Ακόμα τέσσερις Ρώσοι δισεκατομμυριούχοι και τα συγγενικά με αυτούς πρόσωπα τα οποία αξιοποίησαν το Κυπριακό Επενδυτικό Πρόγραμμα την προηγούμενη 10ετία για να αποκτήσουν το χρυσό διαβατήριο, χάνουν πλέον την υπηκοότητά τους μετά από χθεσινή απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου.
Στους τέσσερις Ρώσους επιβλήθηκαν κυρώσεις από τις Βρυξέλλες στις 8 Απριλίου 2022, σε μια προσπάθεια να πληγεί η πολιτική ελίτ της χώρας που θεωρείται υπεύθυνη για παροχή βοήθειας στο Βλαντίμιρ Πούτιν κατά τη διάρκεια της εισβολής στην Ουκρανία. Πρόκειται για Ρώσους δισεκατομμυριούχους που ενώ διατηρούν το κυπριακό διαβατήριο, έχουν μεταφέρει τις δραστηριότητές τους εκτός Κύπρου, σε χώρες που δεν διατρέχουν τον κίνδυνο έκθεσης σε κυρώσεις.
Επομένως, με βάση τη χθεσινή απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου αρχίζει η έναρξη διαδικασίας αποστέρησης της Κυπριακής υπηκοότητας από τους Γκριγκόρι Μπερέζκιν, Όλεγκ Ντεριπάσκα, Ιγκόρ Κασάεφ και Γκουλμπακόρ Ισμαΐλοβα. Τα εξαρτώμενα των τεσσάρων επενδυτών είναι 11. Μόνο μέσα σε αυτό το μήνα αποφασίστηκε να ακυρωθούν τα διαβατήρια 8 επενδυτών, οι οποίοι μαζί με τους εξαρτώμενούς τους ανέρχονται σε 36 πρόσωπα. Οι 8 επιχειρηματίες και οι εξαρτώμενοί τους πλέον υπόκεινται σε δέσμευση περιουσιακών στοιχείων.
Τα τέσσερα νέα πρόσωπα εντοπίστηκαν στον επικαιροποιημένο κατάλογο επιβολής κυρώσεων της Κομισιόν της 8ης Απριλίου 2022. Πρόκειται για τους Γκριγκόρι Μπερέζκιν, Όλεγκ Ντεριπάσκα, Ιγκόρ Κασάεφ και Γκουλμπακόρ Ισμαΐλοβα.
Σημειώνεται ότι το σύνολο των προσώπων για τα οποία αποφασίστηκε η αποστέρηση της κυπριακής υπηκοότητας ανέρχονται σε οκτώ από το σύνολο των 1091 προσώπων, στα οποία έχουν επιβληθεί κυρώσεις από την ΕΕ. Στη λίστα της Κομισιόν περιλαμβάνονται 34 ρώσοι μεγιστάνες, πρώην και νυν δισεκατομμυριούχοι.
Ο Ολέγκ Ντεριπάσκα που συμπεριλήφθηκε στην τελευταία λίστα των κυρώσεων της Κομισιόν και με απόφαση της κυβέρνησης θα προχωρήσει πλέον στην ανάκληση του χρυσού διαβατηρίου που κατέχει από το 2017, όπως και των δύο θυγατέρων του, έχει βρεθεί στο στόχαστρο της διεθνούς σκηνής από το 2018, με αποτέλεσμα η περιουσία του σήμερα να φθάνει τα 3 δισ. δολάρια από πέραν των 20 δισ. που είχε στις αρχές της χιλιετίας. Οι ΗΠΑ επέβαλαν κυρώσεις στον δισεκατομμυριούχο, που ελέγχει μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες αλουμινίου στον κόσμο εδώ και τέσσερα χρόνια, ενώ μετά την εισβολή της Ρωσίας κυρώσεις στον Ντεριπάσκα επιβλήθηκαν και από το Ηνωμένο Βασίλειο.
Ο Ρώσος επιχειρηματίας γεννήθηκε στις 2/1/1968 στην ρωσική πόλη Τζέρζινσκ. Είναι ιδιοκτήτης του βιομηχανικού ομίλου Russian Machines που περιλαμβάνει τη Military Industrial Company, η οποία είναι σημαντικός πάροχος όπλων και στρατιωτικού εξοπλισμού στις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις.
Τα περιουσιακά του στοιχεία περιλαμβάνουν την Arzamas Machine-Building Plant που κατασκευάζει τα αμφίβια τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού BTR-80, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν από τη Ρωσία κατά τη διάρκεια της απρόκλητης στρατιωτικής επίθεσης κατά της Ουκρανίας.
Στις τελευταίες κυρώσεις της Κομισιόν περιλαμβάνεται και η Γκουλμπακόρ Ισμαΐλοβα η οποία είχε πολιτογραφηθεί Κύπρια το 2015. Γεννηθείς στο Ουζμπεκιστάν στις 22/12/1959 μπήκε στο στόχαστρο της Κομισιόν αφού είναι αδελφή του Ρώσου μεγιστάνα, Αλισέρ Ουσμάνοφ. Μέχρι το 2022, ο Ουσμάνοφ είχε εκτιμώμενη καθαρή περιουσία 19,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων και ήταν μεταξύ των 100 πλουσιότερων ανθρώπων του κόσμου.
Έρευνες της γερμανικής ομοσπονδιακής αστυνομίας δίωξης του εγκλήματος (Bundeskriminalamt) αποκάλυψαν ότι ο Ουσμάνοφ μεταβίβασε έμμεσα περιουσιακά στοιχεία στην αδελφή του Ισμαΐλοβα.
Ειδικότερα, ιδιοκτήτης της θαλαμηγού «Dilbar» είναι η Navis Marine Ltd. (Νήσοι Κέιμαν), μέτοχος της οποίας είναι η κυπριακή εταιρεία Almenor Holdings Ltd. Όλες οι μετοχές της εν λόγω μητρικής εταιρείας ανήκουν στην Pomerol Capital SA (Ελβετία) σε καταπίστευμα προς όφελος της The Sisters Trust.
Από το 2017 ο Ουσμάνοφ δεν είναι πλέον μέτοχος αυτής της καταπιστευματικής εταιρείας, αφήνοντας την αδελφή του, ως τον μοναδικό πραγματικό δικαιούχο της θαλαμηγού «Dilbar». Συνδέεται επίσης με πολυτελή ακίνητα στην Ιταλία και τη Λετονία, τα οποία μπορούν να συνδεθούν με τον αδελφό της.
Την περασμένη εβδομάδα η γερμανική ομοσπονδιακή αστυνομία ανακοίνωσε ότι κατάσχεσε το Dilbar, αξίας 600 εκατομμυρίων δολαρίων μετά από εβδομάδες επίπονης οικονομικής έρευνας που αποκάλυψε την πραγματική ιδιοκτησία του γιοτ παρά τον περίπλοκο ιστό μιας «υπεράκτιας απόκρυψης» του πραγματικού ιδιοκτήτη. Με 15.917 τόνους, το Dilbar είναι το μεγαλύτερο μηχανοκίνητο γιοτ στον κόσμο σε ολική χωρητικότητα και συνήθως πλήρωμα 96 ατόμων, με χώρο για 24 επιβάτες σε 12 σουίτες.
Σχεδιασμένο από τον Βρετανό ειδικό στα superyacht Andrew Winch, διαθέτει μια εσωτερική πισίνα μήκους 25 μέτρων, η μεγαλύτερη στον κόσμο σε ιδιωτικό σκάφος, σάουνα και αίθουσα μασάζ, κινηματογράφο και δύο ελικοδρόμια. Το σκάφος μήκους 156 μέτρων, το οποίο υποβάλλεται σε εκτεταμένες επισκευές στο Αμβούργο της Γερμανίας, επιθεωρήθηκε τον περασμένο μήνα από την αστυνομία. Ωστόσο, οι γερμανικές Αρχές διέψευσαν τότε τις πληροφορίες περί κατάσχεσης.
Ο δισεκατομμυριούχος Ουσμάνοφ, ο οποίος είχε σημαντικά συμφέροντα στους αγγλικούς ποδοσφαιρικούς συλλόγους της Άρσεναλ και της Έβερτον, είχε ήδη υποβληθεί σε κυρώσεις από την ΕΕ, τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Αποστέρηση διαβατηρίων που δόθηκαν επί Χριστόφια
Στη λίστα της Κομισιόν που η Κυβέρνηση αποφάσισε να ξεκινήσει τη διαδικασία τερματισμού της κυπριακής υπηκοότητας περιλαμβάνονται και δύο Ρώσοι επιχειρηματίες που έλαβαν το χρυσό διαβατήριο επί της κυβέρνησης Δημήτρη Χριστόφια. Πρόκειται για τον Γκριγκόρι Μπερέζκιν και τον Ιγκόρ Κασάεφ.
Ο Μπερέζκιν έλαβε το κυπριακό διαβατήριο τον Οκτώβριο του 2012. Γεννήθηκε στη Μόσχα στις 9/8/1966. Ο Μπερέζκιν είναι εξέχων Ρώσος επιχειρηματίας και θεωρείται πιστός του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν. Είναι πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του ομίλου ESN, ενός ρωσικού ομίλου ιδιωτικών επενδύσεων με χαρτοφυλάκιο επενδύσεων σε διάφορους κλάδους, συμπεριλαμβανομένων μέσων ενημέρωσης, ενέργειας, υποδομών, φυσικών πόρων, καθώς και στον πετροχημικό τομέα.
Ο όμιλος ESN αντιπροσωπεύει μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες χαρτοφυλακίου της Ρωσίας. Το 2019 η Saudi Basic Industries Corporation (SABIC), το ρωσικό Ταμείο Άμεσων Επενδύσεων (RDIF) και ο όμιλος ESN υπέγραψαν συμφωνία για επενδύσεις σε έργο σχεδιασμού, κατασκευής και λειτουργίας εργοστασίου μεθανόλης στην περιοχή Amur της ρωσικής Άπω Ανατολής. Το 2021, ο VEB.RF, ο VTB, ο όμιλος ESN, το υπουργείο ανάπτυξης της ρωσικής Άπω Ανατολής, η Marubeni Corporation και η Mitsui O.S.K. υπέγραψαν μνημόνιο κατανόησης κατά τη διάρκεια του Ανατολικού Οικονομικού Φόρουμ, με στόχο την ανάπτυξη ενός έργου για την κατασκευή σκαφών που χρησιμοποιούν μεθανόλη από ρωσικές ναυπηγικές εταιρείες.
Σε διαδικασία ανάκλησης διαβατηρίων και για την «ομάδα» του Ιγκόρ Κασάεφ που αποτελείται από τον ίδιο και τα εννέα εξαρτώμενά του, σύζυγο, παιδιά και εγγόνια. Η πολιτογράφηση έγινε τον Μάιο του 2012.
Ο Κασάεφ γεννήθηκε στις 30/10/1966 στη Βόρεια Οσετία και βρίσκεται στη λίστα των δισεκατομμυριούχων του Forbes με περιουσία 3,1 δισ. δολάρια. Είναι ιδιοκτήτης και πρόεδρος του ομίλου Mercury, ο οποίος κατέχει τον όμιλο Megapolis, τον κορυφαίο διανομέα προϊόντων καπνού στη Ρωσία. Έχει δεσμούς με την κυβέρνηση της Ρωσικής Ομοσπονδίας και τις δυνάμεις ασφαλείας της μέσω του Ταμείου Monolit, το οποίο διοικείται από πρώην αξιωματικούς των ρωσικών υπηρεσιών ασφαλείας και παρέχει οικονομική βοήθεια σε συνταξιοδοτηθέντες στρατιωτικούς και αξιωματικούς των υπηρεσιών ασφαλείας. Επιπλέον, είναι ο κύριος μέτοχος του εργοστασίου Degtyarev, μιας ρωσικής εταιρείας η οποία παράγει όπλα που χρησιμοποιούν οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις.
ΠΗΓΗ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