Τραγικό και συνάμα αδιανόητο, κακοποιημένα και εν δυνάμει κακοποιημένα παιδιά, να… αναμένουν στο ακουστικό τους, πότε το κράτος θα δεήσει να κινητοποιηθεί-ελέω πανδημίας –ενώ το ειδεχθές έγκλημα σε βάρος τους, θα εξακολουθεί να συντελείται ή θα παραμένει ακαταδίωκτο, το ήδη διαπραχθέν!
Tης Μαίρης Ζαρκάδα
Την ώρα που η κοινωνία μας, καταγράφει επισήμως περί τις 600 κακοποιήσεις παιδιών, για το έτος 2020, οι θεσμοθετημένες και επιφορτισμένες από το κράτος υπηρεσίες για την προστασία των ανηλίκων: Εισαγγελία Ανηλίκων και Εταιρία Προστασίας Ανηλίκων Ελλάδας, ζητάει από τους πολίτες – άκουσον άκουσον- (δικηγόρους και μη), να κλείσουν ραντεβού για να καταγγείλουν κάποια κακοποίηση ανηλίκου, στο πλαίσιο των μέτρων για την αντιμετώπιση του covidή να υποβάλλουν αίτηση, στην οποία θα απαντήσουν τηλεφωνικά στις επόμενες 2-3 ημέρες, ίσως και παραπάνω. Και θα επιληφθούν εάν και εφόσον στην αίτηση, περιέχονται αποδεικτικά στοιχεία, εάν είναι απλά ενδείξεις, συνήθως δεν επιλαμβάνονται.
Σίγουρα δεν είναι καθόλου φυσιολογικό ένα τόσο ευαίσθητο θέμα που αφορά στην κακοποίηση ανηλίκου, με οποιαδήποτε μορφή και τρόπο, να το αντιμετωπίζουμε με όρους αντιμετώπισης και διαχείρισης μιας πανδημίας.
Και για κάθε λεπτό που περνάει, μέχρι να επιληφθούν, αν επιληφθούν τελικά οι θεσμοθετημένες αρχές, ένα παιδί να απειλείται είτε με θυματοποίηση, είτε με επαναθυματοποίηση.
Το Τμήμα Ανηλίκων είναι μια ξεχωριστή και εν μέρει αυτοτελής υπηρεσία της εκάστοτε Εισαγγελίας Πρωτοδικών. Αποτελεί τον βασικό εγγυητή των δικαιωμάτων των ανηλίκων, διαδραματίζει ένα σημαντικό προληπτικό και εγγυητικό ρόλο στον κοινωνικό τομέα. Και οι δυο αυτοί αυτοτελείς θεσμοί, έχουν αποκλειστική ευθύνη συντονισμού και εφαρμογής της προληπτικής, κατασταλτικής και προνοιακής μέριμνας του ανηλίκου.
Και θέτουμε το ρητορικό ερώτημα: Καταργείται ή δεν καταργείται στην πράξη, ο σκοπός των δυο αυτών θεσμών και άρα και η συνταγματική υποχρέωση του κράτους για ουσιαστική και όχι στα χαρτιά, προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού και αυτής της ίδιας της ζωής τους;
Η πικρή αλήθεια είναι, πως και προ covid εποχή, η διαχείριση και αντιμετώπιση του τεράστιου προβλήματος της κακοποίησης παιδιών, δεν ήταν και η καλύτερη, καθώς τόσο η Εισαγγελία Ανηλίκων όσο και η Εταιρεία Προστασίας Ανηλίκων Ελλάδας, δεν διαθέτουν ούτε το αναγκαίο προσωπικό, ούτε τις απαραίτητες υλικοτεχνικές υποδομές, μέσα και χρηματοδότηση, κυρίως ο δεύτερος θεσμός. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το καθήκον και η συνταγματική υποχρέωση του κράτους για προστασία και μέριμνα των ανηλίκων, να μετακυλίεται ατύπως σε διάφορα σωματεία, με κυρίαρχο αυτών, «Το χαμόγελο του παιδιού». Χωρίς να αμφισβητεί στο ελάχιστο κανείς την σημαντικότατη προσφορά του εν λόγω Σωματείου, είναι απαράδεκτο να αφήνουμε την διαχείριση ενός τόσο καυτού ζητήματος, στην φιλοτιμία, αυτοθυσία και ευαισθησία του κάθε πολίτη. Να μην έχει δηλαδή το ίδιο το κράτος τέτοιες δομές.
Μια αποτελεσματική και ουσιαστική παρέμβαση του συστήματος παιδικής προστασίας, σύμφωνα με ειδικούς επιστήμονες (εγκληματολόγους, κοινωνιολόγους κ.λ.π.) θα πρέπει να είναι βραχεία και όχι μακροπρόθεσμη και να στηρίζεται σε τρείς άξονες:
- Την ασφάλεια του παιδιού, δηλαδή την εξάλειψη του κινδύνου επαναθυματοποίησής του από το δράστη ύστερα από εκτίμηση της επικινδυνότητας της κατάστασης.
- Την ποινική δίωξη κατά του δράστη αλλά και την αστική προστασία του θύματος με απαγόρευση επικοινωνίας, έκπτωση από τη γονική μέριμνα, αποζημιώσεις και άλλα μέτρα και
- Τη γενικότερη συνδρομή και υποστήριξη της οικογένειάς του.
Σύμφωνα με τους ίδιους ειδικούς, για να εκτιμηθεί αν ένα παιδί είναι ασφαλές, πρέπει να ληφθούν υπόψη έξι στοιχεία:
1) Η ύπαρξη βάσιμου κινδύνου ή απειλής για επικείμενο κακό, όπως σοβαρός τραυματισμός, που είτε συμβαίνει ήδη είτε αναμένεται σύντομα να συμβεί.
2) Η μορφή της βλαπτικής συμπεριφοράς (κακοποίησης ή παραμέλησης) προς το παιδί-θύμα, δηλαδή αν οι πράξεις ή παραλείψεις των γονέων/φροντιστών προκαλούν βλάβη που διαταράσσει τη φυσιολογική σωματική, νοητική και συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού, ακόμη κι αν η βλάβη δεν είναι μόνιμη ή διαρκής.
3)Η σοβαρότητα της κακοποίησης ή παραμέλησης.
4) Η αμεσότητα της βλάβης, η οποία σχετίζεται με το αν οι απειλές/ο κίνδυνος επαναλαμβάνονται και πιθανόν να υλοποιηθούν αμέσως.
5)Η ηλικία του παιδιού, και η ικανότητα του για αυτοπροστασία.
6) Προστατευτικοί παράγοντες μέσα στην οικογένεια, όπως ότι κάποιος γονέας εκ των δύο/φροντιστής έχει δέσιμο με το παιδί, αναγνωρίζει και καταλαβαίνει τις ανάγκες του παιδιού, έχει την πρόθεση και τη δυνατότητα να προστατεύσει ένα παιδί που κινδυνεύει.
Ο δικηγόρος Βαγγέλης Ναούμης, που έχει ασχοληθεί με δεκάδες υποθέσεων κακοποίησης παιδιών και έχει σχεδόν καθημερινή επαφή, με την Εισαγγελία Ανηλίκων αλλά και άλλων αρμόδιων κρατικών υπηρεσιών, μας δηλώνει:
«Η πανδημία ανέδειξε πολλές παθογένειες αλλά και την έξαρση ενδοοικογενειακής βίας και ο εγκλεισμός πολλές ψυχολογικές διαταραχές σε παιδιά και εφήβους. Φαινόμενα αυτοκαταστροφής και απόγνωσης, τα οποία η πολιτεία είναι ανέτοιμη να αντιμετωπίσει, λόγω της υπολειτουργίας ουσιαστικά των θεσμοθετημένων υπηρεσιών. Σε αυτή την αναγκαστική μετάβαση από μια φυσιολογική ζωή σε συνθήκες έκτακτες, υπάρχει ένα μεγάλο κενό για τους ανήλικους που βρίσκονται με εισαγγελική εντολή στα νοσοκομεία, στο πλαίσιο φύλαξης για εξεύρεση δομών φιλοξενίας. Όμως πολλές φορές είναι παιδιά σωματικά ψυχικά υγιή, που περιφέρονται στις κλινικές και τα νοσοκομεία, αποκομμένα από το σχολείο και το οικογενειακό τους περιβάλλον. Ο φόβος, η θλίψη, η αγανάκτηση, ο θυμός, είναι τα συνήθη συμπτώματα που προκαλεί η στέρηση του φυσικού περιβάλλοντος. Πολυάριθμα περιστατικά σε περίοδο πανδημικής κοινωνικής κρίσης και επιτακτική η ανάγκη για οργάνωση ξενώνων, κατάλληλων δομών φιλοξενίας, με την παράλληλη εφαρμογή, συντονισμένων προγραμμάτων συμβουλευτικής κοινωνικής ένταξης γονέων αφού για τα παιδιά υπάρχουν ανεπιθύμητες ψυχοκοινωνικές και παιδαγωγικές επιπτώσεις».
Ο ίδιος δικηγόρος, είναι και πρόεδρος του νεοσύστατου Σωματείου: «ΥΠΑΡΧΩ-S.O.S.-EXISTERE», το οποίο εκπροσωπεί στην Ελλάδα τον οργανισμό MOMO Betreuungsprojekte GmbH, με έδρα το Ντόρτμουντ της Γερμανίας και ως σκοπό του έχει την αρωγή σε παιδιά και εφήβους που βίωσαν τραυματικές εμπειρίες, είτε ως θύματα κακοποίησης αλλά και τροχαίων ατυχημάτων, και χρειάζονται ιατρονοσηλευτική, ψυχοκοινωνική και ανακουφιστική φροντίδα, εκπέμπει ΣΟΣ για μια από τις πολλές περιπτώσεις κακοποιημένων παιδιών, στα οποία η πολιτεία στερεί ακόμη και αυτό το δικαίωμα στην παιδεία!
ΠΑΙΔΙΑ ΕΝΟΣ ΚΑΤΩΤΕΡΟΥ ΘΕΟΥ
Η μαρτυρία , διαμαρτυρία και η καταγγελία μιας γυναίκας μόνης, αβοήθητης με σοβαρά προβλήματα υγείας που βρίσκεται στην Ελλάδα από το 1997, μητέρας 2 ανηλίκων παιδιών της Φανής που γεννήθηκε το 2012 και του Κωνσταντίνου που γεννήθηκε το 2014 είναι χαρακτηριστική για τα προβλήματα που δημιουργούνται από την έλλειψη δομών στην Ελλάδα:
«Βρίσκομαι στην Ελλάδα από το 1997, πρώτα εργάσθηκα σαν οικιακή βοηθός, αποκλειστική νοσοκόμα, προερχόμενη από τη Σρι Λάνκα καθολική στο θρήσκευμα από το 2004 , είχα άσπρη και πράσινη κάρτα και μετά το 2012 , στην εγκυμοσύνη με εγκατέλειψε ο φυσικός πατέρας της κόρης μου Φανής που γεννήθηκε τον Αύγουστο του 2012 .
Μετά από συμβίωση με έναν ¨Έλληνα διαζευγμένο , απέκτησα τον Γενάρη του 2014 το αγόρι μας τον Κωνσταντίνο, ο πατέρας του τον αναγνώρισε και έκανα DNA , αλλά με κακοποιούσε εμένα και τα παιδιά – είχα κάνει καταγγελίες στην Αστυνομία Ασφάλεια Αμπελοκήπους και είχα καταδικασθεί για αυτό το λόγο .
Μετά πήραν τα παιδιά για φύλαξη στο ΑΓΛΑΙΑ ΚΥΡΙΑΚΟΥ και εγώ έμεινα κοντά τους καθημερινά για (1) ένα χρόνο, μου έλεγαν ότι θέλουν να τα δώσουν σε Ίδρυμα.
Τα παιδιά ήταν πολύ δεμένα με εμένα και εγώ θυσιαζόμουνα για αυτά, μέσα στο Νοσοκομείο, τα παιδιά δεν είχαν επαφή με το σχολείο, ο μικρός Κωνσταντίνος έπεσε από το κρεβάτι, έσπασε τη μύτη και τρεις φορές είχε καταπιεί τσιγάρα και καφέδες από τα μπαλκόνια του νοσοκομείου.
Του κάνανε πλύσεις, δεν ήταν κατάλληλο το περιβάλλον για παιδιά, κολλήσανε ψείρες, διαφορές ιώσεις , δεν άντεξα άλλο ούτε εγώ , ούτε τα παιδιά .
Κάναμε πολλές προσπάθειες και εγώ και η αδελφή μου που ήρθε από την Ιταλία να με βοηθήσει, νοικιάσαμε σπίτι στην Καλλιθέα , το βάψαμε για να έχουνε τα παιδιά στέγη. Ο Έλληνας σύντροφος μου μου δημιουργούσε προβλήματα και η αδελφή του ήθελε να πάρει τον μικρό Κωνσταντίνο με τη βία. Από τότε είμαι σε απόγνωση, αφού ήμουνα κυνηγημένη, τα παιδιά είχανε και έχουνε προβλήματα υγείας, το κορίτσι η Φανή έχει σύνδρομο Rett, νοητική καθυστέρηση, αρνείται να τρώει, να μιλάει, ο Κωνσταντίνος έχει προβλήματα νευρολογικά και καρδιολογικά, δεν μιλάει καθαρά, χρειάζεται λογοθεραπεία , δεν έχω ασφάλιση και κανένας φορέας δεν με έχει βοηθήσει. Τα παιδιά είχανε ξεκινήσει νήπιο στην Καλλιθέα και μετά το αγόρι πήγε νήπιο στους Αμπελοκήπους και το κορίτσι στην 1η και 2α Δημοτικού στο 17ο Σχολείο στους Αμπελοκήπους . Έχω πάει πολλές φορές στο σχολείο, δεν θέλουν να τα γράψουνε. Τα παιδιά είναι αβοήθητα χωρίς σχολείο, εγώ άρρωστη με προβλήματα ζαχάρου, υποθυρεοειδισμού, ψυχολογικά προβλήματα κρίσεων πανικού και κατάθλιψης. Αν και άρρωστη εργάζομαι σαν οικιακή βοηθός για 300 ευρώ το μήνα αλλά βρίσκομαι σε απόγνωση. Δεν έχω ελπίδα τα παιδιά να πάνε σχολείο και να έχουνε μια ιατρική βοήθεια. Η μόνη μου ελπίδα είναι ο Θεός και η Παναγία».
Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Newsbomb.gr.