Ένα σύγχρονο εργαλείο διαχείρισης χρέους και οικονομικής επανεκκίνησης
*Του Φώτη Αλεξόπουλου
Ο Ν. 4738/2020 εισήγαγε για πρώτη φορά στην Ελλάδα ένα ενιαίο πλαίσιο ρύθμισης όλων των ιδιωτικών χρεών προς τράπεζες, Δημόσιο, ασφαλιστικά ταμεία και τρίτους προσφέροντας λύσεις τόσο σε φυσικά όσο και σε νομικά πρόσωπα.
Παρά τις επιφυλάξεις που έχουν διατυπωθεί, περιλαμβάνει ορισμένα ουσιαστικά οφέλη για τους δανειολήπτες:
1. Ενιαίος εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών
Ο νόμος καθιέρωσε ένα ενιαίο ψηφιακό εργαλείο μέσω της πλατφόρμας της ΕΓΔΙΧ, όπου ο οφειλέτης μπορεί να αιτηθεί ρύθμιση όλων των χρεών του σε δόσεις.
Η διαδικασία είναι εξωδικαστική, δηλαδή χωρίς δικαστικά έξοδα ή πολύχρονη δικαστική αναμονή.
Παρέχεται αναστολή μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης κατά τη διάρκεια της διαδικασίας.
2. Δεύτερη ευκαιρία για φυσικά πρόσωπα
Ο νόμος εισήγαγε για πρώτη φορά στην Ελλάδα την έννοια της “δεύτερης ευκαιρίας”:
Όποιος πολίτης πτωχεύσει, απαλλάσσεται οριστικά από τα χρέη του μετά από 1 έως 3 χρόνια, ανάλογα με την περίπτωση.
Έτσι, δίνεται η δυνατότητα οικονομικής επανένταξης και νέας αρχής, χωρίς το “βάρος” δια βίου οφειλών.
3. Προστασία ευάλωτων δανειοληπτών
Για τα ευάλωτα νοικοκυριά, προβλέπεται η παροχή κρατικής στέγης μέσω ειδικού φορέα απόκτησης και επαναμίσθωσης κατοικιών.
Ο δανειολήπτης δεν χάνει την κατοικία του, αλλά τη μισθώνει με κρατική επιδότηση για 12 έτη, με δικαίωμα επαναγοράς στο τέλος της περιόδου.
4. Διαφάνεια και προστασία από αυθαιρεσίες πιστωτών
Όλες οι προτάσεις ρύθμισης και οι διαδικασίες εκτελούνται μέσα από ηλεκτρονική πλατφόρμα, με πλήρη ιχνηλασιμότητα.
Ενισχύεται έτσι η διαφάνεια, ενώ περιορίζεται η αυθαιρεσία τραπεζών ή servicers.
5. Συμμετοχή Δημοσίου και Ασφαλιστικών Ταμείων
Για πρώτη φορά, οι οφειλές προς Δημόσιο και ΕΦΚΑ μπορούν να ενταχθούν στην ίδια ρύθμιση με τα τραπεζικά χρέη.
Αυτό εξυπηρετεί ιδιαίτερα επαγγελματίες και μικρές επιχειρήσεις, που συνήθως έχουν πολυδιάσπαρτες υποχρεώσεις.
6. Ταχύτητα και ψηφιοποίηση
Η διαδικασία ολοκληρώνεται ηλεκτρονικά, μειώνοντας σημαντικά τη γραφειοκρατία.
Ο οφειλέτης γνωρίζει εντός εβδομάδων αν υπάρχει συμφωνία ή ανάγκη πτώχευσης.
7. Ενίσχυση της οικονομικής κουλτούρας
Τρόπο τινά, η ύπαρξη ενός σαφούς και προβλέψιμου πλαισίου ρύθμισης χρέους ενισχύει την οικονομική υπευθυνότητα και τη διαφάνεια στη δανειοδότηση, περιορίζοντας τα φαινόμενα στρατηγικών κακοπληρωτών.
Ο «Πτωχευτικός Νόμος» υπόσχεται δεύτερη ευκαιρία, αλλά παραμένει ζητούμενο αν θα προσφέρει πραγματική προστασία στους πολίτες.
Ωστόσο, η εφαρμογή του στην πράξη θα αποδείξει εάν μπορεί να επιφέρει ένα μεικτό θετικό αποτέλεσμα: από τη μια πλευρά να δίνει ευκαιρίες και τέλος , να μην αφήνει σημαντικά κενά προστασίας.
Το ζητούμενο είναι ότι ο Ν. 4738/2020 είναι ένα σύγχρονο εργαλείο διαχείρισης χρέους, εναρμονισμένο με τα ευρωπαϊκά πρότυπα.
Το Ερώτημα που τίθεται είναι εάν η δεύτερη ευκαιρία που υπόσχεται ο νόμος αυτός, θα μπορέσει να υπηρετήσει πραγματικά τον σκοπό της δίκαιης εξυγίανσης και την επανένταξης των πολιτών στην οικονομική ζωή.
Εδώ είναι ευθύνη όλων εμάς των οικονομικών συμβούλων που με κάθε τρόπο θα εμπλακούμε στην διαχείριση της διαδικασίας.
Θα πρέπει να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων με υπευθυνότητα , σαφήνεια και αντικειμενικότητα εφαρμόζοντας στην πράξη τις ευεργετικές διατάξεις του Ν 4738/2020 .
***Φώτης Αλεξόπουλος, Οικονομολόγος – Μέλος του Οικονομικού Επιμελητηρίου της Ελλάδας με ΑΜ: 0140857/99 -Αναλυτής Τοπικής & Περιφερειακής Ανάπτυξης (Περιφερειολόγος)- Πιστοποιημένος Χρήστης της Υπηρεσίας ΓΕΜΗ του Εμπορικού &Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών -Πιστοποιημένος Μέντορας της Γενικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους του Ν 4738/2020