Άνδρες του στρατού επιχειρούν, ήδη από την Πέμπτη (12/12), μαζί με τη συνοριοφυλακή για την «αναχαίτιση» μεταναστευτικών-προσφυγικών ροών και διακινητών στον Έβρο, στο πλαίσιο του κυβερνητικού σχεδιασμού για «σφράγισμα» των συνόρων στην ελληνοτουρκική μεθόριο, στη Θράκη.
Στο ίδιο πλαίσιο, με τροπολογία που κατατέθηκε σε νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Άμυνας και ψηφίστηκε την Παρασκευή, θεσμοθετείται Ενιαίος Φορέας Επιτήρησης Συνόρων (ΕΝΦΕΣ) ο οποίος υπάγεται απευθείας στον εθνικό συντονιστή. Βασική αποστολή του ΕΝΦΕΣ θα είναι η άσκηση συντονισμένου ελέγχου και η επιτήρηση των χερσαίων και θαλάσσιων συνόρων της ελληνικής επικράτειας.
Στον Έβρο ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας
Ήδη από το βράδυ της Παρασκευής έως και τις πρώτες πρωινές ώρες του Σαββάτου, ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας και Εθνικός Συντονιστής για τον έλεγχο των συνόρων και το μεταναστευτικό-προσφυγικό Αλκιβιάδης Στεφανής, πραγματοποίησε επιτόπιες έρευνες σε όλο το μήκος της ελληνοτουρκική μεθοριακής γραμμής, στον ποταμό Έβρο – από το βορειότερο τμήμα του νομού μέχρι το Δέλτα του ποταμού.
Συνοδεία των στρατιωτικών διοικήσεων της 16ης και 12ης Μεραρχίας αλλά και του διοικητή του Δ’ Σώματος Στρατού, ο κ. Στεφανής επέβλεψε τα έργα που έχουν ξεκινήσει και ειδικότερα των αποτρεπτικών εμποδίων (συρματοπλέγματα) που έχουν ήδη στηθεί εδώ και λίγες ημέρες στην ευρύτερη περιοχή.
Επισκέφθηκε, ειδικότερα, το νεοσυσταθέν Ενιαίο Κέντρο Ελέγχου – Επιτήρησης Συνόρων (ΕΚΕΕΣ), στη Νέα Βύσσα Ορεστιάδας, όπου ενημερώθηκε για τη λειτουργία του και τις δυνατότητες επιτήρησης.
Τέλος, ο Υφυπουργός Εθνικής Άμυνας επισκέφθηκε το Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ) του Έβρου, όπου συναντήθηκε και συνομίλησε με τη Διοικήτρια.
Οι ζώνες που έχουν ενεργοποιηθεί
«Μπήκε δυνατά και ο στρατός στις περιπολίες με προσωπικό των ΕΠΟΠ (επαγγελματίες οπλίτες), οχήματα και θερμικές κάμερες· πρόκειται για μεγάλη ενίσχυση στο υπάρχον προσωπικό», τόνισε χαρακτηριστικά στην «Καθημερινή» τοπική αστυνομική πηγή. Οι «δυνάμεις αποτροπής» στον Έβρο αναμένεται να ενισχυθούν με επιπλέον 400 συνοριοφύλακες, η διαδικασία πρόσληψης των οποίων έχει αρχίσει και σύμφωνα με τα όσα ανακοίνωσε ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδης κατά την τελευταία επίσκεψή του στην Αλεξανδρούπολη, θα αναπτυχθούν στην παρόχθια περιοχή τον Μάρτιο.
Μια δεύτερη ζώνη έχει ενεργοποιηθεί ήδη στα μετόπισθεν, και συγκεκριμένα στην Εγνατία Οδό, στην οποία δυνάμεις της αστυνομίας θα περιπολούν νυχθημερόν για τον εντοπισμό και τη σύλληψη όσων καταφέρουν να περάσουν από τον Έβρο και κατευθύνονται προς τη Θεσσαλονίκη. Μάλιστα, τέσσερα υπό διαμόρφωση κλειστά προαναχωρησιακά κέντρα, τρία στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη και ένα στην περιοχή της Θεσσαλονίκης, θα δέχονται όσους συλλαμβάνονται ενώ η κυβέρνηση εξετάζει και την επέκταση του συρμάτινου αγκαθωτού φράχτη της Ορεστιάδας σε σημεία της όχθης του ποταμού που η μορφολογία του εδάφους δεν θα το καθιστά ευάλωτο στις πλημμύρες.
Η κυβέρνηση σπεύδει να θωρακίσει, και ει δυνατόν «στεγανοποιήσει» τον Έβρο, εκτιμώντας ότι παρά την έλευση του χειμώνα και την αναμενόμενη άνοδο της στάθμης των υδάτων οι ροές δεν προβλέπεται ότι θα μειωθούν, ενώ και η πίεση από τις τοπικές κοινωνίες είναι μεγάλη. Ο δρόμος του Αιγαίου με τις φουρτουνιασμένες θάλασσες καθιστά ιδιαίτερα επικίνδυνη τη διέλευση, αλλά και όσοι καταφέρουν να αποβιβαστούν σε κάποιο νησί είναι σίγουρο ότι θα εγκλωβιστούν, ενώ εάν μπορέσουν να διαβούν –με υψηλό ρίσκο πάντα– τον Εβρο, ελπίζουν ότι θα παρακάμψουν τα μπλόκα και θα κινηθούν προς το εσωτερικό.
Όπλο του Ερντογάν το Μεταναστευτικό;
Τις ανησυχίες της Αθήνας ότι μπορεί ο Ερντογάν να ενεργοποιήσει το αναίμακτο, πλην πανίσχυρο όπλο των μεταναστευτικών ροών εναντίον της Ευρώπης με πρώτο στόχο την Ελλάδα, εντείνει η αρνητική κλιμάκωση των ελληνοτουρκικών αλλά και των ευρωτουρκικών σχέσεων, με αφορμή τις εξελίξεις στο θέμα της ΑΟΖ με τη Λιβύη.
«Αντί να προκαλέσει θερμό επεισόδιο, έστω μικρό, στο Αιγαίο, θα σπρώξει στον Έβρο χιλιάδες μετανάστες και θα τους πει “περάστε απέναντι και πάτε στην ευχή του Αλλάχ”, οπότε τι κάνουμε εμείς;» έλεγε στην «Καθημερινή» έμπειρος διπλωμάτης με άριστη γνώση των ελληνοτουρκικών.
Ακόμη όμως και αν δεν υπάρξει σκοπούμενη ομοβροντία από την απέναντι πλευρά, η ήδη υφιστάμενη κατάσταση στη Θράκη εμφανίζεται οριακή, με τις τοπικές κοινωνίες να έχουν περιέλθει σε απόγνωση. «Το ποτήρι έχει ξεχειλίσει, δεν αντέχουμε άλλο», λέει στην «Καθημερινή» ο δήμαρχος Σουφλίου Παναγιώτης Καλακίκος, ο δήμος του οποίου βρίσκεται στο μάτι του μεταναστευτικού κυκλώνα. «Η κατάσταση είναι ανεξέλεγκτη. Οι ροές που εισέρχονται παράνομα από το ποτάμι έχουν λάβει τρομακτικές και μη διαχειρίσιμες διαστάσεις. Έχουμε φθορές σε περιουσίες, εισβολή σε σπίτια. Κυκλοφορούν ελεύθερα, έχουν γίνει περισσότεροι από τους μόνιμους κατοίκους στα χωριά, ο κόσμος τρομοκρατείται. Σε δύο περιπτώσεις πρόσφατα μπήκαν σε χορταποθήκες για να ζεσταθούν, άναψαν φωτιά και τις έκαψαν ολοσχερώς» εξηγεί.
Πώς περνούν τα σύνορα
Οι διακινητές κατευθύνουν όσους περνούν το ποτάμι σε όλο του το μήκος, προς τον κεντρικό Έβρο, όπου στην περιοχή του Σουφλίου αρχίζει ο ορεινός όγκος της Ροδόπης. Μέσω των Πομακοχωρίων, κινούνται, χρησιμοποιώντας δασικούς δρόμους, με αυτοκίνητα που τους περιμένουν σε προσυνεννοημένα σημεία στην οροσειρά, παρακάμπτοντας την Εγνατία Οδό και τα αστυνομικά μπλόκα και φτάνουν στην Κομοτηνή ή και την Ξάνθη. Ταυτόχρονα, άλλες ομάδες αποβιβάζονται στις ακτές της Θράκης (Αλεξανδρούπολη, Μαρώνεια, Πόρτο Λάγος κ.α.) με βάρκες και ταχύπλοα που αποπλέουν από τα παράλια της τουρκικής πόλης Αίνος, πίσω από τα σύνορα, και από εκεί διασκορπίζονται, εάν δεν γίνουν αντιληπτοί από τα πληρώματα σκαφών του Λιμενικού που περιπολούν στα ανοιχτά του Θρακικού Πελάγους.
Περιστατικά κλοπών, απειλών, ακόμη και βίαιης αρπαγής αυτοκινήτων για να τα χρησιμοποιήσουν ώστε να απομακρυνθούν από τη μεθόριο ταχύτατα, καταγράφονται καθημερινά σχεδόν τροφοδοτώντας αίσθημα ανασφάλειας και φόβο.
«Οι άνθρωποι εδώ στα χωριά είναι στη συντριπτική τους πλειονότητα υπερήλικες, γιατί οι νέοι έχουν φύγει μετανάστες. Κλειδώνουν τα σπίτια τους μέρα και νύχτα, φοβούμενοι ότι θα μπουν μέσα για να τους ζητήσουν ή και να αρπάξουν ρούχα, φαγητό, αλλά και για να ζεσταθούν. Φοβάμαι ότι θα υπάρξει έκρηξη αγανάκτησης με ακραίες μορφές. Πρέπει να ληφθούν μέτρα για να αντιμετωπιστεί αυτό το φαινόμενο, έχουμε χάσει το ύπνο μας», αναφέρει ο δήμαρχος Σουφλίου.
Πληροφορίες ότι από την τουρκική πλευρά, στην Αδριανούπολη και στην Κεσσάνη, χιλιάδες μετανάστες περιμένουν να περάσουν τον Έβρο, δεν επιβεβαιώνονται. Ούτε όμως χρειάζεται να παραμένουν καθηλωμένοι σε καταυλισμούς οι ενδιαφερόμενοι. Η Κωνσταντινούπολη, όπου καταφθάνουν πολύ εύκολα λόγω κατάργησης της βίζας, αεροπορικώς από το Μαγκρέμπ και άλλες μουσουλμανικές χώρες, δεν απέχει πολύ και η τουρκική στρατοχωροφυλακή στην όχθη του Έβρου σχεδόν πάντα κάνει τα «στραβά μάτια», αν δεν τους διευκολύνει, να μπουν στις βάρκες για την Ελλάδα.
Τραγωδία δίχως τέλος
Oι δύο γυναίκες, γύρω στα είκοσι, αδερφές πιθανότατα, βρέθηκαν παγωμένες και αγκαλιασμένες σε μια φυλλωσιά κοντά στις Φέρες. Η διάγνωση του ιατροδικαστή κ. Παύλου Παυλίδη ήταν θάνατος από υποθερμία. Είχαν περάσει το ποτάμι και «λούφαξαν» για να προφυλαχθούν από το τσουχτερό κρύο που στον Έβρο, λόγω της υγρασίας, γίνεται φονικό ειδικά για εξασθενημένους οργανισμούς.
Φορούσαν από επτά πουλόβερ και πέντε κολάν η καθεμιά για να προφυλαχθούν από το κρύο, αλλά και γιατί οι διακινητές δεν επιτρέπουν χειραποσκευές στις βάρκες. Τρύπωσαν στους θάμνους προφανώς για να ξεκουραστούν και φαίνεται πως αποκοιμήθηκαν. Δεν ξύπνησαν ποτέ. Τις εντόπισαν νεκρές χωρικοί, μέσα στα μουσκεμένα ρούχα τους που αντί να τις προστατεύσουν λειτούργησαν σαν «παγοκύστες», χωρίς κανένα στοιχείο ταυτότητας πάνω τους.
Καθότι έγχρωμες, οι Αρχές εικάζουν ότι έφτασαν από κάποια αφρικανική χώρα και λόγω της μεταξύ τους ομοιότητας πιθανολογούν ότι ίσως ήταν αδερφές.
Άλλοι τέσσερις νεαροί, Αφροασιάτες εκ πρώτης όψεως, αγνώστων στοιχείων, βρέθηκαν την ίδια νύχτα (ξημερώματα της περασμένης Κυριακής) παγωμένοι και αυτοί στον ορεινό όγκο του Έβρου. Πιθανότατα θα υπάρχουν και άλλοι που άφησαν την τελευταία τους πνοή τρυπωμένοι σε κάποιους θάμνους και δεν έχουν βρεθεί, ή κάποιοι που τους κατάπιαν τα νερά του ποταμού. Μόνο που πλέον, είναι τόσο φορτισμένη αρνητικά για τους μετανάστες η ατμόσφαιρα στις κοινωνίες, που τραγικά γεγονότα όπως αυτό αφήνουν πολλούς πολίτες σχεδόν αδιάφορους για άγνωστους συνανθρώπους.