Ο Ολεγκ Αρτέμιεφ απομακρύνθηκε από την αποστολή «Crew-12» μετά από πληροφορίες για πιθανή παραβίαση κανονισμών στις ΗΠΑ
Ένας από τους πιο έμπειρους Ρώσους κοσμοναύτες, ο Ολεγκ Αρτέμιεφ, φέρεται να απομακρύνθηκε από την επόμενη αποστολή της NASA, «SpaceX Crew-12», έπειτα από σοβαρές κατηγορίες περί παραβίασης της αμερικανικής νομοθεσίας ITAR, η οποία αφορά τη διακίνηση ευαίσθητων αμυντικών τεχνολογιών.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα ρωσικών και διεθνών μέσων, ο 54χρονος κοσμοναύτης κατηγορείται ότι φωτογράφισε έγγραφα και τμήματα εξοπλισμού στο κέντρο της «SpaceX» στο Χόθορν της Καλιφόρνια, κατά τη διάρκεια προετοιμασιών για την αποστολή του 2026. Οι εικόνες αυτές φέρεται να μεταφέρθηκαν εκτός εγκαταστάσεων μέσω του προσωπικού του κινητού τηλεφώνου.
Η ρωσική διαστημική υπηρεσία «Roscosmos» ανακοίνωσε επίσημα ότι ο Αρτέμιεφ αποσύρθηκε από το πλήρωμα λόγω «μετάθεσης σε άλλη θέση», ωστόσο άλλες πηγές επιμένουν ότι η αιτία είναι πολύ πιο σοβαρή. Ο κοσμοναύτης αντικαταστάθηκε από τον Αντρέι Φεντιάεφ.
Τι ορίζει το ITAR
Το International Traffic in Arms Regulations – ένα σύνολο αυστηρών αμερικανικών κανονισμών – απαγορεύει την εξαγωγή, κοινοποίηση ή μεταφορά πληροφοριών που αφορούν αμυντικές τεχνολογίες, όπως εξαρτήματα διαστημικών σκαφών και τεχνικά σχέδια. Η παράβασή του μπορεί να επιφέρει μεγάλα χρηματικά πρόστιμα και σε βαριές περιπτώσεις, ακόμη και πολυετείς ποινές κάθειρξης.
Σύμφωνα με το ρωσικό ερευνητικό μέσο «The Insider», έχει ήδη ξεκινήσει διεθνής έρευνα σχετικά με το περιστατικό. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι οι ενέργειες του Αρτέμιεφ έγιναν με σκοπό να ζημιωθούν οι ΗΠΑ, ωστόσο η υπόθεση θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ακόμη και ως κατασκοπεία, αν αποδειχθεί ότι οι φωτογραφίες προορίζονταν για ξένη κυβέρνηση.
Ειδικοί της αεροδιαστημικής βιομηχανίας χαρακτηρίζουν το συμβάν ως «σοβαρή παραβίαση». Ο αναλυτής Γκεόργκι Τρίσκιν δήλωσε ότι «είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς πως ένας τόσο έμπειρος κοσμοναύτης θα μπορούσε να παραβιάσει κατά λάθος τόσο αυστηρούς κανονισμούς».
Ο Αρτέμιεφ είχε συμμετάσχει σε τρεις προηγούμενες αποστολές στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, το 2014, 2018 και 2022, συγκεντρώνοντας συνολικά 560 ημέρες στο διάστημα και οκτώ διαστημικούς περιπάτους. Η αποστολή του 2026 θα ήταν η πρώτη του με την κάψουλα Dragon της «SpaceX».
Ο Όλεγκ Αρτέμιεφ