Οι προκλήσεις της τεχνητής νοημοσύνης και τα αιτήματα των δημιουργών
Τη νέα εταιρική της ταυτότητα παρουσίασε η AUTODIA, κατά τη διάρκεια εκδήλωσης τη Δευτέρα 15 Δεκεμβρίου, αναδεικνύοντας παράλληλα τον σημαίνοντα ρόλο του πνευματικού δικαιώματος στην πολιτιστική δημιουργία, ειδικά σήμερα με τις νέες προκλήσεις της ψηφιακής τεχνολογίας που αντιμετωπίζουν οι πνευματικοί δημιουργοί.
Η ανανεωμένη εταιρική ταυτότητα του Οργανισμού που παρουσιάστηκε, στο πλαίσιο της νέας επικοινωνιακής στρατηγικής που αναπτύσσει δυναμικά, έχει ως στόχο να υπηρετήσει την αποτελεσματική προώθηση των συμφερόντων των δημιουργών, την ενίσχυση της δημιουργικότητας και τον υγιή διάλογο με όλη την αγορά.
Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, παρουσία στελεχών και δημιουργών – μελών Δ.Σ. της AUTODIA, ανακοινώθηκε από τη Γενική Διευθύντρια κα. Μαργαρίτα Παναγιωτοπούλου, η θεαματική άνοδος στα έσοδα του Οργανισμού τα τελευταία επτά χρόνια, καθώς και τα εντυπωσιακά αποτελέσματα της επικείμενης Διανομής Δικαιωμάτων Δεκεμβρίου 2025.
Η κα. Παναγιωτοπούλου αναφέρθηκε στη ραγδαία πρόοδο του ελληνικού Οργανισμού μουσικών πνευματικών δικαιωμάτων, στις μεγάλες συμφωνίες αδειοδότησης που ολοκληρώθηκαν με χρήστες, αλλά και στην καθοριστική σημασία του μοντέλου της συλλογικής διαχείρισης για τους δημιουργούς στο σύγχρονο ψηφιακό οικοσύστημα.
Επιπλέον, κρίσιμα θέματα που αφορούν τα πνευματικά δικαιώματα των συνθετών και των στιχουργών στην ψηφιακή εποχή αναδείχθηκαν από διακεκριμένους δημιουργούς που παραβρέθηκαν στη εκδήλωση: τον συνθέτη και ποιητή Γιάννη Γλέζο -Πρόεδρο Δ.Σ.- τον στιχουργό Ηλία Φιλίππου -Αντιπρόεδρο Δ.Σ.-, τον μουσικοσυνθέτη και παραγωγό Φοίβο -Μέλος Δ.Σ.- και το συνθέτη Θανάση Πολυκανδριώτη – Μέλος Δ.Σ.
από αριστερά: Φοίβος (συνθέτης/στιχουργός/παραγωγός), Γιάννης Γλέζος (συνθέτης), Θανάσης Πολυκανδριώτης (συνθέτης), Μαργαρίτα Παναγιωτοπούλου (Γενική Διευθύντρια AUTODIA), Ειρήνη Σταματούδη (Καθηγήτρια Πανεπιστημίου Λευκωσίας) και μπροστά καθιστός ο Ηλίας Φιλίππου (στιχουργός).
Οι δημιουργοί εξέφρασαν τις αγωνίες τους για το μέλλον της μουσικής δημιουργίας και την απειλή σταδιακής υποκατάστασης των ανθρώπινων έργων με προϊόντα τεχνητής νοημοσύνης. Η κα. Ειρήνη Σταματούδη, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Λευκωσίας (Athens UNIC), αναφέρθηκε στις καταιγιστικές εξελίξεις στις νέες τεχνολογίες που δοκιμάζουν το πνευματικό δικαίωμα σε όλο του το εύρος.
Ανάγκη για νέα ευρωπαϊκή νομοθεσία για τα πνευματικά δικαιώματα και την
TN
Ο Πρόεδρος Δ.Σ. Γιάννης Γλέζος επεσήμανε ότι οι προκλήσεις που
προκύπτουν από την τεχνητή νοημοσύνη και η παντελής έλλειψη σεβασμού
στα δικαιώματα των δημιουργών από τις εταιρίες GenAI, απαιτούν σήμερα,
πιο πολύ από ποτέ, μεγάλη κινητοποίηση, συναίνεση και ομοψυχία από τον
πολιτιστικό και δημιουργικό κλάδο. «Ο νέος Ευρωπαϊκός Νόμος για την
Τεχνητή Νοημοσύνη δυστυχώς δεν έφερε κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα,
όσον αφορά το βασικό τρίπτυχο των διεκδικήσεών μας για διαφάνεια,
αδειοδότηση και αμοιβή. Χρειαζόμαστε μία νέα εξειδικευμένη νομοθεσία για την
αντιμετώπιση των επιπτώσεων των υπηρεσιών τεχνητής νοημοσύνης στο
ευρωπαϊκό δημιουργικό οικοσύστημα, ώστε να μετατρέψουμε τις προκλήσεις
σε ευκαιρίες.», τόνισε ο Έλληνας συνθέτης.
