Η οικογένεια του Μάρκο Πόλο φέρεται να ευθύνεται για τη μεταφορά του χάλκινου αγάλματος στην Ευρώπη
Το άγαλμα του φτερωτού λιονταριού κοσμεί εδώ και καιρό το κέντρο της Piazza San Marco στη Βενετία, αλλά τώρα μία νέα μελέτη έρχεται να ρίξει φως στην «καταγωγή» του.
Κατασκευάστηκε στην Κίνα ως φύλακας τάφων πριν από 1.000 χρόνια και μπορεί να εισήχθη στην Ιταλία από τον πατέρα του Μάρκο Πόλο μέσω του Δρόμου του Μεταξιού τον 13ο αιώνα, διαπίστωσαν οι ερευνητές.
Στη μελέτη, που δημοσιεύθηκε την Πέμπτη (4 Σεπτεμβρίου) στο περιοδικό Antiquity, ο συν-συγγραφέας της, Massimo Vidale, αρχαιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Πάδοβας και οι συνεργάτες του εντόπισαν την πηγή του χαλκού που χρησιμοποιήθηκε για τη δημιουργία του λιονταριού, το οποίο έγινε επίσημο σύμβολο της Βενετίας στις αρχές της δεκαετίας του 1260, αλλά του οποίου η ακριβής προέλευση είναι σκοτεινή.
«Η Βενετία είναι μια πόλη γεμάτη μυστήρια, αλλά ένα έχει λυθεί: το “Λιοντάρι” του Αγίου Μάρκου είναι Κινέζος και περπάτησε στον Δρόμο του Μεταξιού», δήλωσε ο Vidale, σύμφωνα με το livescience.
Οι ερευνητές εξέτασαν μια σειρά εννέα δειγμάτων από διαφορετικά μέρη του λιονταριού και περιόρισαν την προέλευση του στον ποταμό Lower Chang (Yangtze) στη σημερινή Κίνα.
Η αποκάλυψη ότι ο χαλκός προέρχεται από την Κίνα μπορεί να βοηθήσει να εξηγηθούν μερικές από τις περίεργες στιλιστικές επιλογές στο λιοντάρι της Βενετίας, πρότειναν οι ερευνητές. Δεν μοιάζει με άλλα μεσαιωνικά λιοντάρια του 11ου έως 14ου αιώνα που βρέθηκαν στην Ευρώπη.
Αλλά το λιοντάρι της Βενετίας φέρει κάποιες ομοιότητες με την κινεζική τέχνη της δυναστείας των Τανγκ (618 έως 907 μ.Χ.) – ιδιαίτερα “zhènmùshòu” ή “φύλακες τάφων”, σύμφωνα με τη μελέτη. Αυτά τα μνημειώδη αγάλματα συχνά απεικόνιζαν υβριδικά πλάσματα με ρύγχος και χαίτες που μοιάζουν με λιοντάρια, μυτερά αυτιά, κέρατα και ανυψωμένα φτερά. Το λιοντάρι της Βενετίας έχει αρκετά από αυτά τα χαρακτηριστικά, καθώς και μεταλλικές «ουλές» όπου μπορεί να έχουν αφαιρεθεί ένα ή δύο κέρατα.
Μια πιθανή εξήγηση για το λιοντάρι της Βενετίας, σύμφωνα με τους ερευνητές, ανήκει στους Βενετούς εμπόρους Niccolò και Maffeo Polo, τον πατέρα και τον θείο του Marco Polo. Τον 13ο αιώνα, οι αδελφοί διέσχισαν τον Δρόμο του Μεταξιού και δημιούργησαν εμπορικούς σταθμούς, φτάνοντας τελικά στην πόλη που είναι γνωστή σήμερα ως Πεκίνο και περνώντας τέσσερα χρόνια στην αυλή του Κουμπλάι Χαν. Ίσως οι Πόλο συνάντησαν ένα άγαλμα «φύλακα τάφου» εκεί που ταιριάζει στην αντίληψή τους για το πώς έμοιαζε ένα λιοντάρι, πρότειναν οι ερευνητές.
Τον 13ο αιώνα, όταν η Δημοκρατία της Βενετίας έλεγχε τους ανατολικούς εμπορικούς δρόμους, το σύμβολό της ήταν ένα φτερωτό λιοντάρι που ακουμπούσε στο νερό με το ευαγγέλιο του Αγίου Μάρκου, πολιούχου της Βενετίας, κάτω από τα πόδια του. Αυτή η εικόνα, η οποία εμφανίστηκε επίσης στη σημαία της Δημοκρατίας, συμβόλιζε την κυριαρχία της Βενετίας στις θάλασσες.