Η συνάντηση Τραμπ- Ζελένσκι στο Μαρ-α-Λάγκο δεν άλλαξε ουσιαστικά τα πράγματα, φώτισε ωστόσο κάποιες σημαντικές πτυχές, ενώ δεν υπήρξε καμία μεγάλη αψιμαχία όπως είχε γίνει κατά την διαβόητη συνάντηση στο Οβάλ Γραφείο τον Φεβρουάριο.
Το γεγονός ότι δεν σημειωθηκε οπισθοχώρηση είναι μια νίκη. Δεδομένης της τεταμένης σχέσης του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, αυτό είναι σημαντικό. Η συνάντηση στο Μαρ-α-Λάγκο δεν προώθησε ουσιαστικά τα πράγματα, αλλά ούτε υπήρξε κάποια αναστάτωση όπως είχε γίνει κατά την διαβόητη συνάντηση των δύο ηγετών στο Οβάλ Γραφείο τον Φεβρουάριο.
Υπήρξαν, ωστόσο, μερικά αξιοσημείωτα συμπεράσματα. Πρώτον, οι εκφράσεις του προσώπου του Ζελένσκι. Κατά καιρούς φαινόταν εξοργισμένος – όπως όταν ο Τραμπ υποβάθμισε μια εξαιρετικά σημαντική διαπραγμάτευση μιλώντας για το φαγητό του Mαρ-α-Λάγκο και τη σωματική διάπλαση των στρατηγών του Ουκρανού ηγέτη. Πράγματα που θύμιζαν παιδική χαρά.
Υπήρξε μια αξέχαστη στιγμή όταν η γκριμάτσα του Ζελένσκι εξαφανίστηκε. Σήκωσε τους ώμους του και μετά γέλασε καθώς ο Τραμπ είπε: « Η Ρωσία θέλει η Ουκρανία να πετύχει».
Τι αστοχία από το στόμα του Αμερικανού προέδρου. Δείτε τις πράξεις του Βλαντιμίρ Πούτιν. Ακούστε τα λόγια του. Είναι δύσκολο μερικές φορές να καταλάβει κανείς αν ο Τραμπ είναι απλώς αδαής, αν δεν λαμβάνει υπόψη τις λεπτομέρειες ή αν είναι στην πραγματικότητα στην τσέπη του Πούτιν. Ο Ζελένσκι πιθανώς έχει άποψη, αλλά κατάφερε, απλώς, να διατηρήσει την ευπρέπειά του.
Πέρα από το θέαμα του προσώπου του Ζελένσκι, υπήρχαν και κάποιες άλλες σημαντικές στιγμές – έστω και μόνο επειδή θα λειτουργήσουν ως δείκτες όταν ο Τραμπ αλλάξει τη θέση του, όπως έχει κάνει τόσες πολλές φορές.
Σχετικά με τις εγγυήσεις ασφαλείας των ΗΠΑ, ο Ζελένσκι φάνηκε να είναι καθησυχασμένος ότι η Αμερική του Τραμπ θα παρείχε κάποιο είδος στρατιωτικού υπόβαθρου – για να αντιμετωπίσει μια ανανεωμένη ρωσική επιθετικότητα στο μέλλον. Αλλά κανένας από τους δύο ηγέτες δεν διευκρίνισε πώς θα γινόταν αυτό.
Ουκρανικές πηγές ανέφεραν ότι η δέσμευση του Τραμπ να εκφράσει την υποστήριξή του προς την Ουκρανία με εγγυήσεις ασφαλείας είναι ένα βασικό σημείο (ας μην ξεχνάμε το γεγονός ότι ο Τραμπ το έκανε αυτό πριν από μήνες και στη συνέχεια υπαναχώρησε).
Οι ίδιες πηγές ανέφεραν επίσης ότι η φαινομενική προθυμία του Τραμπ να μεταβεί στην Ουκρανία και να απευθυνθεί στο κοινοβούλιο εκεί, την οποία εξέφρασε για πρώτη φορά, αποτελεί μια θετική δέσμευση. Ας δούμε αν θα το τηρήσει ή αν θα αλλάξει γνώμη ξανά, και αν θα τηρήσει τις εγγυήσεις ασφαλείας.
Η πιο εύγλωττη στιγμή από την περιπετειώδη και συγκεχυμένη συνέντευξη Τύπου προήλθε από τον Ζελένσκι, όταν κατέγραψε την πρόοδο με ποσοστά. Είπε:
- «Ειρηνευτικό σχέδιο 20 σημείων, έχουμε συμφωνήσει στο 90%»
- «Εγγυήσεις ασφαλείας ΗΠΑ-Ουκρανίας, έχουμε συμφωνήσει στο 100%»
- «Έχουμε σχεδόν συμφωνήσει στις εγγυήσεις ασφαλείας ΗΠΑ-Ευρώπης-Ουκρανίας»
Αυτό, λοιπόν, επιβεβαιώνει ότι ο Ζελένσκι έχει αποδεχθεί τις δεσμεύσεις των ΗΠΑ σχετικά με τις εγγυήσεις ασφαλείας, αλλά δείχνει ότι απαιτείται περισσότερη δουλειά για να καθοριστούν ορισμένα στοιχεία στη συνεργασία ασφαλείας ΗΠΑ-Ευρώπης.
Αυτό είναι το κλειδί επειδή περιλαμβάνει την προοπτική ευρωπαϊκών στρατευμάτων επί τόπου στην Ουκρανία. Είναι μια ρωσική κόκκινη γραμμή – και ο Τραμπ το γνωρίζει αυτό. Είναι εύκολο να χαθείς σε όλα αυτά: την πρόοδο, τις θέσεις, τα σχέδια πολλαπλών σημείων και την περιστροφή.
Αλλά πρέπει να έχουμε κατά νου μερικά βασικά πράγματα. Πρώτον, ο Τραμπ μπορεί να θέλει να τελειώσει αυτός ο πόλεμος, αλλά δεν τον νοιάζει πώς θα συμβεί. Δεύτερον, ο Πούτιν δεν έχει δείξει κανένα πραγματικό σημάδι ότι θέλει να τελειώσει ο πόλεμος. Τρίτον, η Ουκρανία δεν θέλει να εξαναγκαστεί σε μια υποτακτική παράδοση.
Πριν από λίγες εβδομάδες, οι Αμερικανοί παρουσίασαν ένα σχέδιο 26 σημείων. Κατέληγε σε μια ρωσική λίστα επιθυμιών. Έκτοτε, οι Ουκρανοί, με τους Ευρωπαίους και σε συντονισμό με τους Αμερικανούς, το έχουν βελτιώσει. Τώρα έχει 20 σημεία και μέσα σε αυτά υπάρχουν πολλές ουκρανικές παραχωρήσεις.
Η Ευρώπη και η Ουκρανία αναμένουν τώρα από τον Τραμπ να επικεντρώσει την πίεση στη Μόσχα και να δεσμεύσει τον Βλαντιμίρ Πούτιν με τρόπο που θα τον κινητοποιήσει. Μην κρατάτε την αναπνοή σας.