Η πρώην ύπατη εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Φεντερίκα Μογκερίνι, επαναπροσδιορίστηκε ως η προβεβλημένη πρύτανης του ευρωπαϊκού Κολλεγίου για την ελίτ των Βρυξελλών, μέχρι που έρευνα για απάτη οδήγησε την αστυνομία του Βελγίου στην πόρτα του σπιτιού της, στο Μπριζ
Άφησε τις μάχες «σώμα με σώμα» της πρώτης γραμμής της ευρωπαϊκής πολιτικής για τους πύργους της ακαδημαϊκής ελίτ, το Κολλέγιο της Ευρώπης. Τώρα, το όνομα της Φεντερίκα Μογκερίνι επιστρέφει στο προσκήνιο, αλλά για λάθος λόγους.
Τα τελευταία πέντε χρόνια, η πρώην ύπατη εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και πρώην αντιπρόεδρος της Κομισιόν αποτελούσε την πρύτανη του Κολλεγίου της Ευρώπης, επιβλέποντας τους κορυφαίους υποψήφιους ευρωκράτες του Μπριζ σαν μία καλοσυνάτη διευθύντρια, με ένα βιβλίο επαφών τόσο μεγάλο, όσο οιονδήποτε ακαδημαϊκό τόμο.
Η βελγική αστυνομία χτύπησε την πόρτα στο Μπριζ και στο ιδιωτικό σπίτι της Μογκερίνι την Τρίτη (02/12), όπως ανέφερε πρώτη η Euractiv, ως μέρος ποινικής έρευνας για φερόμενη κατάχρηση κονδυλίων της Ένωσης που συνδέονται με τη διπλωματική ακαδημία, την οποία διευθύνει από την ίδρυση αυτής, το 2022.
Η Μογκερίνι τέθηκε υπό κράτηση μαζί με τον υψηλόβαθμο αξιωματούχο της Κομισιόν, Στεφάνο Σανίνο κι ένα μέλος του προσωπικού του Κολλεγίου της Ευρώπης. Οι τρεις ανακρίθηκαν με την υποψία απάτης στις δημόσιες προμήθειες, διαφθοράς και εγκληματικής σύγκρουσης συμφερόντων. Μέχρι στιγμής, κανείς δεν έχει κατηγορηθεί. Η αστυνομία πραγματοποίησε έρευνες στα κτήρια του Κολλεγίου, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης και σε αρκετά ιδιωτικά σπίτια.
Τα πρώτα χρόνια, το βήμα σε σοσιαλδημοκράτη υπουργό και το άλμα στην κορυφή της ευρωπαϊκής διπλωματίας
Κατά τη θητεία της Μογκερίνι, από το 2020, επέκτεινε το Κολλέγιο, ανοίγοντας μία νέα πανεπιστημιούπολη στα Τίρανα, προσθέτοντας αυτήν σε εκείνες του Μπριζ και του Νατόλιν της Πολωνίας.
Η πολιτική πορεία της Μογκερίνι άρχισε από την ιταλική Αριστερά: Πρώτα στις νεολαίες, έπειτα ως βουλευτής του Δημοκρατικού Κόμματος και τελικά ως επικεφαλής της ιταλικής διπλωματίας, το 2014.
Διατήρησε το αξίωμα μόλις οκτώ μήνες πριν πραγματοποιήσε ένα απροσδόκητο άλμα στις Βρυξέλλες για να αναλάβει μία από τις τέσσερις ισχυρότερες θέσεις στην Ένωση ως ύπατη εκπρόσωπος για θέματα εξωτερικής πολιτικής.