Αντιμετώπιση της απειλής υποκατάστασης των ανθρώπινων έργων με
προϊόντα TN
Από καρδιάς μίλησε ο Ηλίας Φιλίππου σχετικά με τον κίνδυνο
υποκατάστασης της ανθρώπινης μουσικής με περιεχόμενο AI στις
επιχειρήσεις. «Βρίσκομαι στον χώρο του ελληνικού τραγουδιού εδώ και 50
χρόνια, έχω γράψει πάρα πολλά τραγούδια και ζω από τη δουλειά μου. Οι
επιπτώσεις της χρήσης της Τεχνητής Νοημοσύνης, χωρίς άδεια και αμοιβή για
μας τους δημιουργούς, θα είναι καταστροφικές για τα έσοδά μας από τη
δημόσια εκτέλεση μουσικής», τόνισε ο διακεκριμένος στιχουργός.
Την αγωνία του για το μέλλον του επαγγέλματος μοιράστηκε με
δημοσιογράφους ο Φοίβος, ο οποίος επεσήμανε ότι «κάθε μουσικό έργο που
παράγεται εξολοκλήρου με TN θα πρέπει να φέρει ψηφιακό υδατογράφημα για
λόγους διαφάνειας, αλλά και αποφυγής παραπλάνησης των ακροατών»,
συμπληρώνοντας ότι «αίτημα των δημιουργών είναι, επιπλέον, από κάθε
έσοδο που παράγεται από τις πωλήσεις τραγουδιών AI να προκύπτει για τους
δημιουργούς ένα ποσοστό αμοιβής, το οποίο θα καθοριστεί με νόμο.»
Ενίσχυση και προστασία της ελληνικής άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς
Η ουσιαστική ενίσχυση της πολιτιστικής πολυμορφίας στην ψηφιακή εποχή
βρέθηκε στο επίκεντρο της παρέμβασης του Θανάση Πολυκανδριώτη, ο
οποίος δήλωσε ότι οι δημιουργοί διεκδικούν όχι μόνο τα δικαιώματά τους από
τις πλατφόρμες, αλλά και διαφάνεια και ισονομία στον τρόπο ψηφιακής
διανομής του ελληνικού έργου, με ισότιμη πρόσβαση και σεβασμό στην αξία
του. «Ζητούμενο είναι η ουσιαστική ενίσχυση της πολιτιστικής πολυμορφίας
που επιτρέπει σε ειδικά ρεπερτόρια -όπως το ρεμπέτικο, τα παραδοσιακά μας τραγούδια και το λαϊκό ρεπερτόριο- να έχουν θέση και ορατότητα στα διεθνή
κανάλια διανομής. Διότι αυτά τα ρεπερτόρια δεν είναι απλώς μουσικά είδη ·
είναι μνήμη, ιστορία, ταυτότητα. Είναι η ψυχή μας.», κατέληξε ο κ. Πολυκανδριώτης.
Νέα επιχειρηματικά μοντέλα και TN
H καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Λευκωσίας (Athens UNIC) Ειρήνη
Σταματούδη επεσήμανε τα εξής:
«Οι προκλήσεις των νέων τεχνολογιών είναι καταιγιστικές: τα νέα
επιχειρηματικά μοντέλα παροχής περιεχομένου καθιστούν τις πλατφόρμες
βασικούς παίκτες της αγοράς, δημιουργώντας την ανάγκη ανακατανομής του
πλούτου, ώστε οι δημιουργοί να λαμβάνουν μερίδιο. Η παράνομη αντιγραφή
έργων που δε γνωρίζει σύνορα λόγω διαδικτύου, καθίσταται ακόμη πιο εύκολη,
ενώ η πάταξή της ακόμη πιο δύσκολη. Ταυτόχρονα, η τεχνητή νοημοσύνη θέτει
σημαντικά ζητήματα χρήσης έργων, τόσο κατά την εκπαίδευση των
συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης, όσο και κατά την εκφορά του
αποτελέσματος στη βάση εντολών από χρήστες. Το πνευματικό δικαίωμα
δοκιμάζεται σε όλο του το εύρος.»