Ρωσία: Ο τελευταίος σοβιετικός ηγέτης Μιχαήλ Γκορμπατσόφ θα αναπαυθεί το Σάββατο σε μια τελετή στη Μόσχα, αλλά χωρίς τις φανφάρες μιας κρατικής κηδείας και με την κραυγαλέα απουσία του προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν. Με τη Ρωσία απομονωμένη από τη στρατιωτική της εκστρατεία στην Ουκρανία, κανένας ξένος ηγέτης δεν αναμένεται να παρευρεθεί σε αυτή τη σχετικά χαμηλών τόνων εκδήλωση για να θυμηθεί μια από τις μεγάλες πολιτικές προσωπικότητες του 20ού αιώνα.
Ο Γκορμπατσόφ – γνωστός στη Δύση χαϊδευτικά ως Γκόρμπι – πέθανε την Τρίτη σε ηλικία 91 ετών έπειτα από “σοβαρή και μακρά ασθένεια”, ανακοίνωσε το νοσοκομείο όπου νοσηλευόταν.
Στην εξουσία μεταξύ 1985 και 1991, ο Γκορμπατσόφ προσπάθησε να μεταμορφώσει τη Σοβιετική Ένωση με δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις, αλλά τελικά προκάλεσε και την κατάρρευσή της.
Στη Ρωσία, πολλοί τον κατηγορούν ότι άφησε να φύγει η σοβιετική αυτοκρατορία και μαζί της η θέση της χώρας ως παγκόσμια δύναμη.
Στη Δύση, όμως, ο Γκορμπατσόφ θεωρείται ως ο άνθρωπος που έθεσε τέλος στον Ψυχρό Πόλεμο και σήκωσε το Σιδηρούν Παραπέτασμα – επιτεύγματα που αναγνωρίστηκαν με το Νόμπελ Ειρήνης το 1990.
Ο Γκορμπατσόφ υπερασπίστηκε την ελευθερία και τις δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις, επιδιώκοντας στενότερους δεσμούς με τα δυτικά έθνη, μια κληρονομιά που οι επικριτές λένε ότι ο Πούτιν διέλυσε κατά τη διάρκεια των δύο και πλέον δεκαετιών του στην εξουσία.
– “Στοιχεία” της κρατικής κηδείας –
Δεν θα υπάρξει εθνική ημέρα πένθους για τον Γκορμπατσόφ – όπως συνηθίζεται στο θάνατο σοβιετικών και Ρώσων ηγετών – και η τελετή θα έχει μόνο “στοιχεία” κρατικής κηδείας, όπως τιμητική φρουρά, σύμφωνα με το Κρεμλίνο.
Ο Γκορμπατσόφ θα αναπαυθεί στην Αίθουσα των Στύλων μέσα σε ένα ιστορικό κτίριο στο κέντρο της Μόσχας, που παραδοσιακά χρησιμοποιείται για τις κηδείες υψηλών αξιωματούχων, όπως του Ιωσήφ Στάλιν το 1953.
Η τελετή έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσει στις 0700 GMT και θα είναι ανοιχτή για το κοινό, σύμφωνα με το Ίδρυμα Γκορμπατσόφ.
Θα ταφεί την ίδια ημέρα στο διάσημο νεκροταφείο Novodevichy της Μόσχας δίπλα στη σύζυγό του Ραΐσα, η οποία πέθανε πρόωρα από καρκίνο το 1999.
Αν και δεν έχει ανακοινωθεί ποιος θα παραστεί στην κηδεία, το Κρεμλίνο δήλωσε ότι ο Πούτιν θα απουσιάσει λόγω προβλημάτων προγραμματισμού.
Λίγο μετά την ανακοίνωση την Πέμπτη, η κρατική τηλεόραση μετέδωσε εικόνες του Πούτιν, μόνου του, να καταθέτει ένα μπουκέτο κόκκινα τριαντάφυλλα κοντά στο ανοιχτό φέρετρο του Γκορμπατσόφ στο νοσοκομείο όπου πέθανε.
Η προγραμματισμένη απουσία του Πούτιν από την κηδεία αποτελεί ένδειξη της αμφιλεγόμενης κληρονομιάς του Γκορμπατσόφ στη Ρωσία, όπου η αντίδραση στον θάνατό του ήταν σε πλήρη αντίθεση με τη Δύση.
Μετά το θάνατό του, τα αφιερώματα έπεσαν βροχή από τις δυτικές πρωτεύουσες, όπου ο Γκορμπατσόφ μνημονεύεται επειδή επέτρεψε στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης να απελευθερωθούν από τη σοβιετική κυριαρχία και επειδή υπέγραψε ένα σύμφωνο-ορόσημο για τη μείωση των πυρηνικών όπλων με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η Γερμανία ανακοίνωσε ότι οι σημαίες θα κυματίζουν μεσίστιες στο Βερολίνο το Σάββατο στη μνήμη του Γκορμπατσόφ, ο οποίος συγκράτησε τα σοβιετικά στρατεύματα όταν έπεσε το Τείχος του Βερολίνου το 1989.
Στη Ρωσία, τα βήματα του Γκορμπατσόφ προς την ειρήνη επισκιάστηκαν από τα οικονομικά προβλήματα που ακολούθησαν την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης. Ο Πούτιν έχει περιγράψει τη διάλυσή της ως τη μεγαλύτερη γεωπολιτική καταστροφή του περασμένου αιώνα.
Αλλά ακόμη και ο διάδοχος του Γκορμπατσόφ, ο Μπόρις Γέλτσιν, ο οποίος έγινε ο πρώτος πρόεδρος της σύγχρονης Ρωσίας και οδήγησε τη χώρα μέσα από χρόνια επώδυνης μετάβασης στην οικονομία της αγοράς, τιμήθηκε με κρατική κηδεία και ημέρα πένθους όταν πέθανε το 2007.
Τόσο ο Πούτιν όσο και ο Γκορμπατσόφ ήταν παρόντες.