Ο τότε πρωθυπουργός της Ιταλίας, Ματέο Ρέντσι, προώθησε με ασυνήθιστη σφοδρότητα την τοποθέτηση της Μογκερίνι στις Βρυξέλλες, απορρίπτοντας συμφωνία που θα έκανε τον πολιτικό του αντίπαλο, Ενρίκο Λέτα, πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
Για πέντε χρόνια, υπό τον πρόεδρο της Επιτροπής, Ζαν–Κλοντ Γιούνκερ, ήταν το διπλωματικό πρόσωπο της Ένωσης, εκπροσωπώντας τον θεσμό στις διαπραγματεύσεις για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
Ωστόσο, κατά τη θητεία της έλαβε ανάμεικτες κριτικές τόσο στις Βρυξέλλες, όσο και την Ιταλία. Το «μέτωπο» Ρέντσι την παρουσίαζε κάποτε ως «νέα, Ιταλίδα, ικανή», μόνο για να αλλάξει τόνο το 2019, όταν ο Ρέντσι επεσήμανε ότι «απογοήτευσε βάσει των προσδοκιών που είχαν δημιουργηθεί» και είχε «σχεδόν μηδενικό αντίκτυπο».
Συχνά κατηγορήθηκε ότι ήταν «καλύτερη στη χορογραφία, παρά στη γεωπολιτική». Δυσκολεύτηκε να διαμορφώσει την ευρωπαϊκή πολιτική απέναντι στη Ρωσία και την Ουκρανία, παραμερίστηκε στη Συρία και την κρίση στη Μέση Ανατολή και δεν ξεπέρασε ποτέ πλήρως τη δυσπιστία των ανατολικών κρατών – μελών που τη θεωρούσαν υπερβολικά ήπια απέναντι στη Μόσχα.
Το Κολλέγιο της Ευρώπης, μία θερμοκοιτίδα για ευρωκράτες
Ύστερα, ήρθε η απροσδόκητη δεύτερη πράξη της. Παρ’ ότι δεν είχε μεταπτυχιακό, το 2020 έγινε πρύτανης του Κολλεγίου της Ευρώπης, του ελίτ μεταπτυχιακού ινστιτούτου του Μπριζ και του Νατόλιν που εκπαιδεύει μελλοντικούς ευρωκράτες. Ο διορισμός της ήταν αμφιλεγόμενος, με ερωτήματα για τη διαφάνεια και τον χρόνο λήψης της απόφασης, αλλά κι επειδή δεν είχε ακαδημαϊκή εμπειρία.
Η παρουσία της είχε σημασία. Η Μογκερίνι επένδυσε έντονα στο δημόσιο προφίλ της, προβάλλοντας την εικόνα του «κουλ προσώπου του Κολλεγίου» όπως συνήθιζαν να λένε οι φοιτητές με χιούμορ, άνετη σε σκηνές όπου πολιτική και ακαδημία συγχέονταν.
Υπέγραψε συνεργασίες και εμπορικές συμφωνίες, εγκαινιάζοντας μία νέα πανεπιστημιούπολη στην Αλβανία μαζί με τον Έντι Ράμα και την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Κρατούσε κοντά το βιβλίο επαφών της, ταξιδεύοντας σε όλο τον κόσμο για λογαριασμό του ιδρύματος.
Όμως, η ακαδημαϊκή της εικόνα κατέρρευσε την Τρίτη, όταν συνελήφθη ως ύποπτη για τη «δόλια» δημιουργία της Διπλωματικής Ακαδημίας της Ένωσης, ενός ακόμη «κοσμήματος» στο στέμμα του Κολλεγίου.
Οι Αρχές διερευνούν εάν η EEAS παραβίασε τους κανόνες διαγωνισμού της, κοινοποιώντας πληροφορίες στο Κολλέγιο πριν από την ανάθεση του έργου.
Ύστερα από σχεδόν μία μέρα σιωπής, το Κολλέγιο, που ιδρύθηκε το 1949, εξέδωσε μία λιτή ανακοίνωση, αναγνωρίζοντας τις έρευνες της EPPO στην πανεπιστημιούπολη του Μπριζ, παραλείποντας κάθε αναφορά στη σύλληψη της Μογκερίνι και αφήνοντας τους σαστισμένους φοιτητές να συνθέσουν μόνοι τους την ιστορία.
«Το Κολλέγιο λαμβάνει όλα τα αναγκαία μέτρα για να διασφαλίσει τη συνέχιση των δραστηριοτήτων του», τονίστηκε.