Η ελληνική οικονομία υπερέβη τις προσδοκίες το 2025, με ρυθμό ανάπτυξης 2%, ξεπερνώντας το 1,5% της ευρωζώνης
Σε μια περίοδο έντονων γεωπολιτικών αναταράξεων και διεθνούς οικονομικής αβεβαιότητας, η Τράπεζα της Ελλάδος υπέβαλε σήμερα στη Βουλή την Ενδιάμεση Έκθεση για τη Νομισματική Πολιτική 2025. Το κείμενο αποτελεί έναν οδικό χάρτη για την ελληνική οικονομία, η οποία εμφανίζει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα, παραμένοντας σε σταθερή τροχιά σύγκλισης με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Μακροοικονομικές προβλέψεις
Η ΤτΕ προβλέπει ρυθμό ανάπτυξης 2,1% για τα έτη 2025, 2026 και 2027, με οριακή επιβράδυνση στο 2% το 2028. Η μεγέθυνση αυτή τροφοδοτείται κυρίως από την ιδιωτική κατανάλωση, τις εξαγωγές και τις επενδύσεις, οι οποίες αναμένεται να ενισχυθούν κατά 7,3% τη διετία 2025-26, χάρη στην απορρόφηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης (RRF).
Στο μέτωπο του πληθωρισμού, η κατάσταση παραμένει σύνθετη. Για το 2025 εκτιμάται στο 2,8%, εξαιτίας της επιμονής των τιμών στις υπηρεσίες, τα ενοίκια και τα τρόφιμα. Αν και προβλέπεται αποκλιμάκωση στο 2,1% το 2026, το 2028 αναμένεται μια εφάπαξ επιτάχυνση στο 2,5% λόγω της ενσωμάτωσης του κόστους των δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων στην ενέργεια.
Το διεθνές περιβάλλον
Η παγκόσμια οικονομία το 2025 επέδειξε απρόσμενη αντοχή, παρά τη στροφή των ΗΠΑ προς τον προστατευτισμό και την επιβολή υψηλών δασμών (κυμαινόμενων μεταξύ 10% και 20%). Η αβεβαιότητα μετριάστηκε εν μέρει από εμπορικές συμφωνίες μεταξύ ΗΠΑ, ΕΕ και Κίνας, ενώ η τεχνητή νοημοσύνη λειτούργησε ως καταλύτης επενδύσεων. Στην ευρωζώνη, ο πληθωρισμός προσεγγίζει τον στόχο του 2%, υποβοηθούμενος από τη μείωση του ρυθμού αύξησης των μισθών και την ανατίμηση του ευρώ.
Τραπεζικός Τομέας
Η ελληνική οικονομία υπερέβη τις προσδοκίες το 2025, με ρυθμό ανάπτυξης 2%, ξεπερνώντας το 1,5% της ευρωζώνης. Η δημοσιονομική εικόνα είναι εξαιρετικά θετική, με το πρωτογενές πλεόνασμα να υπερβαίνει τις προβλέψεις, επιτρέποντας τη λήψη μόνιμων επεκτατικών μέτρων από το 2026. Παράλληλα, ο λόγος του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ συνεχίζει την ταχεία αποκλιμάκωσή του.
Στον χρηματοπιστωτικό τομέα, οι ελληνικές τράπεζες παρουσιάζουν ισχυρά θεμελιώδη μεγέθη, με αυξημένη κερδοφορία και βελτιωμένους δείκτες ρευστότητας. Ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων υποχωρεί, ενώ τα επιτόκια δανεισμού, κυρίως για τις μεγάλες επιχειρήσεις, ακολουθούν πτωτική πορεία. Ιδιαίτερα ενθαρρυντική είναι η επιστροφή των στεγαστικών δανείων σε θετικό πρόσημο για πρώτη φορά μετά το 2010.
Κίνδυνοι, προκλήσεις και προτάσεις πολιτικής
Παρά την πρόοδο, η ΤτΕ προειδοποιεί για καθοδικούς κινδύνους, όπως η γεωπολιτική αστάθεια (Ουκρανία), η κλιματική κρίση και η πιθανή βραδύτητα στην αξιοποίηση του RRF. Οι δομικές προκλήσεις παραμένουν: το επενδυτικό κενό, η δημογραφική κρίση, η έλλειψη προσιτής στέγης και η ανάγκη αλλαγής του παραγωγικού προτύπου.
Οι βασικές προτάσεις πολιτικής περιλαμβάνουν:
-
Ενίσχυση παραγωγικότητας: Μεταρρυθμίσεις στη δικαιοσύνη, μείωση γραφειοκρατίας και αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης.
-
Φορολογικά κίνητρα: Σταθερότητα και κίνητρα για έρευνα και ανάπτυξη (R&D).
-
Αγορά εργασίας και δημογραφικό: Αύξηση της συμμετοχής γυναικών και νέων, επενδύσεις σε παιδικούς σταθμούς και στήριξη νέων οικογενειών.
-
Στεγαστική πολιτική: Απλοποίηση διαδικασιών για την αποδέσμευση αδρανών ακινήτων.
Η ευρωπαϊκή διάσταση
Η Έκθεση καταλήγει ότι οι εθνικές πολιτικές δεν αρκούν. Απαιτείται μια κοινή ευρωπαϊκή στρατηγική (στα πρότυπα των εκθέσεων Letta και Draghi) για την ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης και τη δημιουργία ενός ευρωομολόγου. Η δημιουργία ενός μόνιμου μηχανισμού επενδύσεων, βασισμένου στην εμπειρία του NextGenerationEU, κρίνεται απαραίτητη για τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης.
Στουρνάρας: Να συνεχίσουμε την αξιόπιστη δημοσιονομική πολιτική
Μιλώντας για τους κινδύνους στην ελληνική οικονομία, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος σημείωσε ότι αυτοί «πηγάζουν από τις διαρθρωτικές αδυναμίες, όπως το υψηλό έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, τις στενότητες στην αγορά εργασίας, το δημογραφικό πρόβλημα, την κλιματική αλλαγή και τις φυσικές καταστροφές». Ειδική μνεία έκανε και στα χρόνια προβλήματα που παραμένουν για τη χώρα, όπως «η σχετική γραφειοκρατία στον δημόσιο τομέα και η αργή απονομή δικαιοσύνης».
«Το ζητούμενο για τη χώρα μας είναι να συνεχίσουμε την αξιόπιστη δημοσιονομική πολιτική, να συνεχιστεί η αύξηση των επενδύσεων, όπως είχαμε δει τα προηγούμενα χρόνια, και η συνέχιση των μεταρρυθμίσεων για να βελτιωθεί η παραγωγικότητα», τόνισε ο κ. Στουρνάρας.
Πηγή