Το «δεξί χέρι» του Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο στόχαστρο – Η αποχώρηση του Αντρίι Γερμάκ από το κυβερνητικό σχήμα «ταρακουνά» το Κίεβο εν μέσω του πολέμου με τη Ρωσία
Ο Αντρίι Γερμάκ ήταν μία σταθερή, επιβλητική παρουσία στην κυβέρνηση της Ουκρανίας· μία φιγούρα που φαινόταν αμετακίνητη στη πολιτική σκηνή. Παρά την επιβλητική του παρουσία, μπορεί να μην γινόταν εύκολα αντιληπτός. Ωστόσο, όπου βρισκόταν ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο Γερμάκ συνήθως δεν ήταν μακριά.
Ως διευθυντής του προεδρικού επιτελείου, ο Γερμάκ ασκούσε εξουσία στα υψηλότερα κλιμάκια της κυβέρνησης και είχε φτάσει να εμπιστεύεται να διαπραγματεύεται εκ μέρους της Ουκρανίας σε ειρηνευτικές συνομιλίες με τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπως μεταδίδει το BBC.
Όμως, όσο η επιρροή του αυξανόταν, τόσο αναπτυσσόταν και η δημόσια δυσαρέσκεια για την εξουσία που κατείχε αυτός ο μη εκλεγμένος αξιωματούχος. Η πολιτική του καριέρα διεκόπη ξαφνικά την Παρασκευή (28/11), μερικές ώρες μετά την έφοδο ανδρών του Εθνικού Γραφείου Καταπολέμησης της Διαφθοράς της Ουκρανίας (NABU) και της Ειδικής Εισαγγελίας Καταπολέμησης της Διαφθοράς (SAPO) στο σπίτι του, στο Κίεβο.
Ο Γερμάκ και ο Ζελένσκι συναντήθηκαν για πρώτη φορά το 2011, όταν ο πρώτος ήταν δικηγόρος πνευματικής ιδιοκτησίας και ο δεύτερος τηλεοπτικός παραγωγός.
Μετά τη συνεργασία στην επιτυχημένη προεκλογική εκστρατεία του 2019, ο Γερμάκ έγινε διευθυντής του προεδρικού του επιτελείου. Στάθηκε δίπλα του όταν εκφώνησε τη διάσημη ομιλία «είμαστε ακόμη εδώ», καθώς η Ρωσία ανακοίνωνε την έναρξη της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης», την 24η Φεβρουαρίου 2022.
Καθώς ο Ζελένσκι συγκέντρωνε εξουσία με την πάροδο του χρόνου, ο Γερμάκ αναγνωριζόταν ευρέως ως η δεύτερη ισχυρότερη προσωπικότητα στην Ουκρανία. Φέρεται να βοήθησε στη διαμόρφωση της εξωτερικής πολιτικής και την απομάκρυνση πολιτικών αντιπάλων, ακόμη και τη λήψη αποφάσεων για το πεδίο της μάχης.
Παρά τις ευνοϊκές συνθήκες που απολάμβανε ο Γερμάκ μέσα στο προεδρικό γραφείο, αυτό δεν ίσχυε έξω από τα απότομα τείχη του. Η δική του δημοτικότητα κατέρρεε, όπως σημειώνεται στο δημοσίευμα.
Το σκάνδαλο που «ξεχείλισε» το ποτήρι
Ο Ζελένσκι είχε επιτυχώς αντιμετωπίσει σκάνδαλα διαφθοράς στο παρελθόν, αλλά από τον Ιούλιο αποκαλύπτεται μία αλληλουχία γεγονότων που έχει κλονίσει την τρέχουσα κυβέρνηση, αποδυναμώνοντας τον επικεφαλής του ουκρανικού κράτους πολιτικά κι εν τέλει, κοστίζοντας τον στενότερο συνεργάτη του.
Την εποχή εκείνη, έπεισε το κοινοβούλιο να αφαιρέσει επίσημα την ανεξαρτησία των δύο κρατικών οργανισμών αντί της διαφθοράς και να τους θέσει υπό άμεσο κυβερνητικό έλεγχο. Τότε, υποστήριξε ότι αυτό το μέτρο ήταν απαραίτητο, για να περιοριστεί η ρωσική παρέμβαση. Όμως, το κοινό –όπως και η Ευρωπαϊκή Ένωση– διαφώνησε και αναγκάστηκε σε αναστροφή έπειτα από μαζικές διαδηλώσεις.
Μέχρι το φθινόπωρο, οι οργανισμοί δημοσίευσαν τα πορίσματα μακράς έρευνας, που ενοχοποιούσαν μέλη του στενού κύκλου του Ζελένσκι.
Ανώτερα στελέχη –μεταξύ των οποίων δύο υπουργοί, ένας πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και ένας πρώην επιχειρηματικός εταίρος του Ζελένσκι– κατηγορήθηκαν ότι υπεξαίρεσαν 100 εκατ. δολάρια από δημόσια έργα στον ενεργειακό τομέα.
Σε μία περίοδο που η Ρωσία βομβαρδίζει το ουκρανικό ενεργειακό δίκτυο με πυραύλους και drones πριν από τον τέταρτο χειμώνα πολέμου, εξαναγκάζοντας ολόκληρη τη χώρα να έρχεται αντιμέτωπη με καθημερινές διακοπές ρεύματος, «ξεχείλισε» η οργή του κοινού για αυτές τις κατηγορίες διαφθοράς.
Παρά το γεγονός ότι δεν κατονομάστηκε ως ύποπτος και αρνήθηκε οιαδήποτε εμπλοκή στο σχέδιο, ο Αντρίι Γερμάκ δεν μπόρεσε να αποστασιοποιηθεί. Υπήρχαν υποψίες ότι ίσως γνώριζε κάτι.
Το Σάββατο, οι ερευνητές εξέταζαν αρκετούς φορητούς υπολογιστές και κινητά τηλέφωνα που είχαν κατασχέσει από το σπίτι του, κατά τη διάρκεια της έρευνας, όπως μεταδίδουν τα τοπικά Μέσα ενημέρωσης.
Ο Γερμάκ ηγήθηκε των συνομιλιών της περασμένης εβδομάδας με τον Μάρκο Ρούμπιο στη Γενεύη, εξασφαλίζοντας ορισμένες παραχωρήσεις για την πατρίδα του σε μία ειρηνευτική πρόταση που είχε εκπονηθεί από την Ουάσινγκτον, την οποία πολλοί φοβούνταν ότι ευνοούσε τη Ρωσία.
Οι συνομιλίες θα συνεχιστούν την επόμενη εβδομάδα. Το προεδρικό γραφείο της Ουκρανίας ανέφερε ότι ο υπουργός Άμυνας, Ρουστέμ Ουμέροφ, ηγείται της αντιπροσωπείας που κατευθύνεται στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Αυτό που μένει να αποσαφηνιστεί, είναι εάν αυτή η εξέλιξη θα αποτελέσει έγκαιρη επανεκκίνηση για το Κίεβο, ή ένα πισωγύρισμα, που οδηγεί σε συνολική αποσταθεροποίηση και μάλιστα, εν μέσω μίας κρίσιμης περιόσου για το Ουκρανικό.