Η πανδημία του κορονοϊού μετρά αρκετούς μήνες, ωστόσο οι επιστήμες του πλανήτη δεν έχουν καταφέρει τον έχουν «αποκρυπτογραφήσει» πλήρως, με όλους εμάς να έχουμε αλλάξει τις συνήθειές μας και γενικά την καθημερινότητά μας, καθώς το μοναδικό όπλο απέναντι σε αυτόν τον φονικό είναι η… πρόληψη.
Μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι αράδες, οι νεκροί στον πλανήτη έχουν ξεπεράσει τους 290.000, με τους επιστήμονες να κρούουν συνεχώς τον κώδωνα του κινδύνου για τον φονικό ιό και να τονίζουν ότι μόλις χαλαρώσουμε ο κορονοϊός θα μας επιτεθεί.
Τα αναπάντητα ερωτήματα για τον φονικό κορονοϊό
Ο δημοσιογράφος Τζέρμαν Λόπεζ του vox.com έθεσε τα «καυτά» ερωτήματα. Και δεν πήρε καθησυχαστικές απαντήσεις.
Ποιος είναι ο πραγματικός αριθμός των ανθρώπων που έχουν προσβληθεί από τον Covid-19;
Είναι ένα από τα ερωτήματα που δεν μπορεί να απαντηθεί και πιθανότατα δεν θα απαντηθεί ποτέ. Έως σήμερα έχουν καταγραφεί περίπου 4.300.000 κρούσματα κορονοϊού σε όλο τον κόσμο με 290.000 άτομα να έχουν χάσει τη ζωή τους. Σύμφωνα με τον αρθρογράφο, υπάρχουν στον κόσμο χιλιάδες κρούσματα και θάνατοι που δεν έχουν εντοπιστεί, εξαιτίας της ιδιομορφίας του ιού. Άλλωστε ένα από τα πολύ μεγάλα προβλήματα στην ακρίβεια των καταγραφών είναι οι ασυμπτωματικοί ασθενείς, οι οποίοι μπορεί να μεταδίδουν τον ιό και να μην το καταλαβαίνουν.
Τήρηση αποστάσεων: Ποια μέθοδος είναι πιο αποτελεσματική;
Το μότο στις περισσότερες χώρες του πλανήτη ήταν «μένουμε σπίτι», καθώς η αποφυγή στενών επαφών επιβράδυνε την εξάπλωση του ιού.
Ωστόσο, δεν είναι σαφές μέχρι ποιο σημείο πρέπει να φτάσουμε για να επιτύχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Η καθηγήτρια βιοστατιστικής στο πανεπιστήμιο της Φλόριδας, Νάταλι Ντιν, παρατηρεί ότι «ο μεγαλύτερος κίνδυνος εντοπίζεται σε εσωτερικούς χώρους, όπου πολλοί άνθρωποι συγκεντρώνονται για παρατεταμένο χρονικό διάστημα». Πέραν αυτού, επικρατεί αβεβαιότητα για την αποτελεσματικότητα οποιουδήποτε άλλου μέτρου, όπως η απαγόρευση συγκεντρώσεων σε εξωτερικό χώρο.
O Αμές Αντάλγια, ανώτερο στέλεχος στο Κέντρο Έρευνας για την Προστασία της Δημόσιας Υγείας Johns Hopkins, ανέφερε: «Εάν μαντρώσεις τον κόσμο μέσα στο σπίτι του για δύο ή τρία χρόνια, πώς θα δουλέψουν οι άνθρωποι για τον βιοπορισμό τους; Πώς θα παραχθούν τα απαραίτητα αγαθά για όλους μας; Πώς θα αντιμετωπιστούν άλλα προβλήματα υγείας; Υπάρχει λοιπόν μια ισορροπία. Η λύση δεν μπορεί να είναι να βάλουμε τέλος στον βιομηχανικό πολιτισμό του ανθρώπου. Διότι, ακριβώς η παραγωγή του εμβολίου για τον κορονοϊό εξαρτάται από αυτό τον βιομηχανικό πολιτισμό»
Πόσο… μεταδίδουν τον ιό τα παιδιά
Κανείς δεν μπορεί να απαντήσει στο συγκεκριμένο ερώτημα κατά τον Μπιλ Χανάζ, επιδημιολόγο του πανεπιστημίου Χάρβαρντ. Στην αρχή, επικράτησε η άποψη ότι τα παιδιά δεν νοσούν από κορονοϊό, ούτε τον μεταδίδουν, ωστόσο αποδείχθηκε ότι ακόμη και βρέφη μπορούν να μολυνθούν από τον ιό. Το καλό είναι, ότι δεν νοσούν τόσο σοβαρά όσο οι μεγαλύτεροι, παρ’ όλα αυτά όμως δεν έχουν κάποιου είδους ανοσία.
Γιατί κάποιες χώρες ή πόλεις απέφυγαν την ανεξέλεγκτη έξαρση της επιδημίας;
Πέρα από τα προφανή, όπως π.χ την έγκαιρη λήψη αυστηρών περιοριστικών μέτρων, οι επιστήμονες διεθνώς προβληματίζονται έντονα, καθώς μελετούν την εξέλιξη της πανδημίας.
Οι παράγοντες και οι μεταβλητές που μπορούν να επηρεάζουν προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο την επιδημιολογική εικόνα είναι αναρίθμητοι, π.χ η ηλικία του πληθυσμού, η πυκνότητα της πόλης, πόσο χρησιμοποιούν οι κάτοικοι τα μέσα μεταφοράς.
Παράγοντας μπορεί να θεωρηθεί ακόμα και η… τύχη. Γι’ αυτό και οι ειδικοί αδυνατούν να καταλήξουν σε πειστικά συμπεράσματα.
Πόσο επηρεάζουν την εξέλιξη της πανδημίας οι καιρικές συνθήκες;
Θεωρητικά, η ζέστη, η ηλιοφάνεια και η υγρασία στην ατμόσφαιρα αποδυναμώνουν τον κορονοϊό. Αν όμως ήταν αρκετά αυτά τα στοιχεία για να τον σταματήσουν, τότε γιατί υπήρξε εκρηκτική αύξηση των θυμάτων σε μέρη όπως η Λουιζιάνα των ΗΠΑ, ο Ισημερινός, η Σιγκαπούρη;
Οι ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι οι υψηλές θερμοκρασίες, η αυξημένη υγρασία και η υπεριώδης ακτινοβολία δεν ευνοούν τη διάδοση του κορονοϊού. Η μεν ζέστη γιατί «λιώνει» το εξωτερικό μέρος του ιού, η υγρασία διότι κάνει τα σωματίδια σιέλου των νοσούντων να βαραίνουν και να πέφτουν στο έδαφος αντί να περιίπτανται στην ατμόσφαιρα και οι ακτίνες UV επειδή, ούτως ή άλλως, έχουν αντισηπτικές ιδιότητες.
Οι μέχρι στιγμής μελέτες βασίζονται κυρίως στην αντίδραση άλλων κορονοϊών -στους οποίους όμως ο άνθρωπος έχει αναπτύξει ήδη αντισώματα.
Είναι ασφαλές να ανοίξουν ξανά οι οργανωμένες παραλίες και τα πάρκα;
Γενικώς ισχύει ότι σε ανοιχτούς χώρους, με ελεύθερη κυκλοφορία αέρα, η διάδοση του ιού περιορίζεται.
Ωστόσο, τίθενται σοβαρά ζητήματα, ως προς τους κανόνες προστασίας. Πόσο κοντά είναι σωστό να έρχονται μεταξύ τους οι λουόμενοι, σε τι απόσταση θα κάθονται οι παρέες στα πάρκα;
Ο συγχρωτισμός μεταξύ αγνώστων, οι γνωριμίες, η όλη λειτουργία των κοινωνικών επαφών σε πολυσύχναστα μέρη, παραμένει ένα υγειονομικό αίνιγμα.
Ο οργανισμός μας θα αναπτύξει μόνιμη ανοσία στον κορονοϊό;
Στο σκοτάδι βρίσκεται, λοιπόν, η επιστήμη και σε αυτό τον τομέα, αδυνατώντας να προσδιορίσει εάν η ανοσία του ιαθέντος ασθενούς διαρκεί ημέρες, μήνες, χρόνια κ.λπ.
Στη σύγχυση σχετικά με τις υποτροπές μπορεί να παίζει ρόλο και η κακή εκτέλεση της αρχικής διάγνωσης. Διότι εάν κάποιος θεωρείται θεραπευμένος ενώ η ίασή του δεν είχε ολοκληρωθεί, τότε δεν τίθεται ζήτημα υποτροπής, αλλά απλώς εξακολούθησης της νόσου. Εάν όμως ο άνθρωπος δεν είναι σε θέση να αναπτύξει ισχυρά και μακρόβια αντισώματα, τότε η επιδημία θα επιστρέψει.
Μπορεί να υπάρξει εμβόλιο μέσα στους επόμενους 12-18 μήνες;
Ορισμένοι επιστήμονες, όπως η η καθηγήτρια βιοστατιστικής στο πανεπιστήμιο της Φλόριδας, Νάταλι Ντιν, είναι αισιόδοξοι: Με τόσο μεγάλη και εντατική προσπάθεια, από τόσο πολλούς φορείς ανά τον πλανήτη, δεν μπορεί, το εμβόλιο θα παρασκευαστεί και θα αρχίσει να χορηγείται μέσα στον επόμενο ένα-ενάμιση χρόνο. Άλλοι πάλι, υποστηρίζουν ότι θα είναι θαύμα να βρεθεί τόσο σύντομα ενώ υπάρχουν κι αυτοί που τονίζουν ότι μπορεί να μην βρεθεί και ποτέ.
Οι διαδικασίες έρευνας, εξέλιξης, δοκιμής κ.λπ. ενός νέου εμβολίου είναι, εκ φύσεώς τους, ιδιαίτερα χρονοβόρες. Κι αυτό έχει να κάνει κυρίως με τη δημόσια ασφάλεια, διότι προτού διατεθεί ένα οποιοδήποτε φάρμακο -πόσο μάλλον ένα εμβόλιο- θα πρέπει να έχει αποκλειστεί, ή τουλάχιστον να είναι εκ των προτέρων γνωστή, κάθε παρενέργειά του.
Θα έχουμε άλλα φάρμακα για τον κορονοϊό;
Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα έρχεται από τον HIV, τον ιό του AIDS: Όχι, δεν έχουμε εμβόλιο. Έχουμε όμως πλέον πάρα πολλά φάρμακα που αντιμετωπίζουν τις χειρότερες συνέπειες και αποτρέπουν το θάνατο του ασθενή. Το ίδιο μπορεί να συμβεί κάλλιστα και με τον Covid-19. Αν δεν μπορούμε -ακόμη- να τον εξολοθρεύσουμε, ίσως εφοδιαστούμε με κάποια όπλα για να δώσουμε τη μάχη εναντίον του, προκαλώντας του φθορές, αναγκάζοντάς τον να απωλέσει την επιθετική του ισχύ.