Μόνο ως κρίσιμη μπορεί να χαρακτηριστεί η σημερινή μέρα για τις σχέσεις Ελλάδας-Ευρωπαϊκής Ένωσης με την Τουρκία, καθώς ξεκινά το διήμερο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ στο Βερολίνο.
Εκεί θα συζητηθεί η συμπεριφορά της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, οι προκλήσεις και οι απαιτήσεις της καθώς και η στάση που πρέπει να τηρηθεί από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης προκειμένου να διασφαλιστούν τα συμφέροντα της ΕΕ στην ευρύτερη περιοχή.
Ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, ευελπιστούσε πως θα έδινε το «παρών» έχοντας στα χέρια του κυρωμένες από την Βουλή και τις δύο συμφωνίες για τις ΑΟΖ, με Ιταλία και Αίγυπτο, ωστόσο το αίτημα του ΣΥΡΙΖΑ για ονομαστική ψηφοφορία, καθυστέρησε την έγκριση του κειμένου με το Κάιρο.
Από εκεί και έπειτα, αυτό που έχει γίνει γνωστό μέχρι στιγμής είναι πως η Ένωση προσανατολίζεται στο να σκληρύνει την στάση της απέναντι στην Άγκυρα ετοιμάζοντας λίστα κυρώσεων ως φόβητρο απέναντι στις τουρκικές ενέργειες, κάτι που αποκάλυψε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέλιος Πέτσας.
Δυσεπίλυτς γρίφος ωστόσο είναι μέχρι στιγμής η στάση του Βερολίνου με δεδομένο πως η Γερμανία είναι η μόνη χώρα που εμφανίζεται αρνητική στο ενδεχόμενο καταδίκης της Τουρκίας. Αυτό που έχει αλλάξει πάντως τα τελευταία 24ωρα είναι πως το κλίμα φαίνεται να έχει αλλάξει σε έναν βαθμό μετά και το παραλήρημα του Μεβλούτ Τσαβούσογλου στην συνάντηση που είχε με τον Γερμανό ομόλογό του, Χάικο Μάας.
Πέτσας: Σήμερα ανακοινώνονται οι κυρώσεις στην Τουρκία
Ο Στέλιος Πέτσας μιλώντας στο καθιερωμένο briefing προς τους διαπιστευμένους δημοσιογράφους, τόνισε πως οι κατάλογος αυτός θα τεθεί σε ισχύ σε σε περίπτωση που η Τουρκία συνεχίσει τις προκλητικές ενέργειες στην ανατολική Μεσόγειο.
«Σήμερα και αύριο, πραγματοποιείται στο Βερολίνο άτυπη συνεδρίαση του Συμβουλίου των Υπουργών Εξωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε. Στη συνεδρίαση αυτή ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ε.Ε. για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής Ζοζέπ Μπορέλ, θα παρουσιάσει – όπως έχει δεσμευτεί – κατάλογο κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας, στην περίπτωση που συνεχίσει την παραβατικότητα και την προκλητικότητα που αναπτύσσει», είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
Διπλωματικός πυρετός στην ανατολική Μεσόγειο
Την ίδια ώρα, διπλωματικός πυρετός επικρατεί στην Ανατολική Μεσόγειο μετά τις ακραίες προκλήσεις της Τουρκίας και την κατοχύρωση των δικαιωμάτων της Ελλάδας, όπως οι συμφωνίες για την ΑΟΖ και την επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης στο Ιόνιο στα 12 ναυτικά μίλια. Οι παρεμβάσεις Τραμπ αλλά και Μέρκελ.
Το βράδυ της Τετάρτης, είχαμε αιφνιδιαστική τηλεφωνική επικοινωνία Τραμπ-Μητσοτάκη με πρωτοβουλία του Αμερικανού προέδρου. Αμέσως μετά ο Ντόναλντ Τραμπ συνομίλησε και με τον Τούρκο πρόεδρο, Ταγίπ Ερντογάν, ενώ σύμφωνα με τις πληροφορίες αναμένεται την Παρασκευή και η Γερμανίδα καγκελάριος, Άνγκελα Μέρκελ να τηλεφωνήσει τον Ερντογάν.
Στο επίκεντρο των συζητήσεων, όπως έγινε γνωστό, βρέθηκε η αποκλιμάκωση της ελληνοτουρκικής έντασης. Αρχικά ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ τηλεφώνησε στον Κυριάκο Μητσοτάκη προκειμένου να συζητήσουν τις τελευταίες εξελίξεις στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο.
Ο πρωθυπουργός έθεσε το ζήτημα των αποσταθεροποιητικών ενεργειών της Τουρκίας, που βάζουν σε κίνδυνο την ειρήνη και την σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή και δοκιμάζουν τη συνοχή του ΝΑΤΟ.
Η ανακοίνωση του Λευκού Οίκου
Σύμφωνα με ανακοίνωση που εξέδωσε ο Λευκός Οίκος, ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, κατά τη διάρκεια της τηλεφωνικής επικοινωνίας του με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, εξέφρασε την ανησυχία της Ουάσιγκτον για την αυξημένη ένταση μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας, δύο νατοϊκών συμμάχων, στην Ανατολική Μεσόγειο.
«Ο πρόεδρος Τραμπ επαναβεβαίωσε ότι η Ελλάδα και η Τουρκία πρέπει να δεσμευτούν σε διάλογο, ο οποίος είναι ο μόνος δρόμος για την επίλυση των διαφορών τους», αναφέρει ο Λευκός Οίκος. Επίσης, η ανακοίνωση σημειώνει ότι οι δύο ηγέτες συζήτησαν σημαντικά διμερή και περιφερειακά θέματα.
Αξίζει να επισημάνουμε πως η επικοινωνία των δύο ηγετών έγινε με ειδική κρυπτογραφημένησυσκευή της Πρεσβείας των ΗΠΑ.
Αναμφισβήτητα, η κίνηση του Αμερικανού προέδρου να τηλεφωνήσει στον Έλληνα πρωθυπουργό επιβεβαιώνει πως οι εξελίξεις στην ανατολική Μεσόγειο απασχολούν πλέον σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο, με την Ουάσινγκτον να εκφράζει με τον πιο επίσημο τρόπο την έντονη ανησυχία για την κλιμάκωση της έντασης μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας.
Η επικοινωνία με Ερντογάν
Αμέσως μετά ο Αμερικανός Πρόεδρος είχε τηλεφωνική επικοινωνία και με τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας, συζητήθηκαν περιφερειακά ζητήματα και κυρίως οι εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Ο Τούρκος πρόεδρος δήλωσε πως η Τουρκία επιθυμεί μείωση της έντασης στην περιοχή και πως είναι υπέρ του διαλόγου.
Δημοσιεύματα τουρκικών ΜΜΕ αναφέρουν ωστόσο πως ο Ερντογάν υπέδειξε την Ελλάδα στον Τραμπ, ως υπαίτια για την κρίση, ζητώντας του να στραφεί προς την Αθήνα για αποκλιμάκωση.
Το ανοιχτό μικρόφωνο Μπορέλ
Την ίδια ώρα η Γερμανίδα υπουργός Άμυνας και ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική εν αγνοία τους καταγράφηκαν από τα ανοιχτά μικρόφωνα που ήταν μπροστά τους να συζητούν για τα ελληνοτουρκικά.
- Μπορέλ: Πώς ήταν;
- Κάρενμπαουερ: Δύσκολα. Λίγο πιο ομαλά με την ελληνική πλευρά, αλλά πολύ δύσκολα με την τουρκική πλευρά.
- Μπορέλ: Οι Τούρκοι είναι πολύ εκνευρισμένοι με τη συμφωνία Ελλάδας-Αιγύπτου.
- Κάρενμπαουερ: Ναι, ναι.
- Μπορέλ: Θεωρούν ότι οι Ελληνες δεν είναι αξιόπιστοι.
- Κάρενμπαουερ: Πιστεύω ότι θα υπάρξει τηλεφωνική επικοινωνία Άνγκελα Μέρκελ με Ερντογάν την Παρασκευή.
Σε δηλώσεις της στους δημοσιογράφους, η κ. Καρενμπάουερ δήλωσε ότι η ελληνοτουρκική κρίση δεν είναι μόνο θέμα των δυο χωρών, αλλά «μας άφορα όλους την ΕΕ και το ΝΑΤΟ».
«Η Γερμανία προσπαθεί να μεσολαβήσει και να δρομολογήσει πολιτική λύση. Πρόκειται για σύνθετα ζητήματα, δεν λύνονται από τη μια στιγμή στην άλλη. Με τους κ. Παναγιωτόπουλο και (τον κύπριο υπουργό Άμυνας) Πετρίδη συμφωνήσαμε στην ανάγκη αποκλιμάκωσης» πρόσθεσε η υπουργός Άμυνας.
Για τις τουρκικές κυρώσεις η ΕΕ επιμένει ότι «όλες οι επιλογές βρίσκονται στο τραπέζι» κατά τη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών, της οποίας θα προεδρεύει ο Μπόρελ. Κάτι τέτοιο περιλαμβάνει κυρώσεις που στοχεύουν στην αλλαγή της πορείας της Τουρκίας, αλλά και σε άλλα πολιτικά «μαστίγια και καρότα».
Σύμφωνα με πληροφορίες, ένα κράτος – μέλος, που δεν κατονομάζεται πρότεινε την ανάκληση του καθεστώτος χώρας υποψήφιας για ένταξη στην ΕΕ στην Τουρκία. Η άτυπη συνόδος των υπουργών Εξωτερικών πραγματοποιείται την Πέμπτη, αλλά κυρώσεις αναμένονται στη σύνοδο του Σεπτεμβρίου.