5 Δεκεμβρίου 2025

Γιοχάνεσμπουργκ: Η παρακμή της «Χρυσής Πόλης» της Νότιας Αφρικής


Οι κάτοικοι του κάποτε οικονομικά ισχυρού Γιοχάνεσμπουργκ αντιμετωπίζουν την παρακμή, την αναρχία, τη διαφθορά και την κατάρρευση των υπηρεσιών

Όταν ο Nelson Khethani μετακόμισε στο Γιοχάνεσμπουργκ το 1980, εντυπωσιάστηκε από την καθαριότητα των δρόμων.

Κατοικώντας στη γειτονιά Berea στη κεντρική περιοχή της μεγαλύτερης πόλης της Νοτίου Αφρικής τις δεκαετίες του 1990 και 2000, μετά την κατάργηση του απαρτχάιντ, θυμάται τα σπίτια του να βρίσκονται σε «πολύ, πολύ όμορφα κτίρια».

Ωστόσο, αυτές οι αναμνήσεις είναι εκ διαμέτρου αντίθετες με τη σημερινή κατάσταση παρακμής που βιώνει στο κέντρο της πόλης. Στο ισόγειο του σημερινού του σπιτιού στο Joubert Park υπάρχει σωρός σκουπιδιών και έντονης δυσοσμίας. Σύμφωνα με τον ίδιο, κανείς δεν καθαρίζει ή αδειάζει τα απορρίμματα, ενώ στους υπερπλήρεις ορόφους διαμένουν εγκληματίες και άτομα που ασκούν πορνεία.

Οι δρόμοι γύρω από το σπίτι του καταρρέουν με βαθιές λακκούβες, ενώ η περιοχή απειλείται από εμπόρους ναρκωτικών και ληστές. Η κατάσταση αυτή δεν περιορίζεται μόνο στη γειτονιά του: κεντρικές γειτονιές, όπως τα Hillbrow και Berea, που παλαιότερα ήταν εύρωστες, εμφανίζουν παρόμοια σημάδια αποσύνθεσης.

skoupidia.jpg
Εθελοντές συλλέγουν απορρίμματα | AP

Γιοχάνεσμπουργκ: Η παρακμή έχει ριζώσει για τα καλά

Αυτή η πλευρά του Γιοχάνεσμπουργκ παραμένει «κρυφή» από τους ηγέτες του κόσμου που θα παρακολουθήσουν τη σύνοδο κορυφής G20 τον επόμενο μήνα. Ο Khethani, σήμερα 74 ετών, περιγράφει τεράστιες αλλαγές σε βάθος χρόνου και επισημαίνει πως η παρακμή είναι πλέον ριζωμένη.

Σε πολλές περιοχές, δεν υπάρχει για πολλές εβδομάδες νερό, καθώς η υποδομή έχει φθαρεί ανεπανόρθωτα. Οι κάτοικοι διαμαρτύρονται για την κατάρρευση των δημοτικών υπηρεσιών στην πιο πλούσια επαρχία της Νοτίου Αφρικής, το Gauteng.

Ο καθηγητής William Gumede από το Wits University περιγράφει το Γιοχάνεσμπουργκ ως πόλη υπό κατάρρευση λόγω διαφθοράς, ανομίας, και κατάρρευσης υποδομών, ενώ η οικονομία του έχει βιώσει αποβιομηχάνιση και αύξηση της παραοικονομίας.

Η παρακμή της μεγαλύτερης πόλης και οικονομικού κέντρου της Νοτίου Αφρικής που κρατά δεκαετίες, έχει πολιτικό αντίκτυπο, καθώς η αντιπολίτευση, η Democratic Alliance, διεκδικεί τη διοίκηση στις επερχόμενες δημοτικές εκλογές στο Γιοχάνεσμπουργκ.

Υποψήφια δήμαρχος είναι η Helen Zille, πρώην δήμαρχος του Cape Town, η οποία επιδιώκει να πείσει τους ψηφοφόρους ότι μόνο η παράταξή της μπορεί να αναστρέψει την κατάσταση. Η ίδια χαρακτηρίζεται ως η «Σιδηρά Κυρία» της Νοτίου Αφρικής και γνωστή πολέμια των προοδευτικών κοινωνικών ρευμάτων.

Γιοχάνεσμπουργκ
Λίγα αυτοκίνητα και κάτοικοι φαίνονται στους συνήθως πολυσύχναστους δρόμους του Yeoville, στο κέντρο του Γιοχάνεσμπουργκ | AP

Γιοχάνεσμπουργκ: Εικόνες εγκατάλειψης

Το κέντρο του Γιοχάνεσμπουργκ παρουσιάζει ανομοιογένεια: υπάρχουν περιοχές υποβαθμισμένες δίπλα σε νέα, μοντέρνα μπαρ και πλούσιες γειτονιές όπως το Sandton και το Rivonia. Ακόμα και ο πρόεδρος Cyril Ramaphosa παραδέχτηκε πως ο κεντρικός επιχειρηματικός τομέας εμφανίζει σημάδια εγκατάλειψης.

Η παρακμή επιταχύνθηκε τα τελευταία είκοσι χρόνια, παρά τις δαπάνες για την προετοιμασία του World Cup 2010. Η πόλη αντιμετωπίζει προβλήματα με κτίρια που έχουν «καταληφθεί» από συμμορίες, ανεργία κοντά στο 33%, έλλειψη κατοικιών, και εκτεταμένη χρήση επικίνδυνου δρόμου ναρκωτικών που προκαλεί την αύξηση της εγκληματικότητας.

Γιοχάνεσμπουργκ
Αγόρι κλωτσάει μια μπάλα ενώ παίζει ποδόσφαιρο σε ένα γήπεδο δίπλα στο σπίτι του στο Ντιπσλουτ, βόρεια του Γιοχάνεσμπουργκ | AP

Οι υπηρεσίες αποκομιδής απορριμμάτων είναι ανεπαρκείς, με πολλά απορριμματοφόρα χαλασμένα, ενώ τα προβλήματα με το νερό και το ρεύμα είναι συνεχόμενα.

Η Helen Zille καταγγέλλει χρόνια διαχειριστικής ακαταλληλότητας, κακοδιαχείρισης και διαφθοράς στην τοπική διοίκηση που έχουν οδηγήσει την πόλη σε αυτήν την κρίση.

Οι κάτοικοι, όπως ο Ahmed Timol στο Crosby, αναφέρουν ότι η παροχή νερού διακόπτεται συνεχώς, με πολλούς να αναγκάζονται να κάνουν δικές τους γεωτρήσεις ή να χρησιμοποιούν βρώμικο νερό.

Η δημοτική αρχή και η κυβέρνηση καλούνται να αντιμετωπίσουν την κρίση, η οποία επηρεάζει πλέον ακόμα και τις πιο εύρωστες γειτονιές.

Το μέλλον του Γιοχάνεσμπουργκ εξαρτάται από τη δυνατότητα των ηγετών του να εφαρμόσουν διαρθρωτικές αλλαγές και να κερδίσουν τη χαμένη εμπιστοσύνη των πολιτών.

Με πληροφορίες από Telegraph και Guardian


Αφήστε ένα μήνυμα

εισάγετε το σχόλιό σας!
παρακαλώ εισάγετε το όνομά σας εδώ