Φιλόδοξα και εμπροσθοβαρή σχέδια για την επόμενη τριετία, τα οποία θα εξυγιάνουν πλήρως τους ισολογισμούς τους, θα δημιουργήσουν υψηλή κερδοφορία και θα τις καταστήσουν επενδύσιμες στο τέλος της διαδρομής, εκπονούν οι ελληνικές συστημικές τράπεζες. Τη νέα “σελίδα” γυρίζουν πρώτες η Eurobank και η Εθνική Τράπεζα, ενώ τα σχέδιά τους αναμένεται να συγκεκριμενοποιήσουν στα τέλη του μήνα και οι Alpha Bank και Τράπεζα Πειραιώς.
Η έντονη και πρωτόγνωρη κινητικότητα που αναπτύσσουν οι τράπεζες βάζει τέλος σε μια πολυετή στασιμότητα, εκμεταλλευόμενη τη σταδιακή βελτίωση των οικονομικών συνθηκών και τη διαμόρφωση ενός ευνοϊκότερου θεσμικού και νομικού περιβάλλοντος.
Με κεντρικό άξονα τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, οι δράσεις των τραπεζών στοχεύουν, παράλληλα, στη μετάβασή τους στην ψηφιακή εποχή, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την αλλαγή του μοντέλου λειτουργίας τους τα επόμενα χρόνια. Γύρω από τις δύο αυτές προκλήσεις τα σχέδια των τραπεζών στοχεύουν να αντιμετωπίσουν επίσης το ζήτημα της κερδοφορίας, με αντιστροφή της τάσης των συρρικνούμενων εσόδων, καθώς και της περαιτέρω μείωσης του λειτουργικού κόστους. Τελικό ζητούμενο είναι οι τράπεζες να κερδίσουν ξανά το στοίχημα της εμπιστοσύνης των καταθετών και των πελατών τους, να ανακτήσουν τον παραδοσιακό ρόλο τους στη χρηματοδότηση της οικονομίας, να αποδώσουν σταθερή και αυξανόμενη κερδοφορία στους μετόχους τους και να ξαναβρεθούν με αξιώσεις στην επενδυτική ατζέντα των αγορών.
Οι τελευταίες παρακολουθούν με ενδιαφέρον τις δράσεις που αναλαμβάνουν οι ελληνικές τράπεζες για την “αναβάπτισή” τους, δίνοντας θετική “πρόθεση ψήφου” στην αλλαγή σελίδας που επιχειρείται. Σημειώνεται ότι τα σχέδια που έχουν ξεκινήσει ή θα ξεκινήσουν να υλοποιούν άμεσα οι ελληνικές τράπεζες αφορούν πρωτίστως τη διεθνή επενδυτική κοινότητα σε επίπεδο “bad assets”, δηλαδή μη εξυπηρετούμενων δανείων. Το ενδιαφέρον επενδυτών για τοποθετήσεις στην ελληνική αγορά NPLs είναι ιδιαίτερα αυξημένο, καθώς οι πωλήσεις και τιτλοποιήσεις “κόκκινων” δανείων μέσα στην επόμενη τριετία θα συμβάλουν περισσότερο από το ήμισυ στη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων και στην εξυγίανση των τραπεζικών ισολογισμών. Η θετική “ψήφος” των επενδυτών προς αυτή την κατεύθυνση δίνεται και με την προοπτική της εφαρμογής συλλογικών λύσεων αντιμετώπισης των NPEs (σχέδια ΤΧΣ και ΤτΕ), τις προσδοκίες για την αποδοτικότητα του νέου πλαισίου προστασίας της πρώτης κατοικίας και τις εκτιμήσεις για σταδιακή ανάκαμψη της οικονομίας.
Eurobank
Η Eurobank έδειξε πρώτη τον δρόμο για την ταχύτερη μείωση των “κόκκινων” δανείων μέχρι τα τέλη του 2021, ανακοινώνοντας ένα ευρύτερο σχέδιο μετασχηματισμού της που περνά μέσα από τη συγχώνευση της Grivalia.
