Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις σε περίπτωση που η Ουκρανία χάσει την υποστήριξη των ΗΠΑ
Το τελεσίγραφο του Αμερικανού προέδρου, για το ειρηνευτικό σχέδιο των 28 σημείων για την Ουκρανία, το οποίο έθεσε ο ίδιος υπό διαπραγμάτευση λίγο αργότερα υπό το βάρος των αντιδράσεων, παραμένει στην αρχική μορφή του με τη σιωπηλή απειλή που εμπεριέχει να αιωρείται στον αέρα. Αποδεχτείτε το ή αντιμετωπίστε τον κίνδυνο να μείνετε μόνοι σας.
Όταν την Παρασκευή ο Αμερικανός πρόεδρος δήλωσε πως το σχέδιο θα «πρέπει να αρέσει» στον Ουκρανό ομόλογό του, και έχει προθεσμία να το αποδεχθει έως την προσεχή Πέμπτη, ο Ζελένσκι αναγνώρισε τη σκληρή επιλογή σε μια ζοφερή ομιλία προς τον ουκρανικό λαό με το δίλημμα μεταξύ της απώλειας των Ηνωμένων Πολιτειών ως συμμάχου και της υποχώρησης στις ρωσικές απαιτήσεις, τις οποίες καλύπτουν πολλά από τα 28 σημεία.
Η απόρριψη θα ήταν καταστροφική για το Κίεβο, θα έχασε την υποστήριξη των ΗΠΑ σε υλικοτεχνικές υποδομές και πληροφορίες επιδεινώνοντας υπάρχουσες κρίσεις σε μία ήδη προβληματική από σκάνδαλα προεδρία.
Πέρα όμως από αυτά, και πριν από όλα, σύμφωνα με ανάλυση του CNN, θα η απόρριψη θα διακινδύνευε οι ΗΠΑ να γυρίσουν εντελώς την πλάτη τους στη σύγκρουση, να αθετήσουν τις υποσχέσεις για εγγύηση ασφάλειας για την Ουκρανία και να πουν όχι μόνο στον Ζελένσκι αλλά και στους Ευρωπαίους: Είστε μόνοι σας.
Αγωγός όπλων
Η μη απόκτηση αμερικανικών όπλων θα έβλαπτε την Ουκρανία, αλλά όχι τόσο όσο πριν από τρία χρόνια, εξαιτίας και της αλλαγής της φύσης της σύγκρουσης, που έχει φέρει στο προσκήνιο τις μάχες των drones, αφήνοντας σε δευτερεύοντα ρόλο τα συμβατικά όπλα με τον ρόλο του «αγωγού» να τον διαδραματίζει πλέον η Ευρώπη αντί της Αμερικής.
Από την αρχή του πολέμου έως τον Ιούνιο του 2025, η Ευρώπη έχει διαθέσει τουλάχιστον 40 δισεκατομμύρια δολάρια σε στρατιωτική βοήθεια, 5 δισεκατομμύρια δολάρια περισσότερα από τις ΗΠΑ.
Η απώλεια αμερικανικών όπλων θα επηρεάσει περισσότερο από όλα την ουκρανική αεράμυνα, η οποία περιλαμβάνει μπαταρίες Patriot και πυραύλους. Ο Ζελένσκι έχει επανειλημμένα ζητήσει περισσότερη αεράμυνα από τις ΗΠΑ, αλλά οι Patriots είναι σε έλλειψη. Ακόμα κι αν οι ΗΠΑ διακόψουν τη δική τους προμήθεια πυραύλων και ανταλλακτικών, θα μπορούσαν να επιτρέψουν στους Ευρωπαίους και άλλους συμμάχους να συνεχίσουν να βοηθούν.
Τα μεγαλύτερα προβλήματα της Ουκρανίας είναι πιο ουσιαστικά και δεν θα μπορούσαν να επιλυθούν με κανένα αριθμό αμερικανικών αρμάτων μάχης ή πυραύλων. Ο στρατός της έχει κρίση ανθρώπινου δυναμικού. Πολλές μονάδες πεζικού είναι σοβαρά υποστελεχωμένες, αλλά η μείωση της ηλικίας στράτευσης από τα 25 θεωρείται πολιτική νάρκη.
Εάν το Κίεβο απορρίψει το σχέδιο, η υποστήριξη των ΗΠΑ για τη φερεγγυότητά του μπορεί να είναι άλλο ένα θύμα. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο λέει ότι η Ουκρανία χρειάζεται 65 δισεκατομμύρια δολάρια σε δημοσιονομική στήριξη μόνο τον επόμενο χρόνο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αγωνίζεται να συμφωνήσει σε έναν τρόπο να χρησιμοποιήσει τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία ως κάποιο είδος εγγύησης δανείου.
Το σχέδιο των 28 σημείων – έργο του απεσταλμένου του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ και του Ρώσου αξιωματούχου Κιρίλ Ντμιτρίεφ – απειλεί να τινάξει στον αέρα τις λεπτές διαπραγματεύσεις για τη χρήση αυτών των περιουσιακών στοιχείων.
