Αποτελεσματικό έναντι και της μετάλλαξης Δέλτα είναι το εμβόλιο της Pfizer, σύμφωνα έρευνα της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ. Σύμφωνα με τη μελέτη, ο εμβολιασμός παρέχει υψηλή προστασία και έναντι του στελέχους Δέλτα. Μάλιστα, ο αναμνηστικός εμβολιασμός – η 3η δόση – αυξάνει το ύψος των αντισωμάτων και την αυξημένη ικανότητα αναγνώρισης της παραλλαγής. Παράλληλα, ο εμβολιασμός με μια δόση εμβολίου 6-10 μήνες μετά τη νόσηση παρέχει πλήρη προστασία έναντι της Δέλτα.
Η μελέτη γίνεται στο Νοσοκομείο «Αλεξάνδρα» και αφορά στην εκτίμηση της κινητικής των αντισωμάτων και των εξουδετερωτικών αντισωμάτων έναντι του ιού SARS-CoV-2. Συμμτέχουν υγειονομικοί, ενήλικες από 70 έως 90 ετών, και ασθενείς με νεοπλασματικές παθήσεις μετά τον εμβολιασμό τους με Pfizer.
Οι ερευνητές μέτρησαν το μέγεθος και το εύρος των αντισωμάτων και την εξουδετερωτική ικανότητά τους έναντι του αρχικού στελέχους του ιού (στέλεχος Wuhan-WA1) και 3 παραλλαγών (Άλφα, Βήτα, Δέλτα). Οι μετρήσεις έγιναν σε 3 ομάδες εθελοντών:
(α) 55 υγιείς λήπτες δύο δόσεων του εμβολίου, 3 μήνες μετά τον πλήρη εμβολιασμό τους
(β) 5 ασθενείς που ανάρρωσαν μετά COVID-19 και έλαβαν την 1η και μόνη δόση του εμβολίου σε διάστημα 6-10 μήνες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων
(γ) 23 ασθενείς που ανέρρωσαν από COVID-19, σε διάμεση περίοδο 2 μήνες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων.
Η μελέτη έγινε σε συνεργασία με την ομάδα ρετροϊών του National Cancer Institute των ΗΠΑ (Καθηγητές Γεώργιος Παυλάκης και Barbara Felber). Και τα κυριότερα αποτελέσματά της, που δημοσιεύθηκαν στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό American Journal of Hematology, αναλύουν οι συντονιστές της μελέτης, Καθηγητές του ΕΚΠΑ Ευάγγελος Τέρπος (καθηγητής Αιματολογίας) και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ).
Και στις τρεις ομάδες που μελετήθηκαν παρατηρήθηκε ισχυρή αντισωματική απάντηση έναντι της πρωτεΐνης Spike-RBD του στελέχους WA1. Παρόμοια επίπεδα αντισωμάτων εντοπίστηκαν στους υγιείς πλήρως εμβολιασμένους και στους ασθενείς μετά ανάρρωση από COVID-19. Ενώ 12 φορές υψηλότερο επίπεδο αντισωμάτων εντοπίστηκε στα άτομα που νόσησαν από COVID-19 και έκαναν και τη μια δόση του εμβολίου.
Σε σύγκριση με τις απαντήσεις κατά του WA1, τα αντισώματα που προκλήθηκαν από το εμβόλιο έδειξαν χαμηλότερη αναγνώριση του Spike-RBD στις παραλλαγές Άλφα και Δέλτα. Και μείωσαν σημαντικά τη δέσμευση του Spike-RBD στην παραλλαγή Βήτα. Αντίθετα, τα αντισώματα έναντι της Spike-RBD στους λήπτες του εμβολίου μετά από ανάρρωση από COVID-19 αλλά και σε όσους ανέρρωσαν μετά από λοίμωξη COVID-19 έδειξαν παρόμοια ισχυρή δέσμευση στην πρωτεΐνη Spike-RBD όλων των παραλλαγών.
Το αίμα των συμμετεχόντων μελετήθηκε και για την εξουδετερωτική του δράση (εξουδετερωτικά αντισώματα) έναντι του αρχικού στελέχους WA1 και των 3 παραλλαγών. Βρέθηκε μια ισχυρή άμεση συσχέτιση μεταξύ των εξουδετερωτικών αντισωμάτων έναντι του στελέχους WA1 και της παραλλαγής Δέλτα. Δείχνοντας ότι τα άτομα με υψηλούς τίτλους εξουδετερωτικών αντισωμάτων (που επιτυγχάνονται με τον εμβολιασμό) κατά του WA1 εξουδετερώνουν αποτελεσματικά και τη Δέλτα παραλλαγή.
Ωστόσο βρέθηκαν κάποιες διαφορές μεταξύ των τριών ομάδων που μελετήθηκαν. Τα εξουδετερωτικά αντισώματα που παράγονται από τον εμβολιασμό έχουν 20% περίπου μικρότερη αποτελεσματικότητα έναντι της παραλλαγής Δέλτα σε σχέση με το αρχικό στέλεχος του ιού WA1. Αντίθετα, τα αντισώματα που προκαλούνται από τη λοίμωξη SARS-CoV-2 έχουν καλύτερη λειτουργία εξουδετέρωσης για την παραλλαγή Δέλτα. Ενώ ο εμβολιασμός όσων ανέρρωσαν από COVID-19 ήταν σε θέση να αυξήσει το επίπεδο και να διατηρήσει το εύρος της εξουδετέρωσης των αντισωμάτων έναντι της παραλλαγής Δέλτα, παρέχοντας πλήρη εξουδετέρωση του μεταλλαγμένου ιού.