Για το Κρεμλίνο, το θρησκευτικό ζήτημα συνδέεται με ιστορική κυριαρχία, πολιτισμική συνέχεια και επιρροή σε πληθυσμούς π
Η πληροφορία που πλήθος πλέον διεθνών ειδησεογραφικών πρακτορείων δημοσιεύουν, πώς στο υπό συζήτηση αμερικανορωσικό πλαίσιο για την Ουκρανία περιλαμβάνεται επίσημη αναγνώριση ή προστασία των δικαιωμάτων της ρωσικής ορθόδοξης εκκλησίας στην Ουκρανίαφέρνει στο προσκήνιο έναν παράγοντα που η Μόσχα θεωρεί στρατηγικό.
Για το Κρεμλίνο, το θρησκευτικό ζήτημα συνδέεται με ιστορική κυριαρχία, πολιτισμική συνέχεια και επιρροή σε πληθυσμούς που θεωρεί «ομόδοξους».
Η αυτοκεφαλία της ουκρανικής εκκλησίας, η οποία αναγνωρίστηκε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο το 2019, αποτέλεσε για τη Μόσχα ένα κρίσιμο σημείο. Και αυτό διότι η απώλεια της εκκλησιαστικής δικαιοδοσίας ερμηνεύτηκε ως ένδειξη ότι το Κίεβο απομακρύνεται από τον ρωσικό κόσμο, με τον Βλαντίμιρ Πούτιν να επαναλαμβάνει ότι ρωσόφωνοι και πιστοί που διατηρούν δεσμούς με το Πατριαρχείο Μόσχας υφίστανται πιέσεις.
Από πλευράς της, η ουκρανική κυβέρνηση έχει προωθήσει περιορισμούς στη λειτουργία της ουκρανικής εκκλησίας που διατηρεί σχέση με τη Μόσχα, επικαλούμενη ζητήματα ασφάλειας. Η Ρωσία αξιοποίησε αυτή την εξέλιξη, παρουσιάζοντάς την ως απόδειξη ότι πρέπει να εγγυηθεί η προστασία των θρησκευτικών δικαιωμάτων στην Ουκρανία.
Εάν πράγματι στο προτεινόμενο σχέδιο περιλαμβάνεται επίσημος όρος-ρόλος για τη ρωσική ορθόδοξη εκκλησία στην Ουκρανία, τότε το θρησκευτικό σκέλος της σύγκρουσης πρέπει ίσως να αναγνωρισθεί ως εξισου σημαντικό με το εδαφικό.
Είναι σαφές ότι για την Μόσχα το ζήτημα δεν αφορά μόνο τις εκκλησιαστικές δομές, αλλά τη δυνατότητα της να διατηρεί θεσμική παρουσία στο ουκρανικό περιβάλλον την επόμενη μέρα του πολέμου.