«100 δισεκατομμύρια δολάρια σε παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία θα επενδυθούν σε προσπάθειες ανοικοδόμησης και επενδύσεων στην Ουκρανία υπό την ηγεσία των ΗΠΑ. Οι ΗΠΑ θα λάβουν το 50% των κερδών από αυτό το εγχείρημα».
«Τα παγωμένα ρωσικά κεφάλαια που κατέχονται από την Ευρώπη θα ξεπαγώσουν», επιμένει το σχέδιο – ακόμα κι αν αυτά τα κεφάλαια είναι πέρα από τον έλεγχο των ΗΠΑ και η Ευρώπη δεν συμμετέχει στο σχέδιο.
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν και ο Ντόναλντ Τραμπ κατά τη σύνοδο κορυφής στην Αλάσκα, στις 15 Αυγούστου 2025.
AP
Εγγυήσεις ασφαλείας
Το αμερικανο-ρωσικό σχέδιο (σημείο 5) λέει ότι «η Ουκρανία θα λάβει αξιόπιστες εγγυήσεις ασφαλείας», αλλά δεν προσφέρεται καμία λεπτομέρεια.
Γλώσσα όπως: «Αναμένεται ότι η Ρωσία δεν θα εισβάλει σε γειτονικές χώρες» (σημείο 3) δεν θα εμπνεύσει εμπιστοσύνη στο Κίεβο.
Ορισμένες αναφορές υποδηλώνουν ότι σύμφωνα με ένα παράρτημα του σχεδίου «μια σημαντική, σκόπιμη και διαρκής ένοπλη επίθεση από τη Ρωσική Ομοσπονδία κατά μήκος της συμφωνηθείσας γραμμής εκεχειρίας στο ουκρανικό έδαφος θα θεωρηθεί ως επίθεση που απειλεί την ειρήνη και την ασφάλεια της διατλαντικής κοινότητας».
Το CNN δεν μπόρεσε να επιβεβαιώσει μια τέτοια ρήτρα.
Επιδίωξη, σύμφωνα με το CNN του Ρώσου προέδρου, πριν ακόμα από την έναρξη του πολέμου ήταν ο διαχωρισμός της Ευρώπης από τις ΗΠΑ.
Το σχέδιο των 28 σημείων παραπέμπει στην ημι-αποστασιοποιημένη άποψη αυτής της κυβέρνησης των ΗΠΑ για το ΝΑΤΟ, τον ακρογωνιαίο λίθο της ειρήνης στην Ευρώπη εδώ και 80 χρόνια.
Λέει ότι «θα διεξαχθεί διάλογος μεταξύ της Ρωσίας και του ΝΑΤΟ, με τη μεσολάβηση των Ηνωμένων Πολιτειών», ανταλλάσσοντας τον ρόλο του συμμάχου με έναν ρόλο διαιτητή.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες, μαζί με την Ιαπωνία και τον Καναδά, έφτασαν όσο πιο κοντά μπορούσαν σε μια ευγενική απόρριψη του σχεδίου σε δήλωσή τους το Σάββατο, λέγοντας ότι «απαιτεί πρόσθετη δουλειά».
Πρόσθεσαν ότι «ανησυχούν για τους προτεινόμενους περιορισμούς στις ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας», οι οποίοι θα άφηναν την Ουκρανία ευάλωτη σε επιθέσεις.
Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και Βολοντίμιρ Ζελένσκι
Reuters
Ορισμένοι Ευρωπαίοι πιστεύουν ότι αυτή είναι μια στιγμή κάθαρσης.
«Μας έχουν πει επανειλημμένα και κατηγορηματικά ότι η ασφάλεια της Ουκρανίας, και επομένως η ασφάλεια της Ευρώπης, θα είναι ευθύνη της Ευρώπης. Και τώρα είναι», δήλωσε ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Λιθουανίας Gabrielius Landsbergis στο X Σάββατο.
Η πιθανή απώλεια οπλικών συστημάτων και πληροφοριών – και ο άμεσος αντίκτυπός τους σε ένα πεδίο μάχης που γέρνει σταθερά προς την κατεύθυνση της Μόσχας καθώς και των ενεργειακών προμηθειών της Ουκρανίας – έχει μεγάλη σημασία.
Αλλά ωχριούν σε σύγκριση με την προοπτική ότι η Ουάσιγκτον είναι έτοιμη να ανταμείψει την επιθετικότητα του Πούτιν, να σηκώσει τους ώμους για την κατάληψη του ευρωπαϊκού εδάφους και να αποσπαστεί από την πιο επιτυχημένη συμμαχία για την ειρήνη στη σύγχρονη εποχή.
«Υπάρχει μια μακρά παράδοση μεγάλων δυνάμεων στην Ευρώπη να κάνουν συμφωνίες πάνω από τα κεφάλια μικρότερων χωρών, οδηγώντας σε τρομερά δεινά», γράφει η Anne Applebaum στο Atlantic.
«Το σύμφωνο Μολότοφ-Ρίμπεντροπ με τα μυστικά του πρωτόκολλα, μας έφερε τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η συμφωνία της Γιάλτας μας έδωσε τον Ψυχρό Πόλεμο. Το σύμφωνο Witkoff-Dmitriev, αν ισχύει, θα ταιριάζει ακριβώς σε αυτή την παράδοση», λέει.