Η συγχώνευση της Grivalia αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός των ημερών, ενώ η ολοκλήρωση του εταιρικού μετασχηματισμού της Eurobank στα τέλη του έτους. Η νέα οντότητα που θα δημιουργηθεί από τη συγχώνευση Eurobank-Grivalia θα αποκτήσει δύο θυγατρικές: α) τη νέα Eurobank, χωρίς τα δάνεια βαθιάς καθυστέρησης, ύψους 7,5 δισ. ευρώ (χαρτοφυλάκιο Cairo), στην οποία θα μεταφερθεί όλο το υπόλοιπο ενεργητικό και παθητικό της τράπεζας και ο αναβαλλόμενος φόρος (DTC), και β) την Εταιρεία Ειδικού Σκοπού (SPV), στην οποία θα μεταφερθούν τα δάνεια των 7,5 δισ. ευρώ έναντι των οποίων θα εκδοθούν ομόλογα (τα δάνεια θα βρίσκονται στο ενεργητικό του SPV, τα ομόλογα στο παθητικό του). Η Eurobank Ergasias Α.Ε. (εισηγμένη στο Χρηματιστήριο) θα παραμείνει ως holding με περιουσιακά στοιχεία α) τη νέα εταιρεία και β) την εταιρεία ειδικού σκοπού.
Πέραν της τιτλοποίησης μη εξυπηρετούμενων δανείων (χαρτοφυλάκιο Cairo), το συνολικό σχέδιο εταιρικού μετασχηματισμού περιλαμβάνει επίσης την είσοδο στρατηγικού επενδυτή στην FPS (θυγατρική εταιρεία διαχείρισης NPLs της Eurobank). Ξεκινά, δε, να εκτυλίσσεται “σπονδυλωτά” από την τιτλοποίηση στεγαστικών μη εξυπηρετούμενων δανείων (χαρτοφυλάκιο Pillar, ύψους 2 δισ. ευρώ), που είναι και η πρώτη αντίστοιχη τιτλοποίηση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Στο πλαίσιο αυτό, το ενδιαφέρον για την εξέλιξη της τιτλοποίησης αυτής δεν περιορίζεται στην ελληνική επικράτεια, αλλά παρακολουθείται στενά από αγορές και SSM, με προοπτική να αποτελέσει μοντέλο και για άλλες ευρωπαϊκές αγορές, με πρώτη την Ιταλία.
Σύμφωνα με πληροφορίες του “Κεφαλαίου”, η Eurobank έλαβε πέντε δεσμευτικές προσφορές για το χαρτοφυλάκιο Pillar, και συγκεκριμένα από τους: PIMCO, LoneStar, B2Kapital, Fortress σε συνεργασία με doBank και κοινοπραξία Elliott – Bain – Cerved. Τόσο ο αριθμός όσο και το ύψος των προσφορών, αλλά και η ποιότητα των επενδυτών, κρίνονται ιδιαίτερα ικανοποιητικά από την τράπεζα και επιτρέπουν την επιτυχή υλοποίηση του πλάνου μετασχηματισμού της.
Παράλληλα με τις δεσμευτικές προσφορές για το Pillar, η τράπεζα έλαβε και μη δεσμευτικές προσφορές για το χαρτοφυλάκιο Cairo. Οι πληροφορίες κάνουν λόγο για τέσσερις μη δεσμευτικές προσφορές, εκ των οποίων οι τρεις προέρχονται από τους ενδιαφερόμενους για το Pillar. Μέσα στις επόμενες 2 – 2,5 εβδομάδες η Eurobank θα πρέπει να καλέσει τους ενδιαφερομένους για την υποβολή δεσμευτικών προσφορών. Η υποβολή των δεσμευτικών προσφορών για το Cairo φαίνεται ότι θα κρίνει και το πότε η τράπεζα θα ανακηρύξει τον προτιμητέο επενδυτή για το Pillar. Ειδικότερα, αν η επιλογή του προτιμητέου επενδυτή για το Pillar γίνει άμεσα ή στο τέλος της συναλλαγής και για το χαρτοφυλάκιο Cairo (δηλαδή μέσα στον Ιούλιο), στην περίπτωση που και τα δύο χαρτοφυλάκια καταλήξουν ενιαία σε έναν επενδυτή. Εφόσον στο deal περιληφθεί και η FPS, τότε ο επενδυτής που ενδέχεται να αποκτήσει τις δύο τιτλοποιήσεις και την εταιρεία διαχείρισης NPLs θα λάβει προς διαχείριση δάνεια άνω των 30 δισ. ευρώ.
Ο στόχος του στρατηγικού σχεδίου της Eurobank είναι να επιτύχει μονοψήφιο δείκτη NPE (περίπου 15% στο τέλος του 2019 και κάτω του 10% το 2021) και κέρδη 400-500 εκατ. ευρώ το 2021. Επιπλέον, η Eurobank θα καταστεί η τράπεζα με τα υψηλότερα συνολικά κεφάλαια στην Ελλάδα (με δείκτη συνολικών κεφαλαίων στο 19%).
Εθνική Τράπεζα
Ένα στρατηγικό σχέδιο που κινητοποιεί το σύνολο της Εθνικής Τράπεζας και δίνει λύσεις στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια παρουσίασε στους διεθνείς επενδυτές στο Λονδίνο η διοίκηση της ΕΤΕ. Πρόκειται για ένα πλάνο μετασχηματισμού της τράπεζας σε ορίζοντα τετραετίας, το οποίο στοχεύει στο να αναδείξει την Εθνική, μέχρι το 2022, σε μια άκρως υγιή και κερδοφόρα τράπεζα.
Το πλάνο μετασχηματισμού, που θα υλοποιήσει μια νέα δυναμική ομάδα στο μάνατζμεντ της τράπεζας, προβλέπει μεγάλη στροφή στην ψηφιοποίηση των συναλλαγών, επενδύσεις στην τεχνολογία, εργαλεία σχεδιασμού νέων προϊόντων και επιβράβευση των εργαζομένων αναλόγως με την επίτευξη συγκεκριμένων στόχων.
Η ΕΤΕ θέτει έξι προτεραιότητες για την περίοδο 2019-2022, με κεντρική την εμπροσθοβαρή μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων και στόχο δείκτη NPE περίπου 5% το 2022. Ειδικότερα, τα NPEs αναμένεται να μειωθούν κατά 4,4, δισ. ευρώ το 2019, κατά 2,3 δισ. το 2020, κατά 4,7 δισ. ευρώ το 2021 και 2,9 δισ. το 2022, καταλήγοντας σε 1,7 δισ. ευρώ, από 16 δισ. ευρώ σήμερα. Το πλάνο μείωσης των NPEs θα επιτευχθεί κατά το ήμισυ από πωλήσεις (μέχρι το 2020 θα πωληθούν χαρτοφυλάκια λιανικής, πολύ μικρών επιχειρήσεων και μεγάλων επιχειρήσεων), τιτλοποιήσεις και ρευστοποιήσεις. Στο πλάνο γίνεται λόγος για συναινετικές ρυθμίσεις σε χαρτοφυλάκια στεγαστικής πίστης, για μεγάλες τιτλοποιήσεις στεγαστικών δανείων το 2020-2021 όταν θα έχουν βελτιωθεί περαιτέρω οι συνθήκες στις αγορές, καθώς και για δημιουργία εσωτερικής πλατφόρμας ακινήτων με στόχο την αξιοποίηση των ανακτηθέντων ακινήτων.
Βασική προτεραιότητα του πλάνου μετασχηματισμού της ΕΤΕ είναι η μείωση του κόστους, με στόχο δείκτη κόστους προς έσοδα στο 45%. Η μείωση του κόστους την ερχόμενη τριετία εκτιμάται σε 125 εκατ. ευρώ και προβλέπει μείωση του δικτύου καταστημάτων στην Ελλάδα στα 390, από 460 καταστήματα στα τέλη του 2018. Ο στόχος για τη μείωση του προσωπικού είναι να μειωθεί κατά 20% μέχρι το 2022, περίπου στους 7.150 υπαλλήλους, από περίπου 8.850 στο τέλος του 2018.
Στο σκέλος της λιανικής τραπεζικής η Εθνική θα στοχεύσει σε αύξηση εσόδων (περίπου 30%) και προμηθειών (περίπου 60%) μέσω cross selling. Οι αντίστοιχοι στόχοι στο σκέλος των επιχειρήσεων είναι περίπου 60% και 50%. Η τράπεζα στοχεύει σε χορηγήσεις ύψους 30 δισ. ευρώ στο τέλος του 2022 και καταθέσεις 47,5 δισ. ευρώ.
Ο στόχος για το 2022 είναι η ΕΤΕ να επιτύχει απόδοση ιδίων κεφαλαίων περίπου 11% από αρνητική σήμερα, δείκτη NPE περίπου 5% από 41%, δείκτη κόστους/εσόδων περίπου 45% από 75% και CET 1 περίπου 15% από 16,1%. Η τράπεζα στοχεύει να αντλήσει από τις αγορές 3 δισ. ευρώ με έκδοση ομολόγου Tier ΙΙ.
Alpha Bank
H διοίκηση της Alpha Bank επικεντρώνεται στην επόμενη φάση του επιχειρηματικού της σχεδίου για τη σημαντική μείωση του αποθέματος των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, ενώ προετοιμάζει και ένα πιο λεπτομερές επιχειρηματικό σχέδιο με νέους χρηματοοικονομικούς στόχους, το οποίο αναμένεται στις αρχές του δ’ τριμήνου.
Στόχος της τράπεζας είναι η περαιτέρω μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων κατά 5 δισ. ευρώ, ώστε να υποχωρήσουν στα 16,8 δισ. ευρώ στις 31/12/2019. Η μείωση θα επιτευχθεί κατά 2,8 δισ. ευρώ μέσω πωλήσεων και ρευστοποιήσεων, κατά 1,6 δισ. ευρώ από διαγραφές, ενώ στα 600 εκατ. υπολογίζονται τα δάνεια που θα βγουν από την περίμετρο των μη εξυπηρετούμενων. Την περίοδο Δεκεμβρίου 2019 – Δεκεμβρίου 2021 αναμένεται περαιτέρω μείωση των NPEs κατά 8,8 δισ. ευρώ. Στις 31/12/2021 τα NPEs θα έχουν υποχωρήσει στα 8 δισ. ευρώ και ο δείκτης NPE στο 20%.
Η τράπεζα προετοιμάζει την πώληση δύο χαρτοφυλακίων εξασφαλισμένων NPE το δ’ τρίμηνο, ένα χαρτοφυλάκιο στεγαστικών δανείων 2 δισ. ευρώ και ένα χαρτοφυλάκιο μικρομεσαίων επιχειρήσεων αξίας 1,8 δισ. ευρώ.
Στόχος της διοίκησης της Alpha Bank είναι να μηδενίσει τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια του ομίλου και να επικεντρώσει τις προσπάθειές της στα ανοίγματα υπό ρύθμιση. Το νέο πρόγραμμα ρυθμίσεων που εγκαινίασε η τράπεζα τον Ιούλιο του 2018 “τρέχει” με πολύ θετικά αποτελέσματα. Οι αιτήσεις και η εφαρμογή για αναδιαρθρώσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων έχουν αυξηθεί κατά 70%, ενώ οι αιτήσεις για αναδιαρθρώσεις δανείων που έχουν καταγγελθεί έχουν αυξηθεί κατά 2,4 φορές.
Τράπεζα Πειραιώς
Η διοίκηση της Τράπεζας Πειραιώς εστιάζει στις προσπάθειες για την αναδιάρθρωση και την παροχή νέων δανείων και “τρέχει” διαγωνιστική διαδικασία για την ανάθεση της διαχείρισης του συνόλου σχεδόν των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων της.
Όπως έχει γράψει το “Κ”, ενδιαφέρον έχουν επιδείξει η κοινοπραξία Intrum-PIMCO και το fund Cerberus (αν και οι τελευταίες πληροφορίες θέλουν το ενδιαφέρον του να έχει ατονήσει). Δεν αποκλείεται το σχέδιο της Πειραιώς να περιλάβει και την ανάθεση της διαχείρισης ανακτηθέντων ακινήτων από την τράπεζα. Η ανάθεση διαχείρισης των NPEs θα γίνει με απόσχιση και εισφορά της εσωτερικής διεύθυνσης διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων, που αποτελεί τον “κορμό” της Piraeus Legacy Unit (PLU) σε μια νέα θυγατρική. Αυτή θα υπογράψει με την τράπεζα πολυετή σύμβαση διαχείρισης. Ο προτιμητέος επενδυτής θα αγοράσει το πλειοψηφικό πακέτο της νέας θυγατρικής και η τράπεζα θα διατηρήσει μειοψηφικό ποσοστό σε έναν από τους μεγαλύτερους διαχειριστές NPLs. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, από τη συναλλαγή εκτιμάται ότι η Τράπεζα Πειραιώς θα ενισχύσει τον δείκτη κύριων εποπτικών κεφαλαίων της (CET 1) κατά περίπου 300 εκατ. ευρώ.
Σχετικά με την κεφαλαιακή θέση του ομίλου, η διοίκηση της Τράπεζας Πειραιώς σχεδιάζει να προσθέσει 160-200 μ.β. στον δείκτη κεφαλαίου μέσω της έκδοσης ομολόγου Tier ΙΙ, της βελτιστοποίησης του σταθμισμένου σε κίνδυνο ενεργητικού (RWA), της παραγωγής οργανικών εσόδων και της διαχείρισης κόστους. Η διοίκηση παρακολουθεί διαρκώς την αγορά για την έκδοση του ομολόγου Tier ΙΙ (200-500 εκατ. ευρώ), με το χρονοδιάγραμμα να παραμένει αβέβαιο, αλλά εντός του 2019.
Της Νένας Μαλλιάρα