Νέα εμπορική συμφωνία με 12 χώρες του Ινδο-Ειρηνικού εγκαινίασε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν. Οι χώρες εταίροι θα αντιμετωπίζουν από κοινού βασικά ζητήματα, όπως η κλιματική αλλαγή, τα προβλήματα στις αλυσίδες εφοδιασμού και το ψηφιακό εμπόριο.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ παρουσίασε χθες (23/5) ένα νέο περιφερειακό οικονομικό σχέδιο στο οποίο συμμετέχουν 12 κράτη της περιοχής του Ινδο-Ειρηνικού. Η ανακοίνωση του Οικονομικού Πλαισίου Ινδο-Ειρηνικού για την Ευημερία (IPEF) έγινε κατά την επίσκεψη του Μπάιντεν στην Ιαπωνία, ενώ βρισκόταν στο πρώτο του ταξίδι στην Ασία από την ανάληψη των καθηκόντων του.
«Το μέλλον της οικονομίας του 21ου αιώνα θα γραφτεί σε μεγάλο βαθμό στον Ινδο-Ειρηνικό, στην περιοχή μας», είπε ο Μπάιντεν στην εκδήλωσηστο Τόκιο, μετά τη συνάντηση με τον Ιάπωνα πρωθυπουργό Φούμιο Κισίντα. «Γράφουμε τους νέους κανόνες».
Τι είναι το Οικονομικό Πλαίσιο Ινδο-Ειρηνικού για την Ευημερία;
Το πρόγραμμα επιδιώκει να ενσωματώσει εταίρους με συμφωνημένα πρότυπα στους τομείς της ψηφιακής οικονομίας, των αλυσίδων εφοδιασμού, των υποδομών καθαρής ενέργειας και των μέτρων κατά της διαφθοράς. Δεν επεκτείνεται ωστόσο σε θέματα διαπραγμάτευσης δασμών ή διευκόλυνσης της πρόσβασης στην αγορά.
Οι ΗΠΑ είχαν σχεδιάσει να ενταχθούν στην πιο εκτεταμένη Εταιρική Σχέση Trans-Pacific (TPP), που συντάχθηκε το 2015, αλλά ο πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ απέσυρε τη χώρα από το πρόγραμμα το 2017,οδηγώντας τελικά στην κατάρρευση ολόκληρης της πρότασης.
Η Αυστραλία, το Μπρουνέι, η Ινδία, η Ινδονησία, η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα, η Μαλαισία, η Νέα Ζηλανδία, οι Φιλιππίνες, η Σιγκαπούρη, η Ταϊλάνδη και το Βιετνάμ θα είναι μέρος του νέου «γκρουπ». Οι χώρες ανέφεραν σε κοινή δήλωση ότι το σύμφωνο θα τις βοηθήσει συλλογικά «να προετοιμάσουν τις οικονομίες τους για το μέλλον» μετά την πανδημία του κορωνοϊού και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Η «εξαίρεση» της Ταϊβάν
Η Ταϊβάν είχε καταστήσει σαφές ότι θα ήθελε να συμμετάσχει στο IPEF, αλλά ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ Τζέικ Σάλιβαν είπε πριν από το ταξίδι του Μπάιντεν ότι η Ταϊπέι δεν θα ήταν μία από τις εμπλεκόμενες χώρες.
Η επιλογή της Ταϊβάν είναι βέβαιο ότι θα προκαλούσε αναστάτωση στην Κίνα, η οποία απαιτεί από τις χώρες να μην χορηγήσουν πλήρη διπλωματική αναγνώριση στην Ταϊπέι.
Ο Μπάιντεν από το Τόκυο διαβεβαίωσε επίσης τον «καλό του φίλο» Κισίντα ότι οι ΗΠΑ ήταν αφοσιωμένες στην άμυνα της Ιαπωνίας, εν μέσω της έντασης με την Κίνα και το ευρύτερο πλαίσιο της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ο Κισίντα είπε ότι ήταν «απόλυτα χαρούμενος» που καλωσόρισε τον Μπάιντεν στο πρώτο του ταξίδι στην Ασία ως πρόεδρος. «Η συμμαχία ΗΠΑ-Ιαπωνίας είναι από καιρό ο ακρογωνιαίος λίθος της ειρήνης και της ευημερίας στον Ινδο-Ειρηνικό», είπε ο Μπάιντεν.
Ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε ότι τα δύο έθνη «δεσμεύτηκαν να συνεργαστούν στενά για την αντιμετώπιση των προκλήσεων ασφαλείας». Συναντήθηκαν για να «προωθήσουν τη συνεργασία σε διμερή, περιφερειακά και παγκόσμια θέματα», προστίθεται στην ανακοίνωση.
Οι δύο ηγέτες συναντήθηκαν στο παλάτι Akasaka στο Τόκιο, όπου ο Κισίντα επεφύλαξε επίσημη κρατική υποδοχή για τον Μπάιντεν, με μία λευκοντυμένη στρατιωτική τιμητική φρουρά και μια μπάντα στην μπροστινή πλατεία. Ο Μπάιντεν συναντήθηκε επίσης με τον αυτοκράτορα Ναρουχίτο το πρωί της Δευτέρας.
Οι ΗΠΑ δεσμεύονται να υπερασπιστούν την Ταϊβάν από την Κίνα
Ο Μπάιντεν είπε επίσης ότι οι ΗΠΑ θα υπερασπίζονταν στρατιωτικά την Ταϊβάν, εάν η Κίνα επρόκειτο να εισβάλει. «Συμφωνήσαμε με την πολιτική της One China, την υπογράψαμε… αλλά η ιδέα ότι μπορεί να εφαρμοστεί με τη βία δεν είναι κατάλληλη», είπε.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ επεσήμανε τη συνεχιζόμενη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, λέγοντας ότι οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας πρέπει να συνεχιστούν «με πολλούς τρόπους» για να σταλεί ένα σωστό μήνυμα στην Κίνα σχετικά με την Ταϊβάν.
Ο Κισίντα σχολίασε επίσης ότι ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία «υπονομεύει τα θεμέλια της παγκόσμιας τάξης».
Συνάντηση της ομάδας Quad
Ο Μπάιντεν και ο Κισίντα θα συναντήσουν επίσης τον Ινδό πρωθυπουργό Ναρέντρα Μόντι και τον νεοεκλεγέντα πρωθυπουργό της Αυστραλίας Άντονι Αλμπανέζε σε ένα ραντεβού σήμερα της λεγόμενης ομάδας Quad (Ιαπωνία, Ινδία, Αυστραλία και ΗΠΑ)
Από τις τέσσερις χώρες, η Ινδία είναι η μόνη που δεν έχει καταδικάσει ανοιχτά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία ούτε διέκοψε τους εμπορικούς δεσμούς με τη χώρα. Ο Μόντι και ο Μπάιντεν θα συναντηθούν την Τρίτη στην Ιαπωνία
Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν θα δώσει έμφαση «στα κοινά σημεία» που έχει με τον Ινδό πρωθυπουργό Ναρέντρα Μόντι στη διάρκεια των σημερινών συνομιλιών, παρά τις διαφορές που υπάρχουν σε μερικά ζητήματα συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας, έχοντας στραμμένο το βλέμμα του στην κλιμακούμενη επιθετικότητα της Κίνας.
Πριν από αυτό, ο Μπάιντεν βρισκόταν σε τριήμερη επίσκεψη στη Νότια Κορέα. Αμερικανοί αξιωματούχοι περιγράφουν την Ιαπωνία και τη Νότια Κορέα ως κρίκους στην ώθηση της Ουάσιγκτον κατά της αυξανόμενης κινεζικής εμπορικής και στρατιωτικής ισχύος, καθώς και εταίρους σε μια συμμαχία υπό τη Δύση για την απομόνωση της Ρωσίας λόγω της εισβολής στην Ουκρανία.
Η πενθήμερη περιοδεία στην Ασία έρχεται επίσης εν μέσω φόβων για πιθανή δοκιμή πυρηνικού πυραύλου ή βόμβας από τη Βόρεια Κορέα. «Εάν η Βόρεια Κορέα ενεργήσει, θα είμαστε έτοιμοι να απαντήσουμε. Εάν δεν ενεργήσει, η Βόρεια Κορέα έχει την ευκαιρία, όπως έχουμε πει επανειλημμένα, να προσέλθει σε διαπραγματεύσεις», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ Τζέικ Σάλιβαν.