν από περισσότερα από τέσσερα χρόνια, όταν κατέρρευσε η διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνησή της, απέστειλαν ελικόπτερα, αλλά πολλές περιοχές παρέμειναν απρόσιτες.
Ο Σαναουλάχ, ένας άλλος κάτοικος της επαρχίας Κουνάρ, έλειπε από το χωριό του όταν χτύπησε ο σεισμός. Όταν επέστρεψε τη Δευτέρα, διαπίστωσε ότι το σπίτι του είχε μετατραπεί σε ερείπια και ο αδελφός του είχε σκοτωθεί μαζί με τα πέντε παιδιά του. «Είναι η ιστορία κάθε σπιτιού εδώ», είπε. «Όλοι όσοι ξέρω έχουν χάσει τουλάχιστον τρία έως πέντε μέλη της οικογένειάς τους».
Ο Aμπντούλ Ραχίμ, κληρικός στην Κουνάρ, είπε ότι τα νεκροταφεία στην κοιλάδα Μαζάρ στην Κουνάρ ήταν πλέον γεμάτα με νεκρούς. «Παντού άνθρωποι κλαίνε και αγκαλιάζουν ο ένας τον άλλον μετά από μια μαζική κηδεία», είπε. «Ο αριθμός των νεκρών είναι τόσο υψηλός που τα νεκροταφεία είναι γεμάτα και οι ντόπιοι είναι απασχολημένοι σκάβοντας τάφους εκ των προτέρων καθώς οι σοροί φτάνουν κάθε μισή ώρα».
Πολλοί από τους πληγέντες επέκριναν τις προσπάθειες διάσωσης από τους Ταλιμπάν, οι οποίοι δεν διαθέτουν τους πόρους, το ανθρώπινο δυναμικό και τα κεφάλαια για να αντιμετωπίσουν μια κρίση αυτής της κλίμακας. Από τότε που ανέκτησαν την εξουσία το 2021, έχει γίνει όλο και πιο δύσκολο για τις ΜΚΟ να δραστηριοποιηθούν στη χώρα, ιδιαίτερα εν μέσω της δρακόντειας απαγόρευσης της απασχόλησης και της εκπαίδευσης για τις γυναίκες. Οι περισσότερες ξένες κυβερνήσεις έχουν αποσύρει τη βοήθεια από το Αφγανιστάν, που τώρα είναι μια από τις φτωχότερες χώρες στον κόσμο.
Ο Σοχάιλ Σαχίν, εκπρόσωπος των Ταλιμπάν, κάλεσε τους διεθνείς οργανισμούς να παρέμβουν και να προσφέρουν βοήθεια μετά την καταστροφή. «Πολλά χωριά δεν είναι ακόμη προσβάσιμα», είπε. «Φοβάμαι ότι τα θύματα είναι πάρα πολλά».
Ένας κάτοικος από την περιοχή Mάζα Ντάρα, ο οποίος ζήτησε να παραμείνει ανώνυμος για να μιλήσει ελεύθερα, επέκρινε τις προσπάθειες διάσωσης των Ταλιμπάν. «Υπάρχουν γυναίκες και παιδιά που παρακαλούν για βοήθεια, αλλά δεν υπάρχουν αρχές παρούσες για να τους βοηθήσουν», είπε.
«Όλοι είναι παγιδευμένοι κάτω από τα ερείπια και είμαστε αβοήθητοι και τους βλέπουμε να πεθαίνουν μπροστά στα μάτια μας», πρόσθεσε. «Δεν υπάρχει κανείς εδώ για να βοηθήσει όσους είναι θαμμένοι και ζωντανοί στα συντρίμμια. Δεν υπάρχει κανείς εδώ για να απομακρύνει τους νεκρούς.»