Η φοβία είναι ένας υπερβολικός φόβος ή άγχος για ένα συγκεκριμένο αντικείμενο ή κατάσταση, η έκθεση στην οποία προκαλεί σταθερά φόβο ή αγωνία στον πάσχοντα/την πάσχουσα. Ο φόβος που βιώνεται είναι σχεδόν πάντα δυσανάλογος με τον πραγματικό κίνδυνο που θέτει το αντικείμενο ή το γεγονός και τα άτομα με συγκεκριμένες φοβίες γενικά γνωρίζουν ότι δεν υπάρχει κανένας πραγματικός λόγος να φοβούνται. Ωστόσο, δεν μπορούν να αποφύγουν την αντίδρασή τους.
Οι φοβίες ανήκουν σε πέντε μεγάλες κατηγορίες:
- Φόβοι για ζώα, όπως φόβος για σκύλους (κυνοφοβία), αράχνες (αραχνοφοβία) ή ζωύφια (εντομοφοβία). Αυτοί οι φόβοι, γνωστοί ως ζωοφοβίες, περιλαμβάνουν επίσης τον φόβο για τις νυχτερίδες και για τα φίδια ή τις σαύρες (ερπετοφοβία).
- Φόβοι για το φυσικό περιβάλλον, όπως φόβος για ύψη (υψοφοβία) ή καταιγίδες. Αυτές οι φοβίες περιλαμβάνουν επίσης φόβο φωτιάς (πυροφοβία) και φόβο για το σκοτάδι (νυκτοφοβία).
- Φόβοι που σχετίζονται με το αίμα (αιμοφοβία), τραυματισμό και ένεση, όπως φόβος για βελόνες ή ιατρικές διαδικασίες συμπεριλαμβανομένης της οδοντιατρικής.
- Φόβοι για ορισμένες καταστάσεις, όπως ο φόβος πτήσης, φόβος δημόσιας ομιλίας ή φόβος για τα ασανσέρ, που είναι στην ουσία μία μορφή φόβου για κλειστούς χώρους (κλειστοφοβία).
- Υπάρχει επίσης και ο φόβος για τον εμετό ή τον πνιγμό.
Οι φοβίες μπορεί να εκδηλωθούν ανά πάσα στιγμή, αλλά τείνουν να εμφανίζονται στην παιδική ή εφηβική ηλικία και τα συμπτώματα είναι συχνά ισόβια. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η έκθεση στο αντικείμενο ή την κατάσταση που προκαλεί τον φόβο (το φοβικό ερέθισμα) μπορεί να προκαλέσει κρίσεις πανικού. Το 9 % των Αμερικανών των ΗΠΑ βιώνει ετησίως μια συγκεκριμένη φοβία, σύμφωνα με το DSM-5, ενώ οι γυναίκες έχουν διπλάσιες πιθανότητες από τους άνδρες να έχουν φοβία.
Δεν είναι ασυνήθιστο να έχετε πολλαπλές φοβίες: τα τρία τέταρτα των ατόμων που έχουν διαγνωστεί με συγκεκριμένη φοβία έχουν περισσότερες από μία και ο μέσος άνθρωπος που ταλαιπωρείτε από φοβίες έχει τρεις. Η στιγμή ανάπτυξης μιας φοβίας μπορεί μερικές φορές να εντοπιστεί σε ένα συγκεκριμένο γεγονός, όπως η επιβίωση από αεροπορικό δυστύχημα ή από επίθεση σκύλου. Αλλά για πολλούς ανθρώπους, η προέλευση της φοβίας παραμένει άγνωστη.
Μερικοί άνθρωποι που ζουν με φοβίες αλλάζουν τον τρόπο ζωής τους για να αποφύγουν τους παράγοντες που τους προκαλούν, μετακομίζοντας σε μια περιοχή όπου ορισμένα ζώα είναι σπάνια, για παράδειγμα, ή όπου δεν υπάρχει μετρό.
Ακολουθεί βίντεο: