Μισοφωνία Επιστήμη: H μισοφωνία είναι μια πραγματική διαταραχή και μια διαταραχή που θέτει σε σοβαρό κίνδυνο τη λειτουργικότητα, την κοινωνικοποίηση και τελικά την ψυχική υγεία. Ακούτε το σύζυγό σας να αναπνέει κοντά σας και αμέσως θυμώνετε. Το 6χρονο παιδί σας χασμουριέται και αυτό σας προκαλεί την αντίδραση μάχης ή φυγής. Αποφεύγετε τα εστιατόρια επειδή δεν αντέχετε τον ήχο του μασήματος. Ήχοι που οι άλλοι άνθρωποι δεν φαίνεται καν να προσέχουν, σας εξοργίζουν. Μπορεί να έχετε μισοφωνία.
Τι είναι η μισοφωνία;
Τα άτομα με μισοφωνία επηρεάζονται συναισθηματικά από κοινούς ήχους – συνήθως αυτούς που κάνουν οι άλλοι, και συνήθως αυτούς στους οποίους οι άλλοι άνθρωποι δεν δίνουν σημασία. Τα παραπάνω παραδείγματα (αναπνοή, χασμουρητό ή μάσημα) δημιουργούν μια αντίδραση μάχης ή φυγής που πυροδοτεί θυμό και επιθυμία διαφυγής.
Η μισοφωνία έχει μελετηθεί ελάχιστα και δεν γνωρίζουμε πόσο συχνή είναι. Επηρεάζει κάποιους χειρότερα από άλλους και μπορεί να οδηγήσει σε απομόνωση, καθώς τα άτομα που πάσχουν από αυτήν την κατάσταση προσπαθούν να αποφύγουν αυτούς τους ήχους που πυροδοτούν το έντονο συναίσθημά τους.
Οι άνθρωποι που πάσχουν από μισοφωνία συχνά νιώθουν αμηχανία και δεν την αναφέρουν στους ειδικούς υγειονομικής περίθαλψης – άλλωστε, οι ίδιοι οι γιατροί πολλές φορές δεν γνωρίζουν καν το φαινόμενο. Παρ’ όλα αυτά, η μισοφωνία είναι μια πραγματική διαταραχή και μια διαταραχή που θέτει σε σοβαρό κίνδυνο τη λειτουργικότητα, την κοινωνικοποίηση και τελικά την ψυχική υγεία. Η μισοφωνία εμφανίζεται συνήθως γύρω στην ηλικία των 12 ετών και πιθανότατα επηρεάζει περισσότερους ανθρώπους απ’ ό,τι αντιλαμβανόμαστε.
Τι προκαλεί τη μισοφωνία;
Νέες έρευνες έχουν αρχίσει να εντοπίζουν τα αίτια της μισοφωνίας. Μια βρετανική ερευνητική ομάδα μελέτησε 20 ενήλικες με μισοφωνία και 22 χωρίς αυτή. Όλοι τους βαθμολόγησαν τη δυσάρεστη αίσθηση διαφόρων ήχων, συμπεριλαμβανομένων κοινών ήχων που πυροδοτούν τη μισοφωνία (φαγητό και αναπνοή), καθολικά ενοχλητικών ήχων (από το κλάμα των μωρών και τις κραυγές των ανθρώπων) και ουδέτερων ήχων (όπως η βροχή). Όπως ήταν αναμενόμενο, τα άτομα με μισοφωνία αξιολόγησαν τους κοινούς ήχους του φαγητού και της αναπνοής ως ιδιαίτερα ενοχλητικούς, ενώ τα άτομα χωρίς μισοφωνία όχι. Και οι δύο ομάδες αξιολόγησαν περίπου το ίδιο δυσάρεστα το κλάμα των μωρών και τις κραυγές των ανθρώπων, όπως και τους ουδέτερους ήχους. Αυτό επιβεβαίωσε ότι τα μισοφωνικά άτομα επηρεάζονταν μεν πολύ περισσότερο από συγκεκριμένους ήχους ενεργοποίησης, αλλά δεν διαφέρουν πολύ από τους άλλους όσον αφορά άλλους τύπους ήχων.
Οι ερευνητές παρατήρησαν επίσης ότι τα άτομα με μισοφωνία εμφάνιζαν πολύ μεγαλύτερα σωματικά σημάδια στρες (αυξημένη εφίδρωση και καρδιακό ρυθμό) στους κοινούς ήχους του φαγητού και της αναπνοής από ό,τι τα άτομα χωρίς μισοφωνία. Δεν βρέθηκε σημαντική διαφορά μεταξύ των ομάδων για τους ουδέτερους ήχους ή τους ενοχλητικούς ήχους του κλάματος ενός μωρού ή των ανθρώπων που ουρλιάζουν.
Η επιστήμη του εγκεφάλου πίσω από τη διαταραχή
Το σημαντικό εύρημα της ομάδας εντοπίστηκε σε ένα τμήμα του εγκεφάλου που παίζει ρόλο τόσο στον θυμό όσο και στην ενσωμάτωση εξωτερικών εισροών (όπως οι ήχοι) σε εισροές από όργανα όπως η καρδιά και οι πνεύμονες: τον πρόσθιο νησιωτικό φλοιό (AIC). Χρησιμοποιώντας σαρώσεις fMRI για τη μέτρηση της εγκεφαλικής δραστηριότητας, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο AIC προκαλούσε πολύ μεγαλύτερη δραστηριότητα σε άλλα μέρη του εγκεφάλου κατά τη διάρκεια των ήχων που πυροδοτούσαν τη μισοφωνία για τα άτομα με μισοφωνία σε σχέση με την ομάδα ελέγχου.
Συγκεκριμένα, ενεργοποιήθηκαν τα τμήματα του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνα για την μακρόχρονη μνήμη, τον φόβο και άλλα συναισθήματα. Αυτό είναι λογικό, δεδομένου ότι τα άτομα με μισοφωνία έχουν έντονες συναισθηματικές αντιδράσεις σε κοινούς ήχους- το πιο σημαντικό είναι ότι αποδεικνύει ότι αυτά τα μέρη του εγκεφάλου είναι αυτά που ευθύνονται για την εμπειρία της μισοφωνίας.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν επίσης μαγνητικές τομογραφίες ολόκληρου του εγκεφάλου για να χαρτογραφήσουν τους εγκεφάλους των συμμετεχόντων και διαπίστωσαν ότι τα άτομα με μισοφωνία έχουν υψηλότερες ποσότητες μυελίνης. Η μυελίνη είναι μια λιπαρή ουσία που τυλίγεται γύρω από τα νευρικά κύτταρα στον εγκέφαλο για να παρέχει ηλεκτρική μόνωση, όπως η μόνωση σε ένα καλώδιο. Δεν είναι γνωστό αν η επιπλέον μυελίνη είναι αιτία ή αποτέλεσμα της μισοφωνίας και της ενεργοποίησης άλλων περιοχών του εγκεφάλου.
Τα καλά νέα είναι ότι αν και η μισοφωνία αποτελεί μια σχετικά άγνωστη διαταραχή, υπάρχουν θεραπευτικές επιλογές για όποιον θέλει να διαχειριστεί τα συμπτώματα. Για παράδειγμα, η ακουστική απόσπαση της προσοχής (με λευκό θόρυβο ή ακουστικά) και η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία έχουν δείξει κάποια επιτυχία στη βελτίωση της λειτουργικότητας.