Στα σκαριά βρίσκεται το Πρόγραμμα Διασυνοριακής Συνεργασίας «Ελλάδα – Κύπρος 2021-2027», προϋπολογισμού ύψους €57 εκατ. για αναθέρμανση σε σημαντικό βαθμό της τοπικής οικονομίας.
Το Πρόγραμμα αναμένεται να συμβάλει:
- Στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή με αποδοτική πράσινη ενέργεια και μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου.
- Στην προώθηση της κοινωνικο-οικονομικής ανάπτυξης μέσω της ενίσχυσης του πολιτισμού, του βιώσιμου τουρισμού και της κοινωνικής οικονομίας.
- Στη μεγαλύτερη ασφάλεια και προστασία στην περιοχή παρέμβασης, μέσω της αποτελεσματικότερης ένταξης προσφύγων και μεταναστών.
Ο συνολικός προϋπολογισμός του Προγράμματος ανέρχεται στα €57.489.018, από τα οποία τα €45.991.214 προέρχονται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης – ΕΤΠΑ (80%) και τα €11.497.804 (20%) από εθνικούς πόρους.
Η Ευρωπαϊκή Εδαφική Συνεργασία (ETC), γνωστή και ως Interreg, είναι ένας από τους δύο στόχους της πολιτικής συνοχής της ΕΕ και παρέχει ένα πλαίσιο για την εφαρμογή κοινών δράσεων και ανταλλαγών πολιτικής μεταξύ εθνικών, περιφερειακών και τοπικών παραγόντων από διάφορα κράτη μέλη. Η περιοχή διασυνοριακής συνεργασίας του προγράμματος Interreg VI-A Ελλάδα-Κύπρος 2021-2027 περιλαμβάνει τρεις περιφέρειες NUTS II για την Ελλάδα (Περιφέρειες Κρήτης, Βορείου Αιγαίου και Νοτίου Αιγαίου), ενώ για την Κύπρο επιλέξιμη περιοχή αποτελεί το σύνολο της χώρας (NUTS I).
Η περιοχή εφαρμογής του νέου Προγράμματος αποτελεί την πλέον νοτιοανατολική εδαφική ενότητα λειτουργώντας ως πύλη εισόδου – εξόδου της Ε.Ε. Συνορεύει με οκτώ χώρες, μία εκ των οποίων είναι υποψήφια για ένταξη (Τουρκία) και οι υπόλοιπες επτά χώρες αποτελούν γείτονες της ΕΕ (Συρία, Λίβανος, Ισραήλ, Παλαιστίνη, Ιορδανία, Αίγυπτος και Λιβύη) και λαμβάνουν οικονομική βοήθεια, από το Μέσο Γειτνίασης, Ανάπτυξης & Διεθνούς Συνεργασίας. Το γεγονός αυτό την καθιστά ως τη μοναδική διασυνοριακή περιοχή της ΕΕ που συνορεύει με δύο ηπείρους (Αφρική και Ασία).
Μέσω του Προγράμματος Συνεργασίας για την ανάπτυξη και την προστασία της περιοχής παρέμβασης συγκροτήθηκαν οι παρακάτω προτεραιότητες:
- 1η: Προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή με αποδοτική πράσινη ενέργεια, πρόληψη των κινδύνων και μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου.
- 2η: Προώθηση της κοινωνικο-οικονομικής ανάπτυξης μέσω της ενίσχυσης του πολιτισμού, του βιώσιμου τουρισμού και της κοινωνικής οικονομίας.
- 3η: Μεγαλύτερη ασφάλεια και προστασία στην περιοχή παρέμβασης, μέσω της αποτελεσματικότερης ένταξης προσφύγων και μεταναστών.
Η Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων των Προγραμμάτων Συνεργασίας Interreg 2021-2027 βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση από την Περιβαλλοντική Αρχή μέχρι το τέλος Απριλίου.
Προώθηση ενεργειακής απόδοσης
Ο τομέας της ενέργειας συνιστά βασικό άξονα πολιτικής για την ενέργεια και το κλίμα έως το 2030 και για τις δύο χώρες. Το κτηριακό απόθεμα της Κύπρου αλλά και της Ελλάδας, είναι κατασκευασμένο με μηδενικό ή πολύ χαμηλό επίπεδο θερμικής προστασίας, με αποτέλεσμα να αποτελεί πηγή χαμηλής ενεργειακής απόδοσης. Η Εθνική Στρατηγική για την ενέργεια και το κλίμα και των δύο κρατών περιλαμβάνει στόχους για τη μείωση των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου, καθώς και την εξοικονόμηση ενέργειας και τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης. Δράσεις συνεργασίας για την εφαρμογή πρωτοποριακών μεθόδων ενεργειακής αναβάθμισης κτηρίων (π.χ. κτηρίων πολιτιστικής κληρονομιάς), μέσω ανταλλαγής εμπειριών και γνώσεων, θα συμβάλουν στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των επιλέξιμων κτηρίων. Και οι δύο χώρες έχουν υψηλή εξάρτηση από ορυκτά καύσιμα, με αποτέλεσμα τις υψηλές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, ενώ δεν έχουν αξιοποιήσει πλήρως τις δυνατότητες των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και ιδίως τις πηγές αιολικής και ηλιακής ενέργειας η Ελλάδα και ηλιακής η Κύπρος. Η διασυνοριακή περιοχή διαθέτει πληθώρα φυσικών πόρων, το δε δυναμικό της σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (αιολική, ηλιακή, κυματική) είναι πολύ υψηλό, εντούτοις παραμένει σε μεγάλο βαθμό ανεκμετάλλευτο. Δράσεις αξιοποίησης νέων τεχνολογιών και ΑΠΕ στον πρωτογενή τομέα καθώς και προώθησης ήπιων καλλιεργητικών πρακτικών θα συμβάλουν στην ικανοποίηση στόχων για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Στα ενδεικτικά έργα που προτείνονται είναι καινοτόμες δράσεις για την προώθηση ενεργειακής αναβάθμισης και αποδοτικότερης χρήσης ενέργειας των κτηρίων, πιλοτικές δράσεις ενίσχυσης ενεργειακών κοινοτήτων, πιλοτικές δράσεις για την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών και ΑΠΕ στον πρωτογενή τομέα και τη μεταποίηση γεωργικών προϊόντων.
ΠΗΓΗ:ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