Όταν οι επενδυτές έκαναν ουρά τον Μάρτιο για να τοποθετήσουν προσφορές σχεδόν 12 δισεκατομμυρίων ευρώ για το νέο ελληνικό ομόλογοσηματοδοτήθηκε μια στροφή στη χώρα που επιστρέφει στην οικονομική αξιοπρέπεια μετά από τρεις διασώσεις του ΔΝΤ σε λιγότερο από μια δεκαετία. Στη συναλλαγή η Ελλάδα τιμολόγησε ένα 10ετές ομόλογο για πρώτη φορά μετά από εννέα χρόνια και συγκέντρωσε 2,5 δισ. ευρώ.
Μετά από χρόνια στα οποία ήταν ο παρίας των κεφαλαιακών αγορών -ως συνέπεια του ρόλου της ως επίκεντρου της κρίσης χρέους της ΕΕ που ξεκίνησε το 2009- η Ελλάδα επιστρέφει προς την διεθνή αξιοπρέπεια.
Η απόδοση του 10ετούς της ομολόγου υποχώρησε μια ποσοστιαία μονάδα μετά την έξοδο από το πρόγραμμα προσαρμογής στα μέσα του 2018, στο 3,3%, έχοντας φτάσει το 40% στην κορύφωση της κρίσης της ευρωζώνης. Οι αποδόσεις υποχωρούν όταν οι τιμές ανεβαίνουν, με τις υψηλές αποδόσεις να αντανακλούν μεγαλύτερη αβεβαιότητα.
Το spread μεταξύ του 10ετούς ελληνικού ομολόγου και του αντίστοιχου 10ετούς -ένας ευρύτερα παρακολουθούμενος δείκτης για την πολιτική ένταση στην ευρωζώνη- υποχώρησε 70 μονάδες βάσης στο 3,3%, με την απόδοση του 10ετους bund να περιφέρεται γύρω από το 0%.
«Είναι αδιαμφισβήτητο πως η Ελλάδα έχει σημειώσει μεγάλη πρόοδο», σημειώνει ο Andrey Kuznetsov, senior portfolio manager της Hermes Investment Management, επικαλούμενος τη βελτίωση στην «δημοσιονομική τροχιά του ισοζυγίου τρέχοντος συναλλαγών και του βάρους του χρέους».
.jpg)
Το ΔΝΤ εκτιμά πως η αναλογία χρέους προς το ΑΕΠ θα μειωθεί φέτος στο 176%, έχοντας κορυφωθεί το 2018 στο 188%. Εν τω μεταξύ, οι προσπάθειες της χώρας να αντιμετωπίσει τις δημόσιες δαπάνες έχουν αποδώσει, παράγονταςπλεονάσματα ρεκόρ.
Η οικονομική βελτίωση βοηθά στη διάσωση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Ελλάδας, που έπιασε πάτο το 2015 και προσπαθεί να επανέλθει στην επενδυτική βαθμίδα. Αν και εξακολουθεί να βρίσκεται στην κατηγορία junk, ωστόσο η Ελλάδα αναβαθμίστηκε και πάλι από τον οίκο αξιολόγησης Moody’s τον Μάρτιο.
Η αγορά χρέους της Ελλάδας έχει επίσης τονωθεί από τις ευρύτερες οικονομικές συνθήκες στην ευρωζώνη, οι οποίες έχουν πυροδοτήσει μια γενική πτώση των αποδόσεων σε όλο το μπλοκ. «Είναι ένα θετικό οικονομικό περιβάλλον για τα spreads γενικότερα, άρα ο κόσμος ψάχνει για τους τίτλους με τις μεγαλύτερες δυνατόν αποδόσεις, και στην αγορά κρατικών ομολόγων αυτοί είναι οι ελληνικοί», δηλώνει ο Seamus Mac Gorain, διαχειριστής χαρτοφυλακίου στην JPMorgan Asset Management.
Εν τούτοις, υπάρχουν ακόμα πολλά που πρέπει να γίνουν. Οι επενδυτές παρακολουθούν τις επερχόμενες εκλογές, που θα πρέπει να διενεργηθούν μέχρι τον Οκτώβριο το αργότερο, οι οποίες όπως σημειώνουν θα μπορούσαν να αποτελέσουν ευκαιρία.
«Συνήθως οι εκλογές δεν πολυαρέσουν στους επενδυτές, όμως σ’ αυτή την περίπτωση έχεις να επιλέξεις μεταξύ αυτής της κυβέρνησης, η οποία έχει ικανοποιήσει τις προσδοκίες, ή της αντιπολίτευσης, η οποία είναι πολύ πιο φιλική προς τις επιχειρήσεις, άρα αναμένεται δυνητικά περιθώριο ανόδου και όχι πτώσης», σύμφωνα με τον Mac Gorain.
_2.jpg)
Ένας άλλος παράγοντας για τους επενδυτές είναι η πρόοδος που σημειώνει η Ελλάδα στον χειρισμό του τραπεζικού της τομέα. Οι ελληνικές τραπεζικές μετοχές υπεραπέδωσαν του μέσου όρου της ευρωζώνης πρόσφατα: ο Δείκτης Τραπεζών στο Χρηματιστήριο της Αθήνας καταγράφει άνοδο 4,7% από τότε που η Ελλάδα ολοκλήρωσε το τρίτο πρόγραμμα διάσωσής της από το ΔΝΤ το περασμένο καλοκαίρι, έναντι ανόδου 1,7% που καταγράφει ο πανευρωπαϊκός τραπεζικός δείκτης Euro Stoxx.
«Η αναλογία των μη εξυπηρετούμενων δανείων στο τραπεζικό σύστημα εξακολουθεί να είναι υψηλή», δηλώνει ο Kuznetsov. «Η Ελλάδα χρειάζεται να αλλάξει τους νόμους για την χρεοκοπία για να διευκολυνθούν οι τράπεζες να κάνουν κατασχέσεις, όμως δεν θα αντιμετωπίσει το θέμα αυτό πριν τις εκλογές».
Ίσως ο πιο ζωτικής σημασίας παράγοντας για την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας είναι η πρόσβασή της στις κεφαλαιαγορές –και αυτός είναι ο λόγος που έχει προχωρήσει με τις πωλήσεις ομολόγων, όχι επειδή χρειάζεται να αντλήσει νέα κεφάλαια.
Τα προγράμματα διάσωσης άφησαν την Ελλάδα να χρωστά περισσότερο από τα δυο τρίτα του εθνικού της χρέους σε δημόσιους φορείς, όπως ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας, το ταμείο διάσωσης της ευρωζώνης. Αυτά τα χρέη είναι μακροχρόνια, με το μεγαλύτερο μέρος τους να ωριμάζει από τα μέσα της δεκαετίας του 2020 και ύστερα, κάτι που ελαφραίνει τις άμεσες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας.
«Η πρόσβαση στις αγορές είναι σημαντικότατη για τους οίκους αξιολόγησης», δήλωσε ο Mac Gorian. «Το σημείο στο οποίο η Ελλάδα δέχθηκε πλήγμα στην πιστοληπτική της αξιολόγηση ήταν όταν έχασε την πρόσβαση στις αγορές, έτσι η ανάκτησή της είναι πολύ σημαντική».
Ωστόσο, ακόμα και οι πιο αισιόδοξοι επενδυτές παραδέχονται πως θα χρειαστούν πολλή υπομονή τα επόμενα χρόνια. «Υπάρχει ακόμα πολύς δρόμος», επισημαίνει ο Mac Gorian. «Το βασικό μας σενάριο είναι πως η οικονομία και οι πιστοληπτικές αξιολογήσεις θα συνεχίσουν να βελτιώνονται, όμως η αναλογία του χρέους προς το ΑΕΠ είναι τόσο υψηλή και η ανάπτυξη σχετικά βραδεία, που θα χρειαστεί πολύ χρόνο».
Η «τρομακτική σαν άλμα bungee-jump» ύφεση που βίωσε η Ελλάδα «πραγματικά υποβάθμισε τον κοινωνικό ιστό και αποθάρρυνε τις επιχειρήσεις και τους ιδιώτες από το να κάνουν επενδύσεις στην οικονομία», σύμφωνα με τον Robert Tipp,chief investment strategist στην εταιρία διαχείρισης κεφαλαίων PGIM Fixed Income. «Ως αποτέλεσμα, η ανάκαμψη ήταν αργή – ήταν ένας δύσκολος δρόμος προς τη θετική ανάπτυξη και (στο μέλλον) θα είναι στο χέρι τους να μην αποξενώσουν (περαιτέρω) τους επενδυτές.».
Ο Tipp είναι κάτοχος ελληνικών ομολόγων όμως παραδέχεται πως είναι μια «εξαιρετικά contrarian» τοποθέτηση. Η θέση της Ελλάδας ως αναπτυγμένη αγορά με πιστοληπτική αξιολόγηση junk σημαίνει πως δεν μπορεί να συμπεριληφθεί στους μεγάλους δείκτες ομολόγων –κάτι που επηρεάζει πολύ τον τρόπο με τον οποίον οι επενδυτές τοποθετούν κεφάλαια.
«Αν η Ελλάδα συνεχίσει να κάνει (οικονομική) πρόοδο, θα επιστρέψει στον κόσμο των επενδύσεων σε δείκτες, όμως αυτό θα μπορούσε να πάρει δυο με πέντε χρόνια», σύμφωνα με τον Tipp. «Σε αυτό το διάστημα (τα ελληνικά spreads) θα παραμείνουν διευρυμένα σε σχέση με τα θεμελιώδη τους ενώ θα προσπαθούν να ανακτήσουν τις βαθμίδες της πιστοληπτικής αξιολόγησης που χρειάζονται προκειμένου να φτάσουν στην επενδυτική βαθμίδα». Αυτό σημαίνει πως οι επενδυτές σε ελληνικά ομόλογα θα επωφεληθούν καθώς η χώρα προχωρά με αργά βήματα προς την επενδυτική βαθμίδα.
«Αυτό το τεράστιο spread έναντι των ομολόγων του πυρήνα της ευρωζώνης είναι πιθανό να εξακολουθήσει να υπάρχει για πολύ καιρό», υποστηρίζει ο Tipp. «Για τους επενδυτές ομολόγων αυτό θα είναι το δώρο που θα συνεχίσει να μοιράζεται.»
Της Kate Allen