Το κολύμπι δίνει ώθηση στον εγκέφαλό σας – αλλά οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν ακόμα γιατί είναι καλύτερο από άλλες αερόβιες δραστηριότητες. Δεν είναι μυστικό ότι η αερόβια άσκηση μπορεί να βοηθήσει να αποτρέψει μερικές από τις επιπτώσεις της γήρανσης. Ωστόσο, ένας αυξανόμενος όγκος ερευνών υποδηλώνει ότι η κολύμβηση μπορεί να προσφέρει μια μοναδική ώθηση στην υγεία του εγκεφάλου. Το τακτικό κολύμπι έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνει τη μνήμη, τη γνωστική λειτουργία, την ανοσολογική απόκριση και τη διάθεση. Η κολύμβηση μπορεί επίσης να βοηθήσει στην αποκατάσταση της βλάβης από το στρες και στη δημιουργία νέων νευρικών συνδέσεων στον εγκέφαλο. Αλλά οι επιστήμονες εξακολουθούν να προσπαθούν να αποκαλύψουν πώς και γιατί η κολύμβηση, ειδικότερα, παράγει αυτά τα αποτελέσματα που ενισχύουν τον εγκέφαλο.
Νέα και βελτιωμένα εγκεφαλικά κύτταρα και συνδέσεις
Μέχρι τη δεκαετία του 1960, οι επιστήμονες πίστευαν ότι ο αριθμός των νευρώνων και των συναπτικών συνδέσεων στον ανθρώπινο εγκέφαλο ήταν πεπερασμένος και ότι, αφού καταστραφούν, αυτά τα εγκεφαλικά κύτταρα δεν μπορούσαν να αντικατασταθούν. Αλλά αυτή η ιδέα καταρρίφθηκε καθώς οι ερευνητές άρχισαν να βλέπουν άφθονα στοιχεία για τη γέννηση νευρώνων, ή νευρογένεση, σε εγκεφάλους ενηλίκων ανθρώπων και άλλων ζώων. Τώρα, υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι η αερόβια άσκηση μπορεί να συμβάλει στη νευρογένεση και να διαδραματίσει βασικό ρόλο στην αναστροφή ή την επιδιόρθωση της βλάβης στους νευρώνες και τις συνδέσεις τους τόσο στα θηλαστικά όσο και στα ψάρια.
Η έρευνα δείχνει ότι ένας από τους βασικούς τρόπους που συμβαίνουν αυτές οι αλλαγές ως απάντηση στην άσκηση είναι μέσω των αυξημένων επιπέδων μιας πρωτεΐνης που ονομάζεται νευροτροφικός παράγοντας που προέρχεται από τον εγκέφαλο. Η νευρική πλαστικότητα ή η ικανότητα του εγκεφάλου να αλλάζει, που διεγείρει αυτή η πρωτεΐνη έχει αποδειχθεί ότι ενισχύει τη γνωστική λειτουργία, συμπεριλαμβανομένης της μάθησης και της μνήμης.
Μελέτες σε ανθρώπους έχουν βρει μια ισχυρή σχέση μεταξύ των συγκεντρώσεων του νευροτροφικού παράγοντα στον εγκέφαλο και της αύξησης του μεγέθους του ιππόκαμπου, της περιοχής του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνη για τη μάθηση και τη μνήμη. Τα αυξημένα επίπεδα νευροτροφικού παράγοντα έχει επίσης αποδειχθεί ότι ενισχύουν τη γνωστική απόδοση και συμβάλλουν στη μείωση του άγχους και της κατάθλιψης. Αντίθετα, οι ερευνητές παρατήρησαν διαταραχές της διάθεσης σε ασθενείς με χαμηλότερες συγκεντρώσεις νευροτροφικού παράγοντα που προέρχεται από τον εγκέφαλο.
Η αερόβια άσκηση προάγει επίσης την απελευθέρωση συγκεκριμένων χημικών αγγελιοφόρων που ονομάζονται νευροδιαβιβαστές. Ένα από αυτά είναι η σεροτονίνη, η οποία – όταν υπάρχει σε αυξημένα επίπεδα – είναι γνωστό ότι μειώνει την κατάθλιψη και το άγχος και βελτιώνει τη διάθεση.
Η κολύμβηση έχει αναγνωριστεί από καιρό για τα καρδιαγγειακά της οφέλη. Επειδή περιλαμβάνει όλες τις κύριες μυϊκές ομάδες, η καρδιά πρέπει να εργαστεί σκληρά, όταν κολυμπάμε, γεγονός που αυξάνει τη ροή του αίματος σε όλο το σώμα. Αυτό οδηγεί στη δημιουργία νέων αιμοφόρων αγγείων, μια διαδικασία που ονομάζεται αγγειογένεση. Η μεγαλύτερη ροή αίματος μπορεί επίσης να οδηγήσει σε μεγάλη απελευθέρωση ενδορφινών – ορμονών που λειτουργούν ως φυσικά παυσίπονα, μειώνοντας τον πόνο σε όλο το σώμα. Αυτό το κύμα προκαλεί την αίσθηση της ευφορίας που συχνά ακολουθεί την άσκηση.
Το μεγαλύτερο μέρος της έρευνας για την κατανόηση του πώς το κολύμπι επηρεάζει τον εγκέφαλο έχει γίνει σε αρουραίους. Οι αρουραίοι είναι ένα καλό εργαστηριακό μοντέλο λόγω της γενετικής και ανατομικής ομοιότητάς τους με τον άνθρωπο. Σε μια μελέτη σε αρουραίους, το κολύμπι αποδείχθηκε ότι διεγείρει εγκεφαλικές οδούς που καταστέλλουν τη φλεγμονή στον ιππόκαμπο και αναστέλλουν την απόπτωση ή τον κυτταρικό θάνατο. Η μελέτη έδειξε επίσης ότι η κολύμβηση μπορεί να βοηθήσει στην υποστήριξη της επιβίωσης των νευρώνων και στη μείωση των γνωστικών επιπτώσεων της γήρανσης. Αν και οι ερευνητές δεν έχουν ακόμη τρόπο να οπτικοποιήσουν την απόπτωση και την επιβίωση των νευρώνων στους ανθρώπους, παρατηρούν παρόμοια γνωστικά αποτελέσματα.
Ακολουθεί βίντεο: