Οι γύπες γίνονται ξανά οι «καθαριστές» των Καρπαθίων – Το «κλειδί» για ένα τέλειο οικοσύστημα
Εκατό χρόνια μετά την εξαφάνισή τους από την περιοχή, νεαροί γύπες του είδους Gyps fulvus είναι έτοιμοι να επανενταχθούν στα Καρπάθια Όρη της Ρουμανίας. Η πρωτοβουλία αποτελεί μέρος ενός μεγαλόπνοου οράματος για τη δημιουργία του «Ευρωπαϊκού Γέλοουστοουν», ενός Εθνικού Πάρκου στα Καρπάθια, το οποίο φιλοδοξεί να φιλοξενήσει πληθυσμούς άγριας ζωής.
Το σχέδιο ξεκίνησε το 2009 από το Ίδρυμα Foundation Conservation Carpathia (FCC). Στόχος είναι η επανένταξη τριών βασικών ειδών για την αποκατάσταση των τροφικών αλυσίδων, οι οποίες ήδη περιλαμβάνουν τους τρεις μεγαλύτερους θηρευτές της Ευρώπης: τον ευρασιατικό λύγκα, τον λύκο και την καφέ αρκούδα.
Γιατί εξαλείφθηκαν οι γύπες
Με την επιστροφή του βίσωνα, του κάστορα και του γύπα, η περιοχή Φαγκάρας θα αποκτήσει τους τρεις μεγαλύτερους «φύλακές» της. Όπως εξηγούν οι ειδικοί, η επίδραση του κάστορα στα ποτάμια, η δράση του βίσωνα στη χαμηλή βλάστηση και ο καθοριστικός ρόλος του γύπα στα νεκρά ζώα είναι απαραίτητα στοιχεία για τη λειτουργία ενός τέλειου οικοσυστήματος.
Ωστόσο, και τα τέσσερα ιθαγενή ευρωπαϊκά είδη γύπα εξαλείφθηκαν από τα Καρπάθια εδώ και έναν αιώνα. Συγκεκριμένα έπεσαν θύματα διώξεων, απώλειας ενδιαιτημάτων και δηλητηρίασης από μόλυβδο.
Σε συνεργασία με το Vulture Conservation Foundation, το FCC στοχεύει στην επανεισαγωγή του γύπα (Gyps fulvus) απελευθερώνοντας νεαρά πουλιά σε μεγάλες επί τόπου κλούβες, ώστε να εγκλιματιστούν στο νέο τους περιβάλλον. «Αν απελευθερωθούν αμέσως, απλώς θα πετάξουν μακριά και θα πάνε αλλού», δήλωσε ο Christoph Promberger, συνιδρυτής του FCC.
Η ελπίδα από τη Βουλγαρία
Οι γύπες είναι πτωματοφάγοι που διανύουν τεράστιες αποστάσεις. Στη γειτονική Βουλγαρία, το 1986 είχαν απομείνει μόνο τρία ζευγάρια του είδους στην άγρια φύση, αλλά μέχρι το 2016 είχαν σημειώσει μια θριαμβευτική επιστροφή.
Μάλιστα, έχουν καταγραφεί μαυρόγυπες (Aegypius monachus) από τη Βουλγαρία να πετούν στα Όρη Φαγκάρας, γεγονός που ενισχύει την ελπίδα ότι τα πουλιά στη Ρουμανία θα ταξιδεύουν εξίσου ελεύθερα. Το FCC σχεδιάζει να ξεκινήσει με τους γύπες (Gyps fulvus) και να ακολουθήσει η επανεισαγωγή του μαυρόγυπα και του γυπαετού (Gypaetus barbatus).
Μολονότι και τα τρία είδη είναι πτωματοφάγα, ο γυπαετός διαθέτει ένα από τα πιο όξινα στομάχια στο ζωικό βασίλειο και μπορεί να καταπίνει ολόκληρα οστά ζώων για να τραφεί με το μεδούλι. Αυτοί οι «καθαριστές» της φύσης παίζουν ζωτικό ρόλο στην πρόληψη της εξάπλωσης ασθενειών, ανακυκλώνοντας τα θρεπτικά συστατικά στο έδαφος.
Η τοπική κοινωνία στηρίζει το πάρκο
Το 2016, η ρουμανική κυβέρνηση υιοθέτησε ένα μη δεσμευτικό μνημόνιο για την υποστήριξη της δημιουργίας του Εθνικού Πάρκου Όρους Φαγκάρας, το οποίο χαρακτηρίστηκε ως «Ευρωπαϊκό Γέλοουστοουν». Εκτεινόμενο σε 2.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα στο νότιο άκρο των Καρπαθίων, περιλαμβάνει την υψηλότερη κορυφή της Ρουμανίας, το Μολδοβεάνου.
Σήμερα, μόνο περίπου το 1.5% της χερσαίας έκτασης της Ρουμανίας προστατεύεται. Η υποστήριξη για το πάρκο φέρεται να είναι μεικτή μεταξύ των ντόπιων που ασχολούνται με τον οικοτουρισμό, τις επιχειρήσεις σκι και τα συμφέροντα υλοτόμησης. Ωστόσο, αναγνωρίζεται πλέον η ισχυρή δυνατότητα του τουρισμού να βελτιώσει τα μέσα διαβίωσης στην ύπαιθρο.
*Με πληροφορίες από goodnewsnetwork