Επιλέγουμε 10 αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου.
Στις 23 Απριλίου 1616 «έφυγαν» από τη ζωή δύο σπουδαία ονόματα των γραμμάτων: ο Ισπανός συγγραφέας του Δον Κιχώτη, Μιγκέλ Ντε Θερβάντες και ο Άγγλος δραματουργός Γουίλιαμ Σαίξπηρ.
Με αφορμή το διπλό αυτό γεγονός, η UNESCO έχει καθιερώσει την 23η Απριλίου ως την Παγκόσμια Ημέρα του Βιβλίου.
Το βιβλίο αποτελεί αφετηρία και είσοδο σε νέους κόσμους. Με αφορμή τη σημερινή ημέρα, σας παρουσιάζουμε μια μικρή λίστα, 10 κλασικών βιβλίων που θεωρούνται «διαμάντια» της παγκόσμιας λογοτεχνίας και πραγματικά αξίζει να διαβάσετε έστω μια φορά στη ζωή σας. Φυσικά η λίστα μας είναι ενδεικτική, καθώς τα αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας είναι δεκάδες.
Ο ξένος, Αλμπέρ Καμί
«… Αυτό που θα διαβάσει ο αναγνώστης στον Ξένο είναι η ιστορία ενός ανθρώπου που, δίχως τίποτα το ηρωικό στη συμπεριφορά του, δέχεται να πεθάνει για την αλήθεια. Ένιωσα εξάλλου την ανάγκη να πω, κι ας μοιάζει παράδοξο, πως προσπάθησα ν’ αποδώσω με τον ήρωά μου το μόνο Χριστό που μας αξίζει. Είναι φανερό λοιπόν, μετά τις εξηγήσεις μου, ότι το είπα χωρίς πρόθεση βλασφημίας, απλώς και μόνο με την κάπως ειρωνική τρυφερότητα που δικαιούται να νιώθει ένας καλλιτέχνης για τα πρόσωπα που δημιουργεί», αναφέρει ο Αλμπέρ Καμί το 1954.
Τα σταφύλια της οργής, Τζον Στάινμπεκ
Το πιο πολυσυζητημένο αμερικάνικο βιβλίο του 20ού αιώνα. Από το 1939 που πρωτοεκδόθηκε, έχει κυκλοφορήσει σε εκατοντάδες εκατομμύρια αντίτυπα και έχει μεταφραστεί σε δεκάδες γλώσσες. Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα-σύμβολο μιας ολόκληρης εποχής. Τα Σταφύλια της οργής είναι η ιστορία μιας από τις χιλιάδες οικογένειες του αμερικανικού Νότου που έχασαν τα πάντα στη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης, όταν καταστράφηκαν οι σοδειές τους από την παρατεταμένη ξηρασία και από τους θυελλώδεις ανέμους. Με τα λιγοστά υπάρχοντά τους φορτωμένα σε ένα σαραβαλιασμένο φορτηγάκι ταξιδεύουν προς τη Γη της Επαγγελίας, την Καλιφόρνια, ελπίζοντας να βρουν δουλειά και ψωμί. Μα ακόμα και όταν φτάνουν στον προορισμό τους, δεν αργούν να αντιληφθούν ότι τα πράγματα δεν ήταν όπως είχαν ελπίσει.
Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια, Χάρπερ Λι
Ένα βιβλίο-σταθμός της αμερικάνικης λογοτεχνίας. Βραβευμένο με Πούλιτζερ, θεωρείται ένα από τα πιο αγαπημένα μυθιστορήματα που γράφτηκαν ποτέ και συγκαταλέγεται ανάμεσα στα αξιολογότερα κλασικά έργα της σύγχρονης λογοτεχνίας.
Το βιβλίο εξερευνά με εντιμότητα και χιούμορ τον παραλογισμό της στάσης των ενηλίκων απέναντι στις φυλετικές και κοινωνικές διακρίσεις στον Αμερικανικό Νότο της δεκαετίας του ’30.
Μεταφράστηκε σε πάνω από 40 γλώσσες και μεταφέρθηκε με επιτυχία στον κινηματογράφο, το 1962, από τον Ρόμπερτ Μάλιγκαν, με πρωταγωνιστή τον Γκρέγκορι Πεκ.
1984 – Ο μεγάλος αδελφός, Τζορτζ Όργουελ
Ένα από τα σπουδαιότερα βιβλία του 20ού αιώνα, το οποίο διαβάστηκε σαν μανιφέστο και θαυμάστηκε σαν προφητεία.
Το ολοκληρωτικό καθεστώς του Μεγάλου Αδελφού, παρακολουθώντας συνεχώς τους πάντες και τα πάντα μέσα από αμέτρητες διαδραστικές τηλεοθόνες, ασκεί τον απόλυτο έλεγχο στις πράξεις και τις συνειδήσεις. Μήπως σας θυμίζει κάτι;
Το έγκλημα της σκέψης είναι το θανάσιμο αμάρτημα. Γι’ αυτό πρέπει να εξαλειφθεί οτιδήποτε οδηγεί στη διάπραξή του: ελευθερία, γλώσσα, ανθρώπινα αισθήματα. Και όποιος υποπέσει σε έγκλημα σκέψης πρέπει να οδηγηθεί στον θάνατο αναμορφωμένος: θα πεθάνει αγαπώντας τον Μεγάλο Αδελφό.
Ο μικρός πρίγκιπας, Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ
Η ιστορία του μικρού πρίγκιπα είναι ένα μαγικό και διαχρονικό παραμύθι που συγκινεί μικρούς και μεγάλους.
Μερικά αποφθέγματα από το βιβλίο: Οι μεγάλοι δεν καταλαβαίνουν τίποτα από μόνοι τους, και είναι κουραστικό για τα παιδιά να προσπαθούν πάντα και συνέχεια να τους εξηγούν τα πράγματα.
Αυτό είναι το μυστικό μου. Είναι πολύ απλό. Μόνο με την καρδιά μπορεί κάποιος να δει σωστά – αυτά που είναι πραγματικά σημαντικά δεν μπορούν να τα δουν τα μάτια.
Είσαι υπεύθυνος, για πάντα, για αυτό που ημέρεψες. Μόνο τα παιδιά ξέρουν τι ψάχνουν να βρουν.
Είναι ο χρόνος που έχεις ξοδέψει για το τριαντάφυλλό σου που κάνει το τριαντάφυλλό σου τόσο σημαντικό.
Κανείς δεν είναι ικανοποιημένος εκεί που βρίσκεται.
Οι άνθρωποι δεν χρειάζονται πάντα συμβουλές· μερικές φορές το μόνο που χρειάζονται είναι ένα χέρι για να κρατηθούν, ένα αυτί να τους ακούσει και μια καρδιά που μπορεί να τους καταλάβει.
Έγκλημα και Τιμωρία, Φιοντόρ Ντοστογέφσκι
Αριστούργημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας, κλασικό και ανυπέρβλητο πρότυπο του ψυχολογικού μυθιστορήματος. Όλοι οι ήρωες του έργου: ο δαιμονικός Ρασκόλνικοφ, ο τραγικός Μαρμελάντοφ, η μαρτυρική Σόνια, η βασανισμένη Πουλχερία Αλεξάντροβνα, ο σατανικός Πορφύρης Πετρόβιτς, η υπέροχη Ντούνια Ρομάνοβνα, ο λάγνος Σβιντριγκάιλοβ, όλοι αιώνιοι ανθρώπινοι τύποι, στέκονται μπροστά μας, είτε έξαλλοι είτε θλιμμένοι είτε σαρκαστικοί, και δεν μας εγκαταλείπει ποτέ η παρουσία τους, όσα χρόνια κι αν περάσουν από την πρώτη μας γνωριμία μαζί τους.
Ο Πύργος, Φραντς Κάφκα
Ο Κάφκα στοχεύει κατευθείαν στο υποσυνείδητο του αναγνώστη. Ο συγγραφέας θέτει υπό αμφισβήτηση κάθε δεδομένο και κάθε πληροφορία που αποκαλύπτεται στην πορεία του έργου, δημιουργεί αντιφάσεις, συσκοτίζει τα γεγονότα. Την κάτοψη της αφήγησης, την οποία έχει καλύψει με μυστήριο, καλείται να την ανακατασκευάσει ο αναγνώστης σε μια αέναη διαδικασία. Όποιος θέλει να αποκρυπτογραφήσει το κείμενο του Κάφκα και να συμπληρώσει τα «κενά» του, πρέπει να λάβει μέρος ενεργά στο παιχνίδι.
Η φόνισσα, Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης
Το πιο γνωστό, και για πολλούς το κορυφαίο έργο του μεγάλου Σκιαθίτη, προκάλεσε όσο κανένα άλλο τόσες αντιλεγόμενες ερμηνείες και τόσες συζητήσεις που συνεχίζονται έως τις μέρες μας.
Αυτόκλητη τιμωρός της κοινωνικής αδικίας, διεστραμμένη εγκληματική φύση, αντάρτισσα οργισμένη απέναντι στο Θεό – τι είναι εντέλει η Φραγκογιαννού, η «Φόνισσα» του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη; Συμπάσχει με το θύμα ή με το θύτη ο συγγραφέας, ταυτίζεται «ιδεολογικά» με την ηρωίδα του ή προβληματίζεται, όπως ο Ντοστογιέφσκι, με το «Κακό», με την άβυσσο της ανθρώπινης ύπαρξης – πάντα βέβαια (κάτι που δεν πρέπει ποτέ να το ξεχνά ο αναγνώστης) από την αμετακίνητη σκοπιά του πιστού της Ορθοδοξίας.
Ανεμοδαρμένα ύψη, Έμιλι Μπροντέ
Το μυθιστόρημα της Μπροντέ εκδόθηκε το 1847 και παραμένει κλασικό. Στην άγρια φύση του αγγλικού βορρά, σε ένα τοπίο ομιχλώδες, μελαγχολικό αλλά ταυτόχρονα απειλητικό, γεννιέται ο καταραμένος έρωτας της Κάθριν και του Χίθκλιφ. Ένας έρωτας που θα φέρει τη δυστυχία στους δυο ήρωες και στα κοντινά τους πρόσωπα.
Το βιβλίο έχει χαρακτηριστεί ως «Η πιο όμορφη ιστορία αγάπης όλων των εποχών».
Περί τυφλότητας, Ζοζέ Σαραμάγκου
Ένας άνθρωπος χάνει ξαφνικά το φως του. Τα περιστατικά αιφνίδιας τύφλωσης κλιμακώνονται και η κυβέρνηση αποφασίζει να βάλει σε καραντίνα τους τυφλούς.
Με γραφειοκρατική ακρίβεια, ο Zοζέ Σαραμάγκου έχει υπολογίσει όλα όσα θα μπορούσαν να συμβούν σ’ έναν κόσμο που χάνει την όρασή του. Για πόσο καιρό η κίνηση στους δρόμους θα είναι ομαλή; Για πόσο καιρό θα επαρκούν τα τρόφιμα για τις πεινασμένες ορδές; Πόσος χρόνος χρειάζεται για να καταρρεύσει η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, αερίου και νερού; Τι θ’ απογίνουν τα κατοικίδια; Oι σεξουαλικοί φραγμοί; Πόσοι τυφλοί φτιάχνουν μια τυφλότητα; Kαι τέλος: Σε έναν κόσμο τυφλών, τι θα έκανες αν έβλεπες;
Το βιβλίο έχει μεταφερθεί στον κινηματογράφο από τον Φερνάντο Μερέγιες (2008), με πρωταγωνιστές τους Μαρκ Ράφαλο και Τζούλιαν Μουρ.