H αδυναμία του ελληνικού συστήματος τεχνικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης να ανταποκριθεί με επάρκεια στις ανάγκες και απαιτήσεις της εγχώριας αγοράς εργασίας έχει αναπόφευκτες συνέπειες στο επίπεδο και στην ποιότητα απασχόλησης των αποφοίτων του, με συνέπεια να μην αποτελεί ελκυστική επιλογή ούτε για τους νέους ούτε για τις επιχειρήσεις.
Όπως επισημαίνει ο ΣΕΒ στην ειδική έκθεσή του, στην Ελλάδα η ΕΕΚ δεν έχει πετύχει ουσιαστικά, ούτε την ένταξη των αποφοίτων της στην αγορά εργασίας, ούτε την κάλυψη των αναγκών των επιχειρήσεων. Αναπόφευκτα θεωρείται δεύτερη, αν όχι ύστατη επιλογή μετά από χρόνια ποιοτικής και ποσοτικής υποβάθμισης, αλλά και κοινωνικής απαξίωσης.
Ο ΣΕΒ αποδίδει σε επτά λόγους την υστέρηση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης στην χώρα μας. Βασική αιτία η απουσία των επιχειρήσεων από το σχεδιασμό και την οργάνωση της ΕΕΚ, κυρίως στο επίπεδο επιλογής των ειδικοτήτων και καθορισμού του περιεχομένου των προγραμμάτων σπουδών, περιορίζοντας έτσι τη διασύνδεση της παρεχόμενης εκπαίδευσης με τις ανάγκες της οικονομίας και της αγοράς εργασίας και τελικά απομακρύνοντας την ΕΕΚ από την κεντρική θεσμική αποστολή της.
Δημιουργούν ακόμα μεγαλύτερη σύγχυση
Την ίδια στιγμή, οι συνεχείς νομοθετικές αλλαγές, αντί μίας εθνικής στρατηγικής μεταρρύθμισης, ολοκληρωμένης και μακροπρόθεσμης, δημιουργούν ακόμα μεγαλύτερη σύγχυση για τις δυνατότητες που, θεωρητικά, θα μπορούσε να παρέχει. Υπάρχει, επίσης κατακερματισμός των επιμέρους συστημάτων (Επαγγελματικά Λύκεια –ΕΠΑΛ, Επαγγελματικές Σχολές –ΕΠΑΣ, Κέντρα Επαγγελματικής Εκπαίδευσης –ΚΕΕ, Μεταλυκειακό έτος-Τάξη Μαθητείας, ΙΕΚ), απουσία αξιόπιστων εκπαιδευτικών διαδρομών για την απόκτηση αναγνωρισμένων επαγγελματικών προσόντων μεσαίου επιπέδου και η ατελής μεταξύ τους επικοινωνία, που οδηγούν σε διαρκή απαξίωση των σπουδών αλλά και σε δυσλειτουργίες της αγοράς εργασίας.
Δεν είναι τυχαίο ότι η Ελλάδα κατατάσσεται στην τελευταία θέση της ΕΕ-28, όσον αφορά στο ποσοστό απασχόλησης των αποφοίτων της αρχικής ΕΕΚ, ηλικίας 20-34 ετών και μεσαίου επιπέδου εκπαίδευσης, με σημαντική απόκλιση από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (63,1% έναντι 80,5%, το 2018).