Δεκάδες χώρες ανά τον πλανήτη, αντιμετωπίζουν σοβαρές ελλείψεις οξυγόνου λόγω της αύξησης των κρουσμάτων Covid-19, γεγονός που απειλεί να προκαλέσει την «ολική κατάρρευση» των συστημάτων υγείας.
Νέα στοιχεία αποκαλύπτουν ότι το Νεπάλ, το Ιράν και η Νότια Αφρική βρίσκονται μεταξύ των 19 χωρών που κινδυνεύουν περισσότερο να ξεμείνουν απο οξυγόνο, καθώς τα αυξανόνενα κρούσματα κορονοϊού οδηγούν τα συστήματα υγείας στο χείλος της καταστροφής.
Το Γραφείο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας ανέλυσε τα δεδομένα που παρείχε ο Συνασπισμός Every Breath Counts, η ΜΚΟ Path και την Πρωτοβουλία Πρόσβασης στην Υγεία του Ιδρύματος Κλίντον (CHAI) για να βρουν τις χώρες που κινδυνεύουν περισσότερο από έλλειψη οξυγόνου. Μελέτησε επίσης δεδομένα σχετικά με τα παγκόσμια ποσοστά εμβολιασμού.
Δεκαεννέα χώρες στον κόσμο «δεν μπορούν να αναπνεύσουν»
Δεκαεννέα χώρες σε όλο τον κόσμο, ανάμεσά τους η Ινδία, η Αργεντινή, το Ιράν, το Νεπάλ, οι Φιλιππίνες, η Μαλαισία, το Πακιστάν, η Αργεντινή, η Κόστα Ρίκα, ο Ισημερινός και η Νότια Αφρική – θεωρείται ότι βρίσκονται στην «κόκκινη λίστα», μετά την καταγραφή τεράστιων αυξήσεων στη ζήτηση οξυγόνου από τον Μάρτιο – αύξηση τουλάχιστον 20 %- ενώ έχουν εμβολιάσει λιγότερο από το 20% των πληθυσμών τους.
Υπάρχουν ανησυχίες ότι κι άλλες ασιατικές χώρες όπως το Λάος κινδυνεύουν, και αφρικανικές χώρες, όπως η Νιγηρία, η Αιθιοπία, το Μαλάουι και η Ζιμπάμπουε, οι οποίες έχουν λιγότερο προηγμένα συστήματα παροχής οξυγόνου, πράγμα που σημαίνει ότι η παραμικρή αύξηση στη ζήτηση θα μπορούσε να δημιουργήσει τεράστια προβλήματα.
Πολλές από αυτές τις χώρες αντιμετώπιζαν έλλειψη οξυγόνου πριν από την πανδημία, λέει ο Leith Greenslade, συντονιστής του συνασπισμού Every Breath Counts. Η επιπλέον ζήτηση ωθεί τα συστήματα υγείας στα όριά τους.
Ο «κόσμος δεν ξύπνησε απο όσα είδε στην Βραζιλία»
«Η κατάσταση πέρυσι, και πάλι τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους στη Βραζιλία και το Περού, έπρεπε να γίνει η κλήση αφύπνισης για την ανθρωπότητα», προσθέτει. «Αλλά ο κόσμος δεν ξύπνησε. Θα έπρεπε να ξερουμε τι θα συμβει στην Ινδία αφού είδαμε τι συνέβη στη Λατινική Αμερική. Και τώρα κοιτάζοντας την Ασία, πρέπει να γνωρίζουμε ότι αυτό θα συμβεί σε μερικές από τις μεγάλες πόλεις της Αφρικής»
«Αναμένουμε την πλήρη κατάρρευση των συστημάτων υγείας, ειδικά σε χώρες με πολύ εύθραυστα συστήματα» προειδοποιεί με τη σειρά του ο Ρόμπερτ Ματίρου, ο οποίος προεδρεύει της ειδικής ομάδας έκτακτης ανάγκης για το οξυγόνο Covid-19.
Νοσοκομεία στην Ινδία έχουν αναφέρει σημαντικές ελλείψεις οξυγόνου, καθώς η χώρα «γονατίζει» από το δεύτερο κύμα της πανδημίας. Μέχρι τα μέσα Μαΐου, η Ινδία χρειαζόταν επιπλέον 15,5 εκατομμύρια κυβικά μέτρα οξυγόνου την ημέρα μόνο για ασθενείς Covid-19, 14 φορές τουλάχιστον περισσότερο από αυτό που χρειαζόταν τον Μάρτιο, σύμφωνα με την ανάλυση που δημοσιεύεται στον Guardian.
Ωστόσο, οι ειδικοί ανησυχούν για τους γείτονες της Ινδίας – το Πακιστάν, το Νεπάλ, το Μπαγκλαντές, τη Σρι Λάνκα και τη Μιανμάρ –χώρες που βασίζονται σε οξυγόνο και εξοπλισμό από την Ινδία.
Η αυξανόμενη ανάγκη για οξυγόνο ασκεί πίεση στα συστήματα υγείας, την οποία αδυνατούν να καλύψουν και πλέον βλέπουμε θανάτους ασθενών λένε οι ειδικοί. Η κατάσταση αυτή θα συνεχίζεται κάθε εβδομάδα, κάθε μήνα, καθώς η διάθεση των εμβολίων καθυστερεί.
Τι γίνεται με την παραγωγή οξυγόνου
Αρκετές χώρες έχουν ζητήσει από εταιρείες που παράγουν υγρό οξυγόνο να εκτρέπουν προϊόντα από τους βιομηχανικούς πελάτες τους στα νοσοκομεία. Το ιατρικό οξυγόνο αποτελεί μόλις το 1% της παγκόσμιας παραγωγής υγρού οξυγόνου.
Ωστόσο, στοιχεία από την Gasworld Business Intelligence, η οποία αναλύει την παγκόσμια αγορά βιομηχανικών αερίων, δείχνουν ότι πολλές από τις χώρες που έχουν τις μεγαλύτερες ανάγκες θα εξακολουθήσουν να έχουν τεράστιες ελλείψεις ακόμη και αν όλη η τοπική παραγωγή οξυγόνου μεταφερθεί στα νοσοκομεία τους.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, η Unicef, η Παγκόσμια Τράπεζα και άλλοι δωρητές και ΜΚΟ έχουν αποστείλει εκατοντάδες χιλιάδες συγκεντρωτές οξυγόνου σε αναπτυσσόμενες χώρες για να τις βοηθήσουν να αντιμετωπίσουν τις ανάγκες, όμως και οι κατασκευαστές στερεύουν πλέον από απαραίτητα εφόδια.
Η Παγκόσμια Τράπεζα έχει προειδοποιήσει ότι πολλές χώρες δεν έχουν υποβάλει αίτηση για δάνεια έκτακτης ανάγκης για να αναβαθμίσουν τα συστήματα οξυγόνου. Πέρυσι, η Παγκόσμια Τράπεζα διέθεσε 160 δισεκατομμύρια δολάρια για να προετοιμαστούν οι χώρες για την Covid-19 και πρόσθεσε επιπλέον 12 δισεκατομμύρια δολάρια αυτόν τον μήνα.