Ξεπερνούν σε αντοχές κάτω από το νερό ακόμα και αμφίβια ζώα, όπως οι φώκιες – Πώς καταφέρνουν να… ξεγελούν την υποξία.
Πάθος, αφοσίωση, εκπαίδευση και μπόλικη… τρέλα! Αυτό είναι τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν τους ελέυθερους δύτες.
Είναι οι άνθρωποι που βουτούν σε μια θαλάσσια άβυσσο, κρατώντας απλά την αναπνοή τους, χωρίς να επιτρέπεται η χρήση φιάλης οξυγόνου. Βουτούν και απλά συνεχίζουν να πηγαίνουν προς τα κάτω μέχρι να φτάσουν εκεί που τα πνευμόνια είναι έτοιμα να σκάσουν. Αυτό θα πει να ωθείς το ανθρώπινο σώμα στα όρια! Τα 214 μέτρα είναι το ρεκόρ κάποιου που έκανε ελεύθερη κατάδυση για εννιά λεπτά παίρνοντας μόνο μια βαθιά ανάσα.
Οι ελεύθεροι δύτες, ή όσοι καταδύονται χωρίς αναπνευστικό εξοπλισμό, μπορούν να κρατήσουν την αναπνοή τους τουλάχιστον 4 λεπτά και να καταδυθούν πάνω από 100 μέτρα. Ωστόσο αυτό το κατόρθωμα, μειώνει την ικανότητα του σώματος να αντλεί οξυγόνο μέσω του αίματος και του εγκεφάλου. Και αν δεν φτάσει αρκετό οξυγόνο στον εγκέφαλο, οι ελεύθεροι δύτες κινδυνεύουν να χάσουν τις αισθήσεις τους.
«Μέχρι τώρα, η κατανόηση των επιπτώσεων στον εγκέφαλο και το καρδιαγγειακό σύστημα των ελεύθερων δυτών, κατά τη διάρκεια βαθιών καταδύσεων δεν ήταν δυνατή, καθώς όλες οι έρευνες γίνονταν κατά τη διάρκεια προσομοιωμένων καταδύσεων στο εργαστήριο», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η επικεφαλής συγγραφέας Erika Schagatay, καθηγήτρια φυσιολογίας των ζώων στο Πανεπιστήμιο Mid Sweden στη Σουηδία.
«Ο δύτης μπορεί να πάθει υποξία (κρίσιμη παθολογική κατάσταση κατά την οποία, ολόκληρο το σώμα ή ένα μέρος του, στερείται επαρκούς οξυγόνωσης), να λιποθυμήσει και τότε θα πρέπει να διασωθεί», λέει η Schagatay. «Ένας από τους κύριους στόχους της έρευνας είναι να προειδοποιήσει τους δύτες και το προσωπικό ασφαλείας για μια επικείμενη λιποθυμία».
Για να κατανοήσουν πώς αυτό το ακραίο κατόρθωμα επηρεάζει το ανθρώπινο σώμα, η Schagatay και η ομάδα της – μαζί με ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του St Andrews στη Σκωτία, το Πανεπιστήμιο Carnegie Mellon στην Πενσυλβάνια και το Πανεπιστήμιο του Τόκιο – προσάρμοσαν μια βιοϊατρική συσκευή, που είχε προηγουμένως αναπτύξει η ολλανδική εταιρεία Artinis Medical Systems, ώστε να αντέχει σε ακραίες ωκεάνιες πιέσεις.
Η συσκευή, η οποία συνήθως χρησιμοποιείται για τη μέτρηση της λειτουργίας του εγκεφάλου, εκτοξεύει δύο διαφορετικά μήκη κύματος φωτός από λυχνίες LED στο μέτωπο των δυτών, για να μετρήσει τον καρδιακό ρυθμό και τα επίπεδα οξυγόνου στο αίμα και στον εγκέφαλο, σύμφωνα με σχετικό βίντεο. Η συσκευή λειτούργησε σε βάθος τουλάχιστον 107 μέτρων, σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση της επιστημονικής ομάδας.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα επίπεδα οξυγόνου των δυτών που έφτασαν σε αυτά τα βάθη, ήταν χαμηλότερα ακόμα και από τις φώκιες – ορισμένα μάλιστα, έπεσαν σε επίπεδα που έφτασαν το 25%. «Αυτό είναι ισοδύναμο με ορισμένες από τις χαμηλότερες τιμές που μετρήθηκαν στην κορυφή του Έβερεστ», δήλωσε ο Chris McKnight, ερευνητής στη Μονάδα Έρευνας Θαλάσσιων Θηλαστικών του Πανεπιστημίου St Andrews. Τα επίπεδα οξυγόνου στον εγκέφαλο είναι συνήθως γύρω στο 98% και αν πέσουν κάτω από το 50%, τότε το άτομο είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα χάσει τις αισθήσεις του.
Η ομάδα διαπίστωσε επίσης ότι οι καρδιακοί παλμοί των δυτών έπεσαν στους 11 παλμούς ανά λεπτό. Καθώς οι δύτες καταδύονται, ο καρδιακός τους ρυθμός αρχίζει να μειώνεται για να βοηθήσει στη διατήρηση των επιπέδων οξυγόνου στο αίμα, λένε οι επιστήμονες.
Οι καρδιακοί παλμοί των δυτών ήταν τόσο χαμηλοί όσο εκείνοι των φωκιών, φαλαινών και δελφινιών, ανέφερε η ομάδα. Αυτά τα θαλάσσια πλάσματα είναι μερικοί από τους καλύτερους αθλητές στον κόσμο. Οι θαλάσσιοι ελέφαντες μπορούν να κρατήσουν την αναπνοή τους για 2 ώρες κάτω από το νερό για να κυνηγήσουν για τροφή.
«Οι φυσιολογικές τους αντιδράσεις είναι τόσο μοναδικές και οι συνθήκες στις οποίες εκτίθενται δεν αναπαράγονται εύκολα, οπότε προσφέρουν έναν μοναδικό τρόπο κατανόησης του τρόπου με τον οποίον το σώμα ανταποκρίνεται στο χαμηλό οξυγόνο του αίματος, στη χαμηλή οξυγόνωση του εγκεφάλου και στη σοβαρή καρδιαγγειακή καταστολή», προσθέτει ο McKnight.
Αυτά τα ευρήματα μπορούν να ενημερώσουν τους ερευνητές σχετικά με τον τρόπο προστασίας της καρδιάς και του εγκεφάλου των ασθενών που υποβάλλονται σε χειρουργικές επεμβάσεις ή παθαίνουν καρδιακά επεισόδια, αναφέρουν οι επιστήμονες.
*Τα ευρήματα δημοσιεύθηκαν στις 28 Ιουνίου στο περιοδικό «Philosophical Transactions of the Royal Society B».
Με πληροφορίες από Live Science, ΕΡΤ
Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